Mất mùa quả dâu tằm, nông dân buồn héo hắt

Xã Hiệp Thuận (Phúc Thọ, Hà Nội) là vùng trồng dâu tằm lấy quả nổi tiếng chuyên cung cấp cho thị trường Hà Nội và các tỉnh miền Trung.

Theo ông Nguyễn Văn Tuấn, Chủ tịch Hội Nông dân xã Hiệp Thuận cho biết: “Từ thời xa xưa, các cụ ở làng chủ yếu trồng dâu nuôi tằm. Tuy nhiên trước yêu cầu của thực tế, dâu tằm không đem lại thu nhập, người dân chuyển sang trồng cây hoa màu ngắn ngày như đỗ tương, ngô để phục vụ cái ăn hằng ngày. Khoảng 30 năm trở lại đây, tận dụng điều kiện thuận lợi về thổ nhưỡng, bà con chuyển sang trồng cây dâu tằm lấy quả”.

Dâu tằm cho quả mỗi năm một vụ, thường kéo dài từ tháng Giêng cho tới đầu tháng 4 âm lịch. Vào thời điểm này mỗi năm, các vườn dâu đã vào chính vụ, quả đen, ngọt và mọng nước.

Tuy nhiên, năm nay, do ảnh hưởng của thời tiết, phần đa các cánh đồng đều rất ít quả. Nhiều hộ mất trắng cũng chẳng thiết thăm đồng, nhổ cỏ, vun xới gốc cây.

Chị Thủy, một hộ trồng dâu tại xã Hiệp Thuận chia sẻ: “Năm nay do ảnh hưởng của mưa muối khiến quả dâu cứng, khô trắng hết. Tôi trồng 3 sào mà mất tới 30% diện tích. Đáng nhẽ ra nhà tôi cũng chẳng có dâu mà thu hoạch, có nhiều nhà bỏ luôn, chẳng đoái hoài nữa, nhưng tôi vẫn ra đây hái từng quả hỏng bỏ đi, vun xới lại từng gốc dâu, nhổ cỏ làm gốc cố gắng vớt vát, được bao nhiêu thì được”.

Khó khăn về thời tiết đã đành, người dân trồng dâu nơi đây cũng bị ép giá khi không quản lý được đầu ra cho sản phẩm. Chủ yếu các các tư thương thu mua nhỏ lẻ tại địa phương.

Thời điểm hiện tại, giá dâu thu mua tại vườn chỉ dừng ở mức 8000-10.000 đồng/kg.

Ông Hiệp (xã Hiệp Thuận) chia sẻ: “Nhà tôi trồng 1 sào dâu được 4-5 năm nay. Cái khó khăn nhất của trồng loại cây này là sâu bệnh, không dự đoán được thời tiết và giá cả bấp bênh, không ổn định”.

Mỗi buổi thu hoạch dâu, người dân lại tập kết ở cổng làng chờ tiểu thương tới cân và lấy hàng.

Nếu được mùa, được giá, thì bà con sẽ thu về 20-30 triệu/sào/vụ.

Mặc dù là vùng trồng dâu tằm nổi tiếng nhưng theo Chủ tịch Hội nông dân, hình thức canh tác của bà con cũng chỉ mang tính tự phát. Được giá thì mở rộng diện tích, còn không thì chặt trồng cây khác. Hiện nay ở xã Hiệp Thuận, nhà trồng dâu tằm lớn nhất cũng chỉ lên tới 3-4 sào, còn lại cũng chỉ là dừng ở 1-2 sào.

“Hiện nay, địa phương cũng đang có chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng, trong đó có cây dâu. Tuy nhiên, đầu ra của cây dâu đang là vấn đề nan giải. Hiện nay vẫn chưa tìm được doanh nghiệp, đơn vị thu mua ổn định để bà con yên tâm sản xuất”, ông Nguyễn Văn Tuấn, Chủ tịch Hội Nông dân xã Hiệp Thuận cho biết thêm.

Dâu tằm là loại cây được trồng khá đơn giản. Có những hộ tự nhân giống, tự ghép chiết cành. Sau 1 năm, từ lúc bắt đầu trồng, là đã có thể thu hoạch. Từ năm thứ 2 trở đi, dâu sẽ đậu quả sai hơn, ngon hơn. Sau 8-10 năm, năng suất sẽ giảm dần.

Điều thú vị ở giống cây trồng lâu năm này là thời gian chăm sóc ít. Hết vụ dâu, người dân cắt, tỉa cành và chuyển sang làm các công việc khác. Đến cuối năm, cây dâu rụng lá, khi đó, bà con mới ra ruộng bón thúc để cây ra lá non đón mùa quả mới. Nói chung không phải chăm sóc quá nhiều, cũng giảm được phần nào công lao động.

Khi quả dâu gần chín sẽ chuyển từ màu xanh sang màu hồng, quả càng chín sẽ chuyển sang màu đỏ, rồi tím thẫm. Khi đó, người dân sẽ hái dâu để bán.

Loại quả này chỉ có thể thu hoạch thủ công. Vào vụ dâu, hầu hết mọi người tập trung trên đồng để hái từ sáng sớm tới tối đen.

Theo các hộ trồng dâu, những ngày trời nắng, dâu chín nhanh và ngọt hơn so với ngày mưa, lạnh.

Quả dâu tằm có thể ăn trực tiếp hoặc ngâm đường làm thức uống giải khát.

Dâu Hiệp Thuận đã theo chân các thương lái đi khắp phố phường Hà Nội và các địa phương lân cận để đến tay người tiêu dùng. Và cây dâu tằm vẫn là loại cây đã mang lại nhiều hiệu quả kinh tế cho các hộ gia đình nơi đây./.

Nguyễn Hà/VOV.VN