Mẹ của danh họa Leonardo Da Vinci là ai

Bìa sách Nụ cười của Caterina (phải). Sách được xuất bản vào ngày 15/3 và đã có định dạng ebook. Ảnh: La Republica.

"Mẹ của Leonardo da Vinci có thực chất là một nô lệ từ châu Á?". Câu hỏi này được giới khoa học đặt ra sau khi nhà sử học Carlo Vecce tìm thấy một cuốn sách, được cho là cha của danh họa Da Vinci viết, trong Văn khố Quốc gia Florence.

Dựa vào đó, Carlo Vecce đã viết thành cuốn tiểu thuyết Il Sorriso di Caterina (tạm dịch: Nụ cười của Caterina). Cuốn sách là sự kết hợp giữa thực tế và hư cấu giàu trí tưởng tượng, câu chuyện về việc Caterina bị bắt cóc từ khu vực Kavkaz ở Trung Á và chuyển đến Florence với tư cách là một "món hàng đặc biệt" - nô lệ. Cha của da Vinci, một công chứng viên giàu có tên là Piero da Vinci đã trả tự do cho Caterina. Khi đó, Caterina đã mang thai một đứa con của người khác.

Các nhà khoa học cho rằng tài liệu Carlo tìm thấy được viết vào mùa thu năm 1452, kể lại sự giải phóng của một phụ nữ Circassian (một dân tộc đến từ khu vực Bắc Kavkaz và bờ biển phía đông bắc của Biển Đen) đã bị bắt làm nô lệ tên là Caterina. Vecce. Người đã phát hiện ra tài liệu tin rằng nó được viết bởi cha của da Vinci.

"Khi tôi nhìn thấy tài liệu đó, tôi không thể tin vào mắt mình. Tôi chưa bao giờ tin tưởng nhiều vào giả thuyết rằng cô ấy là nô lệ từ nước ngoài. Vì vậy, tôi đã dành nhiều tháng để cố gắng chứng minh rằng nô lệ Caterina không phải là mẹ của Leonardo, nhưng cuối cùng tất cả tài liệu tôi tìm thấy đều đi theo hướng đó, và tôi đã đầu hàng trước mọi bằng chứng", ông Carlo Vecce chia sẻ.

Nếu khẳng định của Vecce là đúng, nó sẽ phủ nhận toàn bộ giả thuyết trước đây về danh tính mẹ của da Vinci, bao gồm cả những gợi ý rằng bà là một đứa trẻ mồ côi hoặc một nông dân Tuscan tên là Caterina di Meo Lippi. Điều đó cũng có nghĩa là nghệ sĩ nổi tiếng nhất của Italy, Leonardo Da Vinci trên thực tế chỉ là "một nửa người Italy".

Văn kiện cổ của Piero da Vinci mà nhà sử học Carlos Vecce đã tìm thấy. Ảnh: ABC News.

Ông Vecce cho biết thêm vào thế kỷ XV, nhiều nô lệ được đặt tên là Caterina, nhưng Caterina là người duy nhất được Piero giải phóng và nhắc đến trong suốt sự nghiệp viết lách của mình. Hơn nữa, Vecce thấy rằng văn kiện cổ này đầy những lỗi nhỏ và thiếu sót. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy Piero đã lo lắng khi soạn thảo nó, bởi vì để nô lệ của người khác mang thai là một tội ác.

Tuy nhiên, vẫn còn một chặng đường dài trước khi ý tưởng của Vecci được chấp nhận bởi các chuyên gia về da Vinci. Martin Kemp (cựu giáo sư Đại học Oxford, người đã đưa ra giả thuyết “Caterina di Meo Lippi” trong một cuốn sách năm 2017) cho biết: "Carlo Vecce là một nhà nghiên cứu, nhà văn giỏi. Lời giải thích của anh ấy được ‘hư cấu hóa’ thành một câu chuyện mới lạ. Còn tôi vẫn ủng hộ giả thuyết người mẹ 'nông thôn' phù hợp hơn".

Bên cạnh cuốn tiểu thuyết sắp ra mắt chính thức, Carlo Vecce, nhà sử học kiêm giáo sư Đại học Naples sẽ cho ra mắt thêm những series bài báo học khoa học về vấn đề trên.

Đức Huy