Mệt mỏi vì danh tiếng, hào quang ảo, bị lợi dụng trên YouTube

Zing.vn trích dịch bài đăng trên Insider, phản ánh câu chuyện ước mơ của nhiều đứa trẻ hiện tại là trở thành YouTuber. Tuy nhiên, nhiều ngôi sao mạng đi lên từ nền tảng này cảnh báo sự thành công không hề có "màu hồng" như tưởng tượng.

Đầu tháng 6, Christine Sydelko, người có 1,3 triệu lượt theo dõi trên YouTube chia sẻ công khai tình trạng kiệt sức của mình.

Đến tháng 9, cô tuyên bố “từ bỏ Internet”.

Steph Frosch, một YouTuber 26 tuổi, đã lên tiếng cảnh báo sự đối lập giữa những gì các ngôi sao mạng xây dựng trên mạng ảo với những gì diễn ra ngoài thực tế.

“Thế giới của họ luôn đầy rẫy điều giả dối, tô hồng quá mức. Các khán giả chỉ nhìn thấy họ với những chiếc xe sang trọng, với lớp trang điểm cầu kỳ. Tất cả đều trông đẹp đẽ, giàu có và thành công. Nhưng đó có thể chỉ là dàn dựng”.

"Mỗi khi có ai hỏi tôi về lời khuyên làm YouTuber, lời khuyên của tôi là đừng có làm", Steph cho biết.

Nhiều ngôi sao YouTube tuyên bố rời bỏ nền tảng chia sẻ video này. Ảnh: Washingtonpost.

Mệt mỏi vì danh tiếng, hào quang ảo

“Thời kỳ mà một đứa trẻ mơ ước rằng lớn lên mình sẽ thành một ngôi sao Disney hay ca sĩ như Hannah Montana đã qua. Giờ đây, câu trả lời là chúng muốn trở thành người nổi tiếng trên YouTube”, Jessie Paege, một YouTuber sở hữu hơn 1,5 triệu đăng ký trên nền tảng này, từng nói chắc nịch.

Các thế hệ trước có thể chê bai việc sáng tạo nội dung trên mạng không phải một công việc thực sự, song với những đứa trẻ lớn lên với smartphone, mạng xã hội và Internet là cách nhanh nhất để gặt hái danh tiếng.

Hơn 50% số người được hỏi trong 1.000 trẻ em và thanh thiếu niên trong độ tuổi từ 6-17 chia sẻ rằng họ muốn trở thành một vlogger khi lớn lên, theo khảo sát của First Choice.

Tương tự, một cuộc thăm dò gần đây thực hiện trên 3.000 trẻ em cho thấy giới trẻ Mỹ mong muốn trở thành ngôi sao mạng hơn là giáo viên, nhạc sĩ hay phi hành gia.

Những YouTuber hàng đầu như Tana Mongeau và Logan Paul sở hữu hàng triệu lượt đăng ký trên trang cá nhân.

Với thông điệp cổ vũ người xem là chính mình, song các video của Logan và em trai, Jake Paul nhận không ít ý kiến trái chiều từ người xem. Nội dung các video chủ yếu xung quanh cảnh tiệc tùng, các màn chơi khăm, vung số tiền lớn đi mua sắm.

Hai anh em nhà Paul chắc chắn không phải là hình mẫu lý tưởng cho giới trẻ noi theo, song chính tai tiếng của họ lại hấp dẫn một lượng lớn người trẻ tuổi nhấn nút “đăng ký”, theo dõi từng video mới nhất.

Hào quang từ các ngôi sao mạng khiến thanh thiếu niên lầm tưởng thành công và sự giàu có đến dễ dàng. Đồ họa: Duy Nguyễn.

Các trang mạng xã hội như Instagram hay YouTube thường chỉ mô tả các khía cạnh tích cực trong cuộc sống của một người. Chính điều này tác động đến người xem, đặc biệt là những người trẻ có tâm lý đang trong quá trình phát triển.

"Mọi người chỉ nhìn thấy những khía cạnh đẹp đẽ. Họ không biết đến cảnh các KOL bị tấn công hội đồng trên mạng, mất đi nhiều mối quan hệ chỉ vì lúc nào cũng kè kè bên điện thoại. Những cô bé, cậu bé chỉ khao khát muốn có cuộc sống xa hoa, hào nhoáng như những ngôi sao và nghĩ rằng chúng cũng có thể đạt được điều đó”, Steph Frosch cho hay.

Kênh YouTube của Steph Frosch có 370.000 người đăng ký nhưng cô vẫn quyết định rời Los Angeles, "mảnh đất vàng" cho các ngôi sao mạng xây dựng sự nghiệp, để chuyển đến thành phố New York, theo học lấy bằng thạc sĩ.

“Mọi người thường hỏi tôi về lý do từ bỏ công việc sáng tạo nội dung để trở lại trường học. Số đông đều cho rằng trở thành một YouTuber là con đường sự nghiệp đầy lý tưởng, là giấc mơ đối với rất nhiều người. Nhưng tôi nhận ra rằng ‘cuộc sống trong mơ’ đó hoàn toàn không phải là ước mơ của tôi”, cô nói.

Ước mơ của nhiều đứa trẻ hiện tại là trở thành ngôi sao trên YouTube. Ảnh: The Guardian.

Một ngôi sao khác, Hannah Hart, đã có 11 năm hoạt động trên nền tảng này. Nhờ YouTube, cô dần lấn sân sang lĩnh vực truyền hình.

“Tôi sẽ mãi là cô bé rụt rè, ngượng ngùng, không dám nói trước đám đông nếu không bắt đầu quay video rồi tải lên Internet. Vậy nên, tôi không cố ngăn những đứa trẻ khác tham gia. Nhưng đồng thời, nó có thể trở thành nơi đầy cám dỗ, đặc biệt với những người trẻ tuổi non nớt”, cô nói.

“Tại thời điểm này, bắt đầu sự nghiệp trên YouTube tương tự lập nghiệp trong làng giải trí”, Hannah kết luận.

Công cụ lợi dụng của các nhãn hàng

Với smartphone trong tay, cơ hội xuất hiện và gây dựng danh tiếng trên mạng trở nên dễ dàng trong suy nghĩ của hầu hết thanh thiếu niên.

Tuy nhiên, mọi chuyện không dễ dàng như vậy.

96,5% các YouTuber sẽ không kiếm đủ tiền nếu chỉ duy trì kênh bằng nội dung thuần túy, theo nghiên cứu của Insider năm 2018. Hầu hết muốn thành công và giàu có đều phải tạo ra nhiều khoản doanh thu ngoài như bán hàng, đi sự kiện, làm việc với nhiều thương hiệu khác.

Mặt khác, vấn đề các ngôi sao trẻ trở thành đối tượng khai thác thương mại cũng dấy lên nhiều lo ngại.

Đa số người Mỹ cho rằng việc kiếm tiền từ trẻ em trên phương tiện truyền thông xã hội là sai trái. Nhưng điều đó không ngăn được các thương hiệu và quảng cáo tiếp tục kiếm lợi nhuận khổng lồ từ những ngôi sao dưới 18 tuổi.

"Có nhiều doanh nghiệp lợi dụng trẻ nhỏ. Nhiều đứa trẻ thậm chí không nhận ra điều đó và trở thành công cụ bán hàng cho thương hiệu”, Steph nói.

So với việc trở thành ngôi sao dưới trướng các công ty như Disney, việc nổi tiếng trên mạng tiềm ẩn nhiều vấn đề phức tạp hơn với thanh thiếu niên.

Quyền giám sát của cha mẹ, luật lao động trẻ em trở nên khó kiểm soát vì chính sách của YouTube còn rất lỏng lẻo.

Nhiều ngôi sao YouTube từng phải từ bỏ công việc sáng tạo nội dung vì tình trạng căng thẳng, mệt mỏi kéo dài. Ảnh: YouTube.

Vài năm trở lại đây, đội ngũ YouTube buộc phải có động thái xoa dịu tình hình khi ngày càng nhiều người dùng nhận ra nền tảng này đang tác động tiêu cực lên thanh thiếu niên.

Các video không phù hợp với trẻ nhỏ, chứa nội dung “bẩn”, có yếu tố bạo lực, tình dục đầy rẫy trên YouTube và ai cũng dễ dàng xem được.

Gần đây nhất, YouTube tắt chức năng bình luận tại nhiều video có liên quan tới trẻ em, do vướng vào nghi vấn nhiều ngôi sao nhí bị ngược đãi trong quá trình quay.

Mặt khác, không dễ để có được nhiều view với các thanh thiếu niên muốn kiếm tiền từ công việc quay video rồi đăng lên mạng.

Thuật toán của YouTube đã thay đổi và phát triển qua nhiều năm.

Ngay cả một số tên tuổi lâu năm trên nền tảng này cũng phải chật vật tìm cách đưa video của mình tiếp cận được nhiều người xem nhất có thể. Điều này trái ngược với việc trong quá khứ, các video của họ thường xuyên có mặt tại phần gợi ý video tiếp theo.

“Năm 2011, video của tôi luôn nằm trong mục ‘thịnh hành’ với vài trăm nghìn lượt xem nhanh chóng. Hiện tại, dù vẫn ra video, việc đạt số view như trước khó khăn hơn rất nhiều”, Hannah cho hay.

Trong năm qua, nhiều ngôi sao lần lượt tuyên bố giải nghệ, bao gồm cả PewDiePie, người sở hữu lượt đăng ký thuộc hàng top đầu thế giới.

Đối với nhiều người, nỗ lực đi đầu xu hướng, giữ vững độ “hot” dễ đẩy họ vào tình trạng quá tải, kiệt sức, suy nhược cơ thể.

"Nếu bạn muốn làm giàu nhờ YouTube, bạn phải đối mặt rất nhiều thử thách. Chuyện cân bằng cuộc sống cá nhân lẫn sự nghiệp không phải là điều dễ dàng. Những đứa trẻ nổi tiếng sớm trên mạng sẽ càng khó khăn hơn để làm được điều đó”, Hannah khẳng định.

Trà My