Mòn mỏi chờ khách du lịch hoàn thuế VAT

Khách nước ngoài tại Trung tâm mua sắm Taka trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, TPHCM - Ảnh: Đào Loan

Theo quy định, người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài có hộ chiếu… sẽ được hoàn thuế VAT cho hàng hóa đã mua với hóa đơn trên 2 triệu đồng. Khách có thể hoàn thuế tại 9 cửa khẩu trên cả nước. Sau 5 năm thực hiện, chương trình hoàn thuế cho du khách chưa thu hút được bao nhiêu. Riêng tại TPHCM, trong năm 2016 chỉ có 5.000 khách hàng hoàn thuế với tổng số thuế được hoàn là 29 tỉ đồng. Năm nay kỳ vọng sẽ có 7.000 người hoàn thuế với khoảng 40 tỉ đồng.

"Lượng khách hoàn thuế quá ít. Mỗi ngày có 20.000 lượt người xuất cảnh qua sân bay Tân Sơn Nhất nhưng chỉ có mười mấy người hoàn thuế. Hải quan đang ngồi đợi hoàn thuế", ông Lê Tuấn Bình, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay Tân Sơn Nhất nói tại hội thảo "Giải pháp tăng cường hiệu quả của chính sách hoàn thuế cho du khách, kích cầu cho du lịch Việt Nam". Hội thảo này do báo Thanh Niên tổ chức vào hôm nay (6-12).

Để được hoàn thuế, khách cần trình hộ chiếu, hóa đơn mua hàng, tờ khai hoàn thuế và hàng hóa. Quan chức này cho rằng, hải quan đã tạo mọi thuận lợi để khách làm thủ tục nhưng số lượng tham gia hoàn thuế ít, chỉ chừng 80 công ty với 626 cửa hàng và cũng không thông báo, hướng dẫn cho khách về thủ tục này.

Ông Phạm Trung Lương thuộc Hiệp hội Du lịch Việt Nam, cho rằng đó cũng là lý do nhưng còn những nguyên nhân khác là du khách thiếu hàng hóa để mua. TPHCM và cả nước thiếu những tổ hợp vui chơi, mua sắm lớn để du khách có thể dừng chân suốt cả ngày, còn những cửa hàng nhỏ lẻ bên ngoài thì hàng hóa vẫn còn ít, chưa đặc sắc. Thêm vào đó, các chương trình kích cầu mua sắm và những hành động để bảo vệ những người mua phải hàng gian, hàng giả cũng chưa tốt làm du khách chưa thích mua hàng hóa ở Việt Nam.

"Cần có những trung tâm mua sắm lớn kèm theo những dịch vụ hậu cần về thanh toán và giao nhận hàng hóa", ông nói.

Ông Lương và nhiều người khác cho rằng, điều quan trọng nữa là phải tạo tiện lợi cho du khách hoàn thuế, thay vì chỉ có vài cửa khẩu thì mở rộng ra, cho phép du khách có thể hoàn thuế tại các trung tâm thương mại hay thậm chí là trực tiếp tại những cửa hàng mua sắm như một số nước đã làm. Làm được như vậy sẽ giải quyết vấn đề mà du khách hay than phiền là thủ tục hoàn thuế nhiêu khê, mỗi người phải cầm một xấp hóa đơn, đi lại nhiều lần đóng dấu mới lấy được ít tiền hoàn thuế. Để làm được điều này, cơ quan thuế và doanh nghiệp phải kết nối dữ liệu điện tử.

Nói về lý do còn ít doanh nghiệp tham gia hoàn thuế, có ý kiến cho rằng do thủ tục khấu trừ thuế còn nhiêu khê, doanh nghiệp bán hàng chưa thấy được lợi ích khi giúp khách hàng hoàn thuế VAT. Các loại hóa đơn thiếu thông tin, mã hàng, ký hiệu và không thống nhất nên doanh nghiệp mất công khai thuế. Ngoài ra, quy định tham gia hoàn thuế yêu cầu doanh nghiệp phải minh bạch về sổ sách kế toán, hóa đơn, nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa... trong khi đó nhiều nơi đang "có vấn đề" trong việc này nên không tham gia.

Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển cho rằng, phải cho khách hàng và doanh nghiệp biết chương trình và thấy được lợi ích khi hoàn thuế VAT. Chương trình cần được quảng bá rộng rãi hơn. Nhà nước nên coi khoản đầu tư để thu hút nhiều người hoàn thuế là chi phí ban đầu cho phát triển kinh tế, hội nhập để mạnh tay đầu tư. Cơ quan hải quan và du lịch nên có những trang web giới thiệu danh sách những cửa hàng có bán hàng được hoàn thuế, những nơi có thể làm thủ tục, cách thức thực hiện...

Những công ty làm tốt sẽ được giới thiệu trên trang web để giúp quảng bá thương hiệu, thu hút thêm khách mua hàng. Du khách cũng sẽ tiện lợi hơn khi tìm thông tin và yên tâm hơn về chất lượng sản phẩm. "Chỉ khi thấy được lợi ích thì nhiều người mới muốn tham gia", ông nói.

Đọc thêm:

Đào Loan