Lý do Nga tăng cường hiện diện tại Bắc Cực và đằng sau thế lực thực sự của Moscow

Theo hellenicshippingnews, nghiên cứu của Viện Bắc Cực, một trung tâm nghiên cứu về an ninh trên toàn thế giới, cho biết dân số của Nga ở khu vực Bắc Cực chiếm khoảng 2 triệu người.

Có lẽ không có gì ngạc nhiên khi Nga muốn mở rộng ảnh hưởng của mình ở một khu vực mà họ cảm thấy có được sự thân thuộc và là một nơi mang đến nhiều cơ hội trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ năng lượng và thương mại, đến quốc phòng.

Có khoảng 2 triệu người Nga đang sống ở Bắc Cực cũng đồng nghĩa với việc Bắc Cực ảnh hưởng tới Nga theo nhiều cách, ông Andreas Andreas Østhagen, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Fridtjof Nansen ở Na Uy và tại Viện Bắc Cực, nói với CNBC.

Người ta ước tính rằng ở Bắc Cực có tới hàng nghìn tỷ USD trữ lượng khí đốt và dầu mỏ chưa khai thác. Ngoài ra, nhiều tài nguyên khoáng sản ở đây được Nga và các nước láng giềng Bắc Cực rất muốn khai thác.

Nga đang tăng cường sự hiện diện ở Bắc Cực. Ảnh minh họa

Chuyên gia Østhagen nói rằng Nga quan tâm tới Bắc Cực vì nhiều mục đích kinh tế và trong một thời gian dài, họ đã đầu tư vào các dự án lớn, như dự án Yamal LNG.

Trong một nỗ lực để khuyến khích các công ty năng lượng tăng cường các hoạt động thăm dò và khai thác ở Bắc Cực, Điện Kremlin đã tuyên bố vào tháng 10 về việc cắt giảm thuế với trị giá tương đương khoảng 40 tỷ USD, để khuyến khích các hoạt động này.

Tuy nhiên, Bắc Cực mang nhiều ý nghĩa quan trọng đối với Nga hơn chuyện tài nguyên. Bắc Cực có ý nghĩa trong phòng thủ và vận tải quan trọng.

Sự hiện diện tốn kém

Mục tiêu tăng cường vị thế của Nga trên toàn thế giới đã vấp phải sự khó khăn về kinh tế trong năm năm qua. Điều này được phản ánh trong kế hoạch chi tiêu của Nga cho khu vực Bắc Cực, nơi họ đã lên kế hoạch cho các siêu dự án như một phần của "Chương trình Bắc cực" về đầu tư và phát triển.

Năm 2017, hãng tin RBC đưa tin rằng tài trợ cho chương trình đã bị cắt giảm nghiêm trọng: Bộ Phát triển Kinh tế muốn 209 tỷ rúp cho Chương trình Bắc Cực mới, dự kiến sẽ kéo dài đến năm 2020, nhưng dường như chỉ được đề xuất phân bổ 12 tỷ rúp.

"Phát triển Bắc Cực thực sự tốn kém đối với Nga, nhưng chính phủ thấy cần thiết và hợp pháp, để thể hiện "vị thế quyền lực lớn "tại biên giới mới này, cũng như dự đoán tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đối với các khu vực ven biển ở Vùng Bắc Cực Liên bang Nga", Mathieu Boulegue, một nhà nghiên cứu của Chương trình Nga và Âu Á tại Chatham House, nói với CNBC. "Tuy nhiên, đầu tư dân sự đã bị cắt giảm rất nhiều kể từ năm 2017, với rất ít triển vọng tăng trở lại trong thời điểm hiện tại," ông lưu ý.

Năm 2017, chi tiêu quân sự của Nga đã giảm 1/5 - đánh dấu lần giảm đầu tiên sau gần hai thập kỷ và dữ liệu từ năm 2019 cho thấy Nga không còn nằm trong năm nước chi tiêu quân sự hàng đầu toàn cầu, giống như Mỹ và Trung Quốc đã tăng chi tiêu.

Martina Bozadzhieva, chuyên gia nghiên cứu cấp cao tại công ty tư vấn DuckerFrontier, nói với CNBC rằng chi tiêu quốc phòng đang tiếp tục giảm ở Nga và tiền được chuyển hướng sang các vấn đề nội bộ cấp bách khác.

Tại Bắc Cực, một trong những dự án kết hợp tầm quan trọng về kinh tế và tính biểu tượng đối với Nga là Tuyến đường biển phía Bắc (NSR). Tuyến đường vận chuyển này không thể tiếp cận ở Bắc Cực nhưng khi các tảng băng tan chảy, Nga coi đây là một tuyến đường cao tốc trong tương lai để vận chuyển hàng hóa và tài nguyên giữa châu Á và châu Âu. Họ hy vọng tuyến đường này có thể cạnh tranh với tuyến đường biển châu Âu - châu Á truyền thống, thông qua kênh đào Suez, vì nó rút ngắn thời gian vận chuyển khoảng 15 ngày.

Sự hiện diện quân sự của Nga

Bên cạnh sự phát triển thương mại ở Bắc Cực của Nga, một vấn đề cấp bách khác trong khu vực đang là mối quan ngại đối với liên minh quân sự phương Tây NATO. Moscow dường như cho rằng khu vực này đang trở thành một không gian ngày càng quân sự hóa, mở ra một mặt trận mới theo nghĩa đen trong quan hệ giữa Nga và phương Tây.

Trong những năm gần đây, Nga đã phát huy khả năng quân sự ở Bắc Cực, mở lại các căn cứ quân sự cũ đã bị bỏ hoang sau sự sụp đổ của Liên Xô năm 1991, và củng cố Hạm đội phương Bắc uy tín của Hải quân Nga để giám sát các hoạt động và phòng thủ trong khu vực.

Hạm đội phương Bắc và các cuộc tập trận quân sự ở Bắc Cực là một phần quan trọng trong cuộc tập trận quân sự hàng năm khổng lồ của Nga, năm nay được gọi là Tsentr 2019.

NATO ngày càng quan tâm đến điều họ coi là sự quân sự hóa Bắc Cực của Nga và đã thấy rằng phải tăng sự hiện diện.

Tuy nhiên, chuyên gia Boulegue và Østhagen tin rằng Nga đang tìm cách tránh xung đột ở Bắc Cực.

Theo Người Đưa Tin Pháp luật