Mặn nồng tiếng hát chèo Hồng Tươi

Tuổi thơ của Hồng Tươi gắn bó với làng quê, có hạt nếp hoa vàng, hạt đậu xanh thơm thảo, ngọt lịm mía đường của đất Kim Tân (Kim Thành, Hải Dương). Hồng Tươi bén duyên với nghệ thuật chèo từ tuổi đôi mươi. Tháng 4-1997, cô thi tuyển lớp diễn viên Đoàn chèo Hải Dương. 4 năm vừa học tập, vừa đóng vai dân làng. Năm 2001, cô mới được đạo diễn cho đóng một vai phụ, xuất hiện trên sân khấu vỏn vẹn một lớp kịch. 8 năm sau (2009), khi NSND Lê Hùng dựng vở “Cơn bão màu da cam”, Hồng Tươi mới được chọn vào vai chính. Cô đóng vai nhân vật Huệ sống trong một gia đình có nhiều người nhiễm độc da cam/dioxin, bị mọi người xung quanh kỳ thị. Tâm lý nhân vật phức tạp, lại thêm áp lực của hội diễn phải có thành tích... Tất cả đè nặng lên đôi vai mảnh khảnh của cô. Sau 3 tháng miệt mài khổ luyện, Hồng Tươi sọp đi, trông già tưởng đến 50 tuổi. Nhưng bù lại, tại Hội diễn sân khấu chèo toàn quốc tổ chức tại Quảng Ninh năm đó, Hồng Tươi vinh dự nhận được tấm huy chương vàng đầu đời. Đó là mốc son trong đời làm nghệ sĩ. Từ đây, tên tuổi Hồng Tươi đã có chỗ đứng trong làng chèo và lọt vào mắt xanh của nhiều đạo diễn.

Nghệ sĩ Ưu tú Hồng Tươi.

Từ đó đến nay, Hồng Tươi đã được đóng hầu hết vai chính trong hàng chục vở chèo. Những nhân vật cô đóng có cuộc sống nội tâm đa dạng, đủ cung bậc, trạng thái, nỗi niềm khổ đau, chia phôi, ai oán. Đó là nàng Châu Long trong “Lưu Bình Dương Lễ”, Điểm Bích trong “Huyền Quang tôn giả”, Thái Hậu trong “Tâm đức Phật hoàng”... Nhưng thành công nhất là vai đào Lý trong vở “Đào Lý một cành” của đạo diễn, NSND Bùi Đắc Sừ. Nhân vật đào Lý xuất hiện suốt 6 màn kịch, thời gian câu chuyện diễn ra từ lúc đào Lý còn xuân sắc, tới khi thành cụ bà thất thập cổ lai hy. Sắm vai này, Hồng Tươi như một người gánh nặng đi trên dặm đường gập ghềnh gian khổ. Cô đã vắt kiệt sức lực để miêu tả tận cùng nội tâm nhân vật trong nhiều trạng thái tình cảm của đào Lý: Yêu thương và căm hận, lòng tri ân và đức vị tha của một trái tim nhân hậu. Khi hết mỗi lớp kịch, cô chỉ kịp chụp mái tóc bạc lên đầu, choàng vội tấm áo và lại bước ra sân khấu. Khán giả nhận ra một đào Lý đã ngoài 70 tuổi, tóc bạc da mồi, chất chồng nỗi đa đoan, tấm lưng già đổ xuống, run rẩy trước nỗi đau nhân thế. Làm được điều ấy, cô phải qua mấy tháng trời luyện tập liên tục, từ diễn xuất, hình dáng, tiếng nói của một cô đào còn trẻ đến lúc tuổi già.

Đêm diễn vở chèo “Đào Lý một cành” ở Hội diễn sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc năm 2012 tổ chức tại Thái Bình, Hồng Tươi đã giành hai giải cá nhân: Một huy chương vàng và một giải tiếng hát chèo hay nhất.

Tiếng hát Hồng Tươi nhẹ nhàng, mỏng manh như tơ lụa, nhưng mặn nồng và tròn vành rõ chữ lay động lòng người. Như con tằm suốt đời nhả tơ, say đắm với nghiệp diễn chèo truyền thống nên “tổ nghiệp” đã mang đến cho cô nhiều thành tích đáng tự hào. Đến nay, cô đã “ẵm” 4 huy chương vàng cùng một số giải đặc biệt khác. Năm 2015, một niềm vui lớn đến với Hồng Tươi khi cô được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú.

Bài và ảnh: KHÚC HÀ LINH