Một thế kỷ trước, trẻ em đã ước những gì?

Ở một góc đầy nắng của miền nam nước Anh, nằm sâu trong vùng nông thôn, nổi bật là "một ngôi nhà màu trắng với khoảnh vườn xanh ngát cùng những hàng cây ăn quả". Đó là ngôi nhà mới của 5 anh chị em Cyril, Anthea, Robert, Jane và em bé Cừu, nơi lũ trẻ coi đó chẳng khác nào một tòa lâu đài thần tiên tọa lạc tại thiên đường nơi hạ giới.

Lũ trẻ rất thích chơi đùa ở bãi cát gần nhà, nơi chúng tìm thấy một vị Tiên cát, nhưng đảm bảo rằng vị Tiên cát này chẳng giống bất cứ vị tiên nào khác mà ta từng trông thấy, nghe thấy hoặc đọc thấy ở đâu. Vị Tiên cát này, hay Psammead như cách nó tự gọi, hay Nó như cách bọn trẻ gọi, có khả năng ban phát cho lũ trẻ mỗi ngày một điều ước, với lời cảnh báo rằng đến cuối ngày điều ước sẽ hết công hiệu.

Cuốn sách Năm đứa trẻ và nó của E.Nesbit.

Với bất cứ ai từng đọc câu chuyện Ông lão đánh cá và con cá vàng chắc hẳn đã ghen tị biết bao với ông lão ấy, và nghĩ rằng mình có thể nghĩ ra ngay lập tức ba điều ước thật hữu ích mà chẳng tốn chút thời gian suy nghĩ nào. Năm đứa trẻ này cũng như vậy, chúng suốt ngày nói về ước mơ của mình, ấy vậy mà trong lúc bối rối khi cơ hội rộng mở đến vậy, chúng lại chẳng nghĩ ra được điều gì.

Trong một khoảnh khắc, chúng đã ước trở nên xinh đẹp chói lòa khiến ai cũng phải ngưỡng mộ. Và sau khi Psammead phình người thực hiện điều ước, chúng đã đẹp như một bức tranh với những tông màu rực rỡ. Một lần khác, lũ trẻ ước được “giàu hơn cả trong những giấc mơ của người khác” với thật nhiều vàng để có thể mua được mọi thứ trên đời, như bánh kẹo, những bộ cánh lộng lẫy, một chiếc xe ngựa…

Ngày khác, lũ trẻ cũng ước có những đôi cánh để bay lượn trên bầu trời, và chúng đã sải rộng cánh trên những khung rừng và đồng bằng, dưới ánh mặt trời rực rỡ. Chúng thậm chí còn được ăn mận trên đỉnh cây nữa. Và đương nhiên là lũ trẻ ngoan ngoãn đã trả tiền cho những quả mận mà chúng đã ăn.

Với trí tưởng tượng phong phú của mình, chúng còn ước đến một tòa lâu đài, những người thổ dân da đỏ hay thậm chí trở thành người khổng lồ, nhưng chúng chẳng thể kể cho ai về điều kỳ diệu đó. Người lớn thường thấy rất khó khăn để tin vào những điều kì diệu, trừ phi họ có cái mà họ gọi là bằng chứng xác thực mắt thấy tai nghe. Nhưng trẻ con thì tin tưởng vào hầu hết mọi thứ, những người lớn cũng biết điều này.

Người lớn thường thấy rất khó khăn để tin vào những điều kì diệu, trừ phi họ có cái mà họ gọi là bằng chứng xác thực mắt thấy tai nghe. Nhưng trẻ con thì tin tưởng vào hầu hết mọi thứ.

Đó là lý do vì sao người lớn từng nói với ta rằng trái đất tròn như quả cam, trong khi rõ ràng là ta thấy nó bằng phẳng dù có nhiều chỗ hơi lổn nhổn lồi lõm với núi và sông; tại sao mà người lớn nói là trái đất quay quanh mặt trời trong khi ta thấy là sáng nào mặt trời cũng thức giấc ở hướng đông rồi đi ngủ vào buổi chiều ở hướng tây như một mặt trời ngoan ngoãn, và trái đất thì cứ nằm im thin thít như một chú cún con.

Nhưng lũ trẻ quên mất một điều, đó là những điều ước thường mang lại điều bất ngờ và chúng sẽ biến mất vào cuối ngày. Xinh đẹp để làm gì nếu như không có ai nhận ra chúng, nhiều tiền vàng để làm gì khi vàng không thể xẻ nhỏ để tiêu được, thậm chí chúng còn bị nghi ngờ là đã ăn cắp ở đâu đó.

Khi những đứa trẻ lỡ miệng ước rằng mọi người đều yêu thích em Cừu để chúng được rảnh rang chơi đùa, thì nhận ra rằng tất cả thực sự đều muốn bắt cóc Cừu về nuôi. Hay những đôi cánh biến mất vào cuối ngày khi lũ trẻ đang ở mãi trên nóc nhà cao. Dù đã có những cuộc phiêu lưu kỳ thú, nhưng với những rắc rối mà các điều ước mang lại, năm đứa trẻ chẳng hề còn muốn ước một điều nào nữa.

Vị Tiên cát có vẻ đã dạy cho lũ trẻ được kha khá bài học về sự tham lam cũng như cách cư xử ngoan ngoãn, khiến chúng hiểu ra rằng thật ra những điều ước chẳng hề tốt đẹp như ta vẫn nghĩ. Chẳng phải người ta vẫn luôn nói: “Cẩn thận với những gì ta ước” đó sao! Mọi ước muốn trên đời nên được thực hiện bằng ý chí và quyết tâm của mỗi người, thì khi đó ta mới trân trọng và quý giá từng điều nhỏ bé mà ta đạt được.

E.Nesbit nổi tiếng với nhiều cuốn sách văn học dành cho thiếu nhi, trong đó nổi bật nhất là Lũ trẻ đường tàu và Năm đứa trẻ và nó.

E.Nesbit tên đầy đủ là Edith Nesbit là nhà văn, nhà thơ nổi tiếng người Anh. Bà để lại sự nghiệp đồ sộ với hơn 60 cuốn sách văn học dành cho thiếu nhi, trong đó nổi tiếng nhất phải để đến Lũ trẻ đường tàu và Năm đứa trẻ và nó.

Năm đứa trẻ và nó được xuất bản lần đầu năm 1902 trên tờ tạp chí Strand chia thành nhiều phần nhỏ dưới tựa đề The Psammead, or the Gifts. Tác phẩm sau đó được in thành sách và được yêu thích đến mức liên tục được xuất hiện dưới nhiều ấn bản khác nhau trong hơn 100 năm qua. Cuốn sách cũng nhiều lần được chuyển thể thành phim điện ảnh và phim truyền hình, nhạc kịch và thậm chí cả truyện tranh.

Năm đứa trẻ còn gặp lại vị Tiên cát trong hai phần truyện sau là The Phoenix and the Carpet và The Story of the Amulet, nhưng đó là ở tình cảnh khác mà người đọc sẽ được khám phá chúng về sau.

Thu Hoài