Mạo danh tên tuổi người nổi tiếng để trục lợi: Cần sự vào cuộc quyết liệt

Mới đây, Hoa hậu Lương Thùy Linh đã viết lên trang cá nhân tố cáo một tài khoản giả mạo tên tuổi cô nhằm mục đích kinh doanh trục lợi. Điều đáng nói là tài khoản giả mạo còn đăng tải hình ảnh phản cảm và gây nhầm lẫn đối với chính tài khoản cuộc thi Miss World – Hoa hậu Thế giới 2019 mà Hoa hậu Lương Thùy Linh sẽ tham dự tại Anh vào tháng 12 tới. Cụ thể, một tài khoản Instagram có tên luongthuylinh.miss này đã giả mạo là Fangage của Hoa hậu Lương Thùy Linh. Theo đó, tài khoản không chính chủ này có lượng theo dõi gần bằng tài khoản thật của hoa hậu với 29.300 người theo dõi với kết nối 178 bạn bè.

Theo Lương Thùy Linh, người này mạo danh chủ tài khoản để nhận về các lượt theo dõi, tương tác lớn, nhằm quảng cáo sản phẩm làm đẹp. Sự việc chỉ thực sự gây chú ý khi tài khoản này mới đây đăng tải một hình ảnh phản cảm nhằm mục đích bán mỹ phẩm tắm trắng. Ngay lập tức, Lương Thùy Linh lên tiếng về sự việc, cô gửi tin nhắn đến chủ tài khoản giả mạo này. Thay vì nhận lời xin lỗi thì admin tài khoản giả mạo tỏ thái độ bất hơp tác với những lời lẽ xúc phạm cô. Đồng thời, chỉ đến khi sự việc bại lộ, tài khoản này nhanh chóng đổi tên thành Fangage fan hâm mộ, nhằm “đổi trắng” việc sử dụng tài khoản giả mạo để trục lợi. Tuy nhiên, Lương Thùy Linh khẳng định cô có bằng chứng hình ảnh tài khoản giả mạo này từ những ngày đầu khi còn ghi “chỉ một account duy nhất”.

Hoa hậu Lương Thùy Linh bức xúc công khai vụ việc bị kẻ xấu lợi dụng với mục đích lừa đảo. Ảnh FBNV

Khi Lương Thùy Linh công khai thông tin sự việc, rất nhiều cư dân mạng mới vỡ lẽ về việc nhầm lẫn chủ quan này. Họ thậm chí còn là một trong số gần 30 nghìn người theo dõi tài khoản giả mạo. Ngoài việc chỉ trích tài khoản giả mạo, nhiều lo ngại về hình ảnh đại diện Việt Nam Lương Thùy Linh trong cuộc thi Miss World sẽ bị vạ lây. Bởi, thực tế sự việc còn gây nhầm lẫn đối với chính tài khoản có dấu tích xanh của tổ chức Miss World – Hoa hậu Thế giới 2019 mà Hoa hậu Lương Thùy Linh sẽ tham dự vào tháng 12 tới. Họ đăng ảnh Lương Thùy Linh cùng dòng chú thích “Đây là thí sinh năm nay của chúng tôi, đến từ Việt Nam” nhưng lại gắn “tài khoản giả”. Hiện, Lương Thùy Linh đã nộp hồ sơ xin dấu tích xanh (“Verify Blue Tick” là tính năng mà facebook đưa ra để giải quyết vấn đề về tài khoản giả mạo trên facebook) từ trang mạng facebook cho tài khoản cá nhân của mình. Đồng thời, cô gửi tin nhắn thông báo tới người quản lý trang tài khoản cuộc thi Miss World về tránh việc nhầm lẫn không đáng có sau này.

Một người bạn Lương Thùy Linh cũng lên tiếng cảnh báo rằng, đây là một hình thức lừa đảo tinh vi, chủ tài khoản mạng xã hội cần đề phòng và có biện pháp mạnh đối với chiêu thức lừa đảo, mạo danh tên tuổi của người nổi tiếng nhằm trục lợi. Trong phần bình luận, người bạn của cô nêu rõ:“Anyway, đây là một mạng lưới tinh vi. Admin nick fake này lập hàng loạt nick clone các người nổi tiếng để nuôi follow tương tác, sau đó PR cho các nick clone khác nhau. Admin này recap lại story (lịch sử), ảnh, video,… và dùng nhiều hashtag để nổi cũng như chạy tool. Sau đó, nó nhận tiền có các shop online thiếu thông tin, mập mờ để PR sản phẩm”.

Và Lương Thùy Linh không phải là trường hợp duy nhất. Trước đó, Á hậu Thùy Dung (Hoa hậu Việt Nam 2016), Trần Tiểu Vy (Hoa hậu Việt Nam 2018) cũng rơi vào tình huống giả mạo tài khoản. Ngay sau khi đăng quang tài khoản giả mạo này liên tục sử dụng các hình ảnh trên báo chí, fanpage và tự nhận đó là trang cá nhân của các người đẹp. Trường hợp của Á hậu Thùy Dung, tài khoản giả mạo này còn kết bạn, trò chuyện với nhiều nghệ sĩ như: Hoa hậu Ngọc Diễm, Hoa khôi Diệu Ngọc, Á khôi Phương Linh… Đến khi gặp gỡ các anh chị đồng nghiệp, Thùy Dung mới phát hiện ra câu chuyện và nhờ đến đại diện facebook ở Việt Nam can thiệp, xử lý. Trần Tiểu Vy bị kẻ xấu tung tin nhập viện và sau đó mạo danh ký hợp đồng bất hợp pháp.

Thời gian qua, nhiều nghệ sĩ, diễn viên, ca sĩ nổi tiếng cũng rơi vào hoàn cảnh mạo danh tên tuổi nhằm kinh doanh trục lợi. Trường hợp gần đây của danh hài, NSƯT Hoài Linh bị một tài khoản mạo danh và sử dụng hình ảnh bịa đặt câu chuyện chiếc nhẫn phong thủy, hay NSND Công Lý thành công từ vai diễn Lâm “đồ tể” trong phim “Những cô gái trong thành phố” với hình ảnh cầm dao đã bị một cửa hàng bán dao sử dụng hình ảnh khiến khổ chủ bức xúc phải lên tiếng cảnh báo.

Luận bàn về vụ việc, luật sư Lê Đức Thọ cho rằng, đối với trường hợp mạo danh người khác để thực hiện các hành vi thương mại, quảng cáo trái pháp luật, Điều 77 Luật Công nghệ thông tin năm 2006 quy định tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về công nghệ thông tin thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Về dân sự: Theo Điều 32 BLDS 2015, quy định cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Việc sử dụng hình ảnh của người khác vì mục đích thương mại thì phải được sự đồng ý của người đó và phải trả thù lao cho hình ảnh, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác. Người bị mạo danh có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm theo Điều 592 BLDS 2015, nếu thấy việc bị mạo danh ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền, lợi của mình.

Về hành chính: Theo quy định tại điểm đ khoản 3 Điều 64, Nghị định số 174/2013/NĐ-CP thì hành vi “giả mạo trang thông tin điện tử của tổ chức, cá nhân khác” sẽ bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.

Về hình sự: Tùy theo mức độ vi phạm thì người mạo danh người khác có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội: thứ nhất, tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin trên mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng internet theo Điều 288 BLHS 2015 (hình phạt tối đa đến 7 năm tù); thứ hai, tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng internet hoặc thiết bị số thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản theo Điều 290 BLHS 2015 (hình phạt tối đa 20 năm tù).

Đồng thời, từ ngày 1-1-2019, việc sử dụng hình ảnh của người khác mà không xin phép, gây ảnh hưởng đến uy tín, tổn thất lớn cho người đó thì không những bị xử lý theo pháp luật dân sự mà còn truy cứu trách nhiệm hình sự, đặc biệt sẽ bị xử lý theo Luật An ninh mạng.

Có thể thấy, mạo danh tên tuổi của người nổi tiếng để làm ăn bất hợp pháp đang là vấn đề nan giải trong showbiz Việt hiện nay. Hầu hết, những người nổi tiếng đều lựa chọn “đánh tiếng” cho qua mà thiếu biện pháp tố cáo quyết liệt. Qua sự việc của Hoa hậu Lương Thùy Linh, nếu nhận thấy người khác mạo danh, xâm phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm, uy tín có thể làm đơn tố cáo hành vi của người xâm phạm hình ảnh đến CQCA có thẩm quyền. Chỉ có biện pháp mạnh mới bài trừ triệt để việc lợi dụng tên tuổi người nổi tiếng nhằm trục lợi trên mạng xã hội.

Mộc Miên