'Mối họa nhãn tiền' mà Thổ Nhĩ Kỳ e ngại nhất ở Syria

Có thể hiểu rằng những quan chức thuộc Tổ chức Tình báo Quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ (MIT) và đảng Dân chủ người Kurd tại Iraq (KDP) đã tới Thủ đô Syria theo đề nghị của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan sau khi có thông tin về cuộc thương lượng giữa Chính phủ Syria và Hội đồng Dân chủ Syria (SDC) hồi tuần trước.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan.

Cuộc gặp giữa SDC và chính quyền Damascus xuất phát từ gợi ý của phía Chính phủ Syria. SDC là cơ quan đại diện chính trị của Lực lượng Dân chủ Syria người Kurd (SDF).

SDC đã đồng ý hợp tác với chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad nhằm xây dựng một “Syria dân chủ và phân quyền”, tạo ra sự thay đổi lớn trong con đường chính trị trong tương lai đất nước.

Quân đội của ông Assad đã tái kiểm soát phần lớn diện tích Syria và ông từng tuyên bố rằng toàn bộ các lực lượng nước ngoài phải rời khỏi quốc gia Trung Đông này, dù là tự nguyện hay bằng hình thức ép buộc.

Ông Assad vừa có tuyên bố đáng chú ý khi khẳng định SDF nên chuẩn bị ngồi vào bàn đàm phán hoặc buộc phải chiến đấu để mở đường cho quá trình thỏa thuận.

Tuy nhiên, động thái hợp tác của SDF và chính quyền Syria như một hồi chuông báo động với Thổ Nhĩ Kỳ. Cái bắt tay này chính là điều mà Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại nhất ở Syria, hay cụ thể hơn là tại Idlib, vào lúc này, sau khi Tổng thống Syria Assad tuyên bố Idlib sẽ là mục tiêu tiếp theo của quân đội Syria. Idlib là nơi mà Thổ Nhĩ Kỳ đang triển khai quân.

Thổ Nhĩ Kỳ vốn coi các đơn vị bảo vệ nhân dân người Kurd (YPG) – mà phần lớn là SDF – là một tổ chức khủng bố.

Ngoài ra, Ankara cũng lo ngại sự hợp tác giữa người Kurd Syria và Chính phủ của ông Assad có thể đe dọa tới hoạt động hiện tại của mình ở vùng Afrin và phía Bắc Syria – khu vực nằm dưới sự kiểm soát của Thổ Nhĩ Kỳ từ hồi tháng Một năm nay.

Các nguồn tin xác nhận phái đoàn hỗn hợp giữa tình báo Thổ Nhĩ Kỳ và người Kurd Iraq đã đề nghị Chính phủ Syria đặt lãnh sự quán tại thành phố Irbil – nơi sinh sống chủ yếu của người Kurd tại Iraq, để đổi lấy các cuộc đàm phán với SDC.

Quan hệ giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ đang ở giai đoạn căng thẳng, khi đặc phái viên Syria tại Liên Hợp Quốc Bashar Jaaafari cảnh báo tại hòa đàm Astana hồi đầu tuần rằng Ankara đã không tuân thủ những nguyên tắc tại vùng chống xung đột Idlib.

Syria cảnh báo sẽ giành lại Idlib bằng vũ lực và cam kết sẽ trục xuất quân đội Thổ Nhĩ Kỳ, lực lượng mà ông Jaafari cáo buộc là lực lượng chiếm đóng ở Afrin, vi phạm chủ quyền lãnh thổ Syria.

“Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa tiền tệ của họ vào sử dụng ở những vùng mà chính quyền Damascus không kiểm soát”, ông Jaafari nói.

Ankara hiện có 12 căn cứ quân sự ở Idlib và ông Erdogan cảnh báo rằng ông sẽ không dung thứ các cuộc tấn công của lực lượng Chính phủ Syria vào các nhóm phiến quân thánh chiến trong khu vực.

Bất kỳ cuộc đụng độ nào cũng có khả năng tạo ra xung đột bùng nổ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga, quốc gia đồng minh lớn nhất của lực lượng Assad trong cuộc chiến Syria.

Các cuộc đàm phán giữa Chính phủ Syria và SDF vẫn đang tiếp tục.

Danh Tuyên