Một tháp cổ có nguy cơ đổ sập
Ở bản Yên Hòa, xã Mỹ Lý (Kỳ Sơn, Nghệ An) có tòa tháp cổ kiến trúc Phật giáo khá hiếm hoi. Tuy nhiên, công trình hiện hư hại trầm trọng, nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào.
Yên Hòa là bản cộng đồng người Thái với gần 100 hộ dân sống cạnh bờ sông Nậm Nơn, một chi lưu của sông Lam xuất phát từ tỉnh Hủa Phăn (Lào). Bản cách không xa biên giới Việt-Lào, bà con chủ yếu ở nhà sàn, sinh sống bằng nghề làm rẫy và không có hoạt động tôn giáo.
Tuy nhiên, nơi đây có tòa tháp cổ đã rất lâu đời với chiều cao 22m như ngọn giáo chĩa thẳng lên trời. Tòa tháp chia làm hai phần: Móng và thân tháp là một khối vuông mỗi bề khoảng 5m; ngọn tháp được tạo thành nhiều tầng. Tòa tháp cổ kính, rêu phong, xung quanh nhiều cây cỏ rậm rạp, bên cạnh là cây bồ đề cao tương đương ngọn tháp. Cạnh gốc bồ đề, người dân dựng một am và bệ thờ nhỏ, trên bệ đặt hai bức tượng Phật có chiều cao khoảng 15cm. Trong tháp cũng có những bức tượng kích thước lớn hơn.
Nhìn từ xa, tòa tháp khá nổi bật giữa làng bản.
Theo ông Kha Văn Nghệ, 55 tuổi, cư dân bản Yên Hòa: Thời còn nhỏ, ông thấy quanh tháp có rất nhiều tượng Phật. Từ khoảng những năm 1970 trở lại đây, nhiều bức tượng đã bị đánh cắp; thậm chí có người còn phá tháp để tìm cổ vật.
Tình trạng hư hại nặng nề của tháp.
Chính quyền xã Mỹ Lý đã cho cắm biển cảnh báo nguy hiểm cạnh tháp.
Gần đây, tòa tháp đối mặt với tình trạng hư hại nặng nề. Một bên tháp bị phá dỡ từ nhiều năm trước khiến không ít viên gạch bong tróc, rơi vãi, chân móng cũng sạt lở. Tình trạng xuống cấp ngày một nghiêm trọng và tòa tháp có thể đổ sập bất cứ lúc nào. Chính quyền xã Mỹ Lý đã cho cắm biển cảnh báo người dân và du khách tham quan. Ông Lương Văn Bảy, Chủ tịch UBND xã Mỹ Lý cho biết: "Dù tháp xuống cấp, lại khá hẻo lánh, nhưng công trình độc đáo này vẫn thu hút khá nhiều người đến chiêm ngưỡng, chụp ảnh. Hằng tháng, cư dân bản địa vẫn đến hương khói tại tháp, vì thế việc cắm biển cảnh báo nguy hiểm là rất cần thiết. Chính quyền xã cũng nhiều lần kiến nghị lên các cấp, các ngành có phương án bảo tồn tháp và đã nhận được phản hồi. Tuy nhiên, hiện nay những biện pháp bảo vệ, bảo tồn tháp cổ vẫn chưa được triển khai".
Đề nghị chính quyền tỉnh Nghệ An sớm chỉ đạo kiểm tra, đánh giá cụ thể giá trị và sự xuống cấp của tháp cổ ở bản Yên Hòa để có biện pháp bảo tồn, tu sửa phù hợp.
