Lý do khiến các đồng minh Mỹ 'vuột mất' cơ hội sở hữu F-22 Raptor

F-22 mang biệt danh Raptor nghĩa là “Chim ăn thịt”, nó có chuyến bay đầu tiên vào năm 1997, chính thức đi vào biên chế năm 2005, và lần thực chiến đầu tiên là nhiệm vụ phá hủy bộ chỉ huy của quân khủng bố IS vào năm 2016. Nếu xung đột trên bán đảo Triều Tiên nổ ra, gần như chắc chắn Mỹ sẽ phải sử dụng đến loại chiến đấu cơ này.

F-22 Raptor sở hữu những công nghệ đỉnh cao trong lĩnh vực quân sự như: có khả năng tàng hình, có thể bay hành trình với vận tốc siêu âm mà không cần đốt tăng lực động cơ lần 2. F-22 Raptor cũng được trang bị một radar mảng pha chủ động tiên tiến thế hệ mới mạnh nhất thế giới hiện nay.

Theo các chuyên gia quân sự, sức mạnh và hiệu năng chiến đấu của một chiếc Raptor có thể cao hơn 4 đến 5 lần máy bay chiến đấu thế hệ thứ 4, nghĩa là một chiếc F-22 Raptor có thể đối đầu và giành thắng lợi trong không chiến với 4 chiếc tiêm kích thế hệ thứ 4 (MiG-29, Su-27, Su-30...) một lúc. Tuy mang trong mình đỉnh cao công nghệ và không ít đồng minh thân cận của Mỹ như Nhật Bản, Israel mong muốn sở hữu, nhưng Washington đều lắc đầu không bán.

Chiến đấu cơ F-22 Raptor

Việc xuất khẩu F-22 bị ngăn cản bởi cái gọi là “Đạo luật Obey”. Nghị sĩ Mỹ David Obey lo ngại rằng, một số công nghệ nhạy cảm và bí mật được sử dụng để phát triển F-22, trong đó phải kể đến các tính năng tàng hình độc đáo, có thể bị đối thủ của Mỹ phát hiện và sao chép nếu Washington xuất khẩu tiêm kích này.

Ông David Obey đã bổ sung một sửa đổi cho Đạo luật cấp ngân sách cho quốc phòng năm 1988. Sửa đổi của ông chỉ là một câu duy nhất: “Không có khoản tiền nào trong đạo luật này có thể được sử dụng để phê duyệt hoặc cấp phép cho việc bán máy bay chiến đấu F-22 cho bất cứ chính phủ nước ngoài nào”.

Điều này đã quyết định tương lai của F-22, biến nó thành dòng máy bay chỉ được sử dụng trong quân đội Mỹ. Trong quá trình phát triển F-22 (chương trình Máy bay chiến đấu tiên tiến), Không quân Mỹ ban đầu ước tính sẽ mua số lượng lớn khoảng 750 tiêm kích, nhưng hiện nay số lượng họ sở hữu chỉ có 187 chiếc.

Ngoài sự hạn chế của Đạo luật Obey, số lượng máy bay sản xuất trong chương trình F-22 cũng bị giảm quy mô do sự thay đổi tình hình. Chương trình F-22 ban đầu được thực hiện để đối phó với các máy bay chiến đấu tiên tiến trong kho vũ khí của Liên Xô.

Sau khi Liên Xô tan rã vào đầu thập niên 90 của thế kỷ XX, đã không còn bất kỳ mối đe dọa thực sự lớn nào đối với nước Mỹ vì thế họ không phải cần đến số lượng lớn máy bay F-22. Không quân Mỹ đang có kế hoạch duy trì hoạt động của F-22 đến những năm 2060 thông qua việc nâng cấp vũ khí để xây dựng nền tảng kỹ thuật cần thiết, giúp F-22 có thể mang được các loại tên lửa đất đối không thế hệ mới trong những năm tới.

Việt Hùng