Mâu thuẫn Mỹ-Thổ-Kurd: Cơ hội vàng của Nga-Syria?

Mỹ tuần tra chung với Thổ, cấp thêm vũ khí cho người Kurd

Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) là một liên minh mà nòng cốt là các lực lượng dân quân người Kurd ở miền bắc Syria, kiểm soát phần lớn phía đông và phía bắc Syria, bao gồm cả khu vực đông bắc Al-Hasakah, khu vực huyết mạch trên tuyến đường vận tải mới nhất được Hoa Kỳ thành lập.

Mặc dù là đồng minh quan trọng nhất của Mỹ trong cuộc chiến chống IS ở Syria nhưng lực lượng nòng cốt của SDF là YPG lại bị đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ phân loại là một tổ chức khủng bố, có quan hệ với Đảng Công nhân người Kurd hiện đang chống chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ.

Do đó, vào tháng 1 năm 2018, Thổ Nhĩ Kỳ đã mở chiến dịch “Cành Ô liu” (Operation Olive Branch), đánh đuổi người Kurd khỏi Afrin, phía tây Syria vào tháng 3 vừa qua, sau đó tiếp tục ép SDF phải rút khỏi Manbij, một thị trấn cách Afrin 100 km về phía đông, vào hồi tháng 6 vừa qua, nhường “quyền bảo vệ an ninh” cho cả lực lượng Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis nói với các phóng viên hôm 28/7 rằng, lực lượng vũ trang Hoa Kỳ và Thổ Nhĩ Kỳ đang hiện diện ở Syria sẽ bắt đầu các cuộc tuần tra quân sự chung trong vòng vài tuần ở khu vực Manbij, phía Đông tỉnh Aleppo, bên bờ Tây sông Euphrates.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ lưu ý, trước đây và hiện nay đã có các cuộc tuần tra trên mặt đất của Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ ở khu vực Manbij, nhưng chúng đều là các hoạt động riêng biệt của mỗi bên.

Vào ngày 18 tháng 6, các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ bắt đầu tuần tra ở Manbij như là một phần của việc thực hiện kế hoạch bình thường hóa tình hình trong thành phố. Theo Anadolu, vào hôm 27/7, các lực lượng Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đã hoàn thành vòng tuần tra thứ mười (riêng biệt) trong khu vực.

Mối quan hệ tay ba đầy phức tạp giữa Mỹ-Thổ-Kurd đang là vấn đề đau đầu với Nga và Syria

Mattis nói rằng, hành động này xảy ra ở hai phía đối diện, nơi hai người tuần tra đi song song dọc theo giới tuyến, tuần tra một số điểm nhất định. Nếu ai đó đến trước, họ thực hiện tín hiệu nhận dạng qua lại và chờ người kia đến, sau đó mới tiến hành tuần tra bước tiếp theo.

Tiếp tục lí giải về việc tuần tra chung ở Manbij, ông Mattis nói rằng: "Ý tôi là chúng ta phải không ngừng tập luyện... Tôi nghĩ rằng chúng ta đang nói về nhiều tuần. Tôi không biết chính xác là bao nhiêu lâu, hai, bốn, sáu… tuần; nhưng tôi không nghĩ chúng ta đang nói về nhiều tháng".

"Tôi không thể cung cấp cho bạn một thời gian chắc chắn, nhưng chắc chắn đây sẽ là một hoạt động đào tạo tốt cho cả Thổ Nhĩ Kỳ và Liên minh. Chúng tôi đồng ý rằng điều này là cần thiết để đảm bảo rằng những cuộc tuần tra là an toàn và ổn định. Do đó, nhất thiết phải có những hoạt động đào tạo, huấn luyện chung giữa hai bên".

Nhà lãnh đạo Lầu Năm Góc cho biết, tất cả các điều kiện để thiết lập các cuộc tuần tra chung đang được bàn bạc, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ đã tập hợp tất cả các kế hoạch, trong khi thiết bị đào tạo, huấn luyện đã được vận chuyển đến căn cứ không quân Incirlik ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Syria có thể lợi dụng mâu thuẫn Mỹ-Thổ-Kurd

Manbij đang là điểm nóng trong quan hệ tay ba Mỹ-Thổ-Kurd, khi chính quyền Ankara đã ép Mỹ phải rút lực lượng vũ trang người Kurd (Đơn vị Bảo vệ Nhân dân - YPG) ra khỏi thành phố này; bước tiếp theo của việc họ đã trục xuất người Kurd khỏi Khu tự trị (tự xưng) ở thành phố Afrin, phía Tây Bắc tỉnh Aleppo, giáp với biên giới Tây Nam Thổ Nhĩ Kỳ.