Mạng xã hội như Facebook khiến bạn tiêu xài nhiều hơn, và cách phòng tránh

Facebook có khiến bạn xài tiền nhiều hơn không? Chúng ta không nói về việc bạn mua smartphone mới để lướt Facebook mượt hơn, mà là về “impulse buying” – những lần mua sắm theo cảm hứng sẽ khiến bạn hối tiếc về sau. Theo nhiều nghiên cứu được thực hiện trong những năm qua, đáp án là có.

Cụ thể, Allianz nói rằng 57% số người trẻ ở Mỹ bỏ tiền mà không dự tính trước bởi áp lực từ trang MXH của bạn bè mình. 88% nói rằng họ so sánh những gì đang sở hữu và phong cách sống của bản thân với những người quen trên MXH, cao hơn nhiều so với những thế hệ trước đó.

Có bốn cách mà các MXH khiến bạn phải xài tiền:

1. Quảng cáo

Ngày nay, những gì bạn làm trên internet đều được thu thập và dùng để phục vụ bạn. Những mẩu quảng cáo đánh trúng nhu cầu của người dùng dựa trên những gì họ tìm kiếm là một cách rất hiệu quả để các nhà bán lẻ tiếp cận khách hàng, khiến họ phải chi tiền.

Trước khi bắt tay vào thực hiện bài viết này, một mẩu quảng cáo cho quyển Lược Sử Thời Gian của Stephen Hawking và một cho Galaxy S9 đã xuất hiện trên News Feed của tác giả chỉ vì những tìm kiếm được thực hiện gần đây.

2. Sức mạnh của sự ghen tị

Khi sử dụng MXH, bạn sẽ luôn luôn nhìn thấy những gì mà người khác khoe ra trên tài khoản của mình. Không phải ngẫu nhiên mà một nghiên cứu về chuyện xài tiền trên MXH được đăng tải trên AARP phát hiện ra rằng những người dùng Facebook có nhiều bạn hơn, sử dụng Facebook lâu hơn thường có nhiều nợ tín dụng hơn so với những người khác.

“Tốt khoe, xấu che” - lý do của vấn đề là ở sự so sánh giữa những gì bạn đang có với những gì tốt nhất mà người khác post trên trang MXH của họ. 55% người trẻ sử dụng Facebook ở Mỹ cảm thấy sợ hãi khi không bắt kịp những trend mà bạn bè mình đang theo đuổi, và thậm chí còn không cảm thấy hạnh phúc khi thấy những gì người khác đang làm trên News Feed của họ.

3. Bắt chước thần tượng

Những người nổi tiếng có sức ảnh hưởng rất lớn trên Facebook, Twitter, Pinterest, Instagram… và khi họ post một điều gì đó, sẽ có rất đông người được thấy. Tâm lý “giống thần tượng” sẽ khiến rất nhiều người sẵn sàng chi tiền, dù đó có là một bữa tối sang trọng, chiếc smartphone sang chảnh hay túi xách, giày dép hàng hiệu có giá hàng ngàn USD. Dĩ nhiên nhiều người sẽ chọn phương án… đồ giả, nhưng nó vẫn khiến họ phải chi khoản tiền mà lẽ ra họ không chi.

4. Các công ty trên MXH

Khi đến với trang fanpage của các công ty có những mặt hàng mà bạn quan tâm, có thể bạn sẽ nhận được phiếu giảm giá, thông tin về các đợt sale, hay các sản phẩm mới mà họ vừa ra mắt. Điều này sẽ kích thích ý muốn mua sắm của người dùng.

Theo thống kê, Pinterest là nơi khiến người dùng chi tiền nhiều nhất. Dựa trên dữ liệu từ 700 triệu lần mua sắm online, trung bình một người dùng Pinterest bỏ ra 170 USD để mua hàng, cao hơn 70% so với con số 95 USD mà người sử dụng Facebook chi trả.

Làm thế nào để đảm bảo rằng Facebook (hay Instagram, Pinterest, Twitter…) không thò tay vào túi bạn sâu hơn bạn muốn? Bỏ hẳn MXH là điều không nên làm bởi việc hoàn toàn tránh xa mạng xã hội và các nội dung số hoàn toàn sẽ dẫn đến sự sụt giảm niềm vui trong cuộc sống hàng ngày. Thay vào đó, bạn có thể:

Nói về nó. Điều này sẽ tạo ra hiệu ứng tâm lý mỗi khi bạn muốn tiêu xài. Biết về vấn đề là bước đầu tiên.
Đặt ra những mục tiêu tiết kiệm. Điều này sẽ nhắc nhở bạn và giúp giảm bớt mong muốn dùng tiền.
Dùng mạng xã hội lâu hơn, nhưng ít thường xuyên hơn. Thay vì dành 1 phút kiểm tra MXH của mình mỗi 15 phút, hãy thử làm điều đó 3 lần trong ngày, mỗi lần 15 phút. Theo thời gian, nhu cầu MXH của bạn sẽ giảm bớt và điều này còn khiến bạn sống hạnh phúc hơn.

Những scandal gây chấn động của Facebook trong thời gian qua

Phạm Lê