Lý do Nga bất ngờ ngưng dự án nghiên cứu tại Iran
Nga đã ngưng dự án nghiên cứu tại một cơ sở hạt nhân của Iran sau khi chính quyền Tehran khôi phục làm giàu urianium nhằm trả đũa các động thái gây sức ép của Mỹ.
TVEL, một công ty trực thuộc Cơ quan Nguyên tử Nga Rosatom ngày 5/12 tuyên bố ngưng các hoạt động biến đổi cơ sở hạt nhân Fordow của Iran thành nơi sản xuất các đồng vị phóng xạ phục vụ mục đích y tế.
Bên trong cơ sở hạt nhân Fordow ở Qom, miền bắc Iran. Ảnh: RT
Báo RT dẫn tuyên bố của TVEL giải thích: "Việc làm giàu uranium và sản xuất các đồng vị ổn định không thể thực hiện đồng thời ở cùng một chỗ, vì lượng uranium không tương thích với việc sử dụng các đồng vị cho mục đích y tế chắc chắn sẽ xuất hiện trong không khí và trên thiết bị".
Theo TVEL, để khôi phục lại dự án nghiên cứu, phần cứng dùng cho làm giàu uranium cần phải được tháo dỡ và cơ sở Fordow phải được khử nhiễm. Công ty Nga nói đã thông báo cho nhà chức trách Iran biết tình hình.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov khẳng định, Moscow không từ bỏ mà chỉ tạm ngưng dự án nghiên cứu ở Fordow. Quan chức này nói thêm, phía Nga cần thời gian để phân tích các giải pháp cho tình hình hiện tại cũng như các ảnh hưởng tiêu cực từ việc Washington quyết định chấm dứt miễn trừ cho cơ sở Fordow khỏi các lệnh cấm vận chống Tehran kể từ ngày 15/12.
Trong vài tháng trở lại đây, Iran bắt đầu từ bỏ một số cam kết theo Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) đã ký với các cường quốc từ năm 2015, sau khi chính quyền của Tổng thống Donald Trump đơn phương rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân quốc tế này vào năm ngoái.
Washington đã ban hành các biện pháp trừng phạt kinh tế mới chống Iran, tăng cường sự hiện diện quân sự tại Vùng Vịnh nhằm gây sức ép buộc Tehran phải đàm phán một thỏa thuận mới, bao gồm cả nội dung về chương trình tên lửa đạn đạo của quốc gia Hồi giáo.
Tuy nhiên, Iran quả quyết sẽ không quy phục Mỹ. Một trong những nỗ lực "ăn miếng, trả miếng" Washington của Tehran là khôi phục làm giàu uranium tại cơ sở Fordow hồi đầu tháng 11 vừa qua.
Nga và Iran đã bắt đầu hợp tác biến đổi Fordow thành nơi sản xuất các đồng vị phóng xạ tellurium và xenon phục vụ y học, phù hợp với thỏa thuận JCPOA kể từ năm 2017.
Hãng thông tấn Fars dẫn lời phát ngôn viên Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) xác nhận, Moscow và Tehran đang thương lượng để tìm ra cách giải quyết các vấn đề kỹ thuật tại cơ sở hạt nhân nói trên.
