Mồ côi tâm linh
Sự mồ côi tâm linh được một nhà nghiên cứu gọi tên khi nói về hiện tượng người dân đổ xô đi lễ hội đầu năm, để lí giải cho sự khủng hoảng niềm tin. Dâng sao giải hạn cũng là nghi lễ được nâng lên mức cảnh báo ở độ cuồng tín, mông muội.
Không bàn tới việc nên hay không nên dâng sao giải hạn, điều đáng nói, một bộ phận không nhỏ xã hội hiện nay u mê, a dua mỗi mùa dâng sao đầu năm. Tổ đình chùa Phúc Khánh hút vạn người mỗi tháng Giêng. Chính quyền sở tại huy động lực lượng an ninh phân luồng giao thông, đảm bảo an toàn cho nghìn người la liệt tràn ra đường phố vái vọng. Thần phật nào không hãi hùng chứng kiến đám đông hỗn loạn ấy!
Nhà chùa dâng sao giải hạn là điều đi ngược lại giáo lí thuần khiết của Phật giáo, bởi Đức Phật dạy con người tu tâm, hành thiện. Tuy nhiên Phật giáo khi du nhập vào Việt Nam phải chấp nhận nhượng bộ trước một số tín ngưỡng bản địa. Nhà sư nay phải kiêm thêm cúng sao, xem ngày, xem quẻ-những việc của pháp sư, phù thủy.
Các bậc cao tăng xem đây là cách nhượng bộ để hoằng pháp. Tuy nhiên thay vì giáo hóa Phật tử và người dân từ bỏ tham sân si, một số nơi thờ tự chạy theo nhu cầu xã hội biến nơi thờ tự thành cơ sở kinh doanh thương mại. Tính giá dâng sao giải hạn như siêu thị!
Mưu cầu bình an, hạnh phúc của con người đáng hoan nghênh, nhưng không thể cứ mưu cầu bằng sự vô minh. Xem việc dâng sao nhằm xu cát tị hung-chọn điều lành, tránh điều xấu- nhưng cách thực hành khác nào đem chút tiền mọn hối lộ thần thánh. Nói như giáo lí nhà Phật nếu dâng sao mà giải được hạn còn đâu luật nhân-quả. Muốn điều tốt lành nhưng tâm không vững, hành không thiện chỉ chuốc lấy sự u mê. Dâng sao mà hạn được giải bệnh viện chắc phải đóng cửa.
Giáo hội Phật giáo Việt Nam có văn bản khuyến nghị các cơ sở thờ tự, tăng ni Phật tử không đốt vàng mã, không dâng sao giải hạn và không thực hành mê tín dị đoan. Dâng sao giải hạn như hiện nay suy cho cùng là hành vi mê tín dị đoan lại được xã hội thừa nhận, ngày càng được thổi thêm màu sắc tâm linh.
Nhiều người lợi dụng sự nhận thức không đầy đủ, lợi dụng niềm tin của người dân để trục lợi, khác nào những kẻ buôn thần bán thánh. Các bậc chân tu đức cao vọng trọng lấy triết lí nhà Phật giáo hóa chúng dân.
Tuy nhiên trong bối cảnh đám đông chúng sinh như lên đồng, người đứng đầu mỗi cơ sở tôn giáo tín ngưỡng không thể bỏ mặc người dân trong cõi mê. Không chấn chỉnh, không mạnh dạn nói không với sự mê muội của một bộ phận người dân thì nơi tôn nghiêm khác nào trung tâm thương mại.
