Mới thay người, chưa đổi thời

Phó tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa được dọn đường để kế nhiệm vị trí tổng thống - Ảnh: Reuters

Kết quả này không bất ngờ bởi ông Zuma không còn nhận được sự ủng hộ tuyệt đối của cả đảng viên ANC lẫn đông đảo dân chúng ở Nam Phi.

Ông Zuma không thể trách cứ được ai bởi bản thân dính líu vào bê bối, thành tựu cầm quyền không mấy tốt đẹp, kinh tế vẫn tăng trưởng ì ạch, tỷ lệ thất nghiệp vẫn cao, các vấn đề xã hội vẫn trầm trọng và tình trạng tham nhũng vẫn rất phổ biến.

Trong quá trình cầm quyền, ông Zuma đã vài lần thoát cảnh bị phế truất cả cương vị tổng thống lẫn chủ tịch đảng cầm quyền. Nhưng bây giờ, ông không còn có thể xoay chuyển được tình thế và cũng còn chẳng đủ khả năng dàn xếp và mưu tính để người vợ trở thành người kế nhiệm chính mình.

Bà Zuma đã thua ông Ramaphosa trong cuộc bầu lãnh đạo đảng ANC vừa qua. Hệt như ở nước láng giềng Zimbabwe, đảng cầm quyền đã không để cho chủ tịch đảng và Tổng thống Robert Mugabe thành công với chủ ý dựng vợ mình làm người kế nhiệm.

Sự thay đổi nhân sự lãnh đạo này là bước ngoặt quan trọng đối với ANC. Đảng này xem ra hiện ý thức được rằng nếu muốn duy trì cơ hội giữ được vị thế cầm quyền trong những cuộc bầu cử quốc hội và tổng thống tới thì phải chấm dứt thời kỳ cầm quyền và lãnh đạo của ông Zuma càng sớm càng tốt.

Người đã được thay trong đảng cầm quyền nhưng thời thì vẫn chưa đổi vì ông Zuma vẫn làm tổng thống cho tới tận năm 2019 mà từ nay đến thời điểm ấy vẫn còn quá nhiều bất ngờ chính trị có thể xảy ra.

Phạm Lữ