Lý do khiến bầu trời ở Mỹ chuyển màu cam

Những ngày gần đây, người dân sống tại California (Mỹ) đã chứng kiến cảnh tượng hiếm có khi bầu trời chuyển sang màu cam, bắt nguồn từ đợt cháy rừng dữ dội trên khắp tiểu bang kéo dài nhiều tuần, thiêu rụi hơn 930.000 ha diện tích đất. Ảnh: The Verge.

Trên Internet, người dùng đã chia sẻ ảnh Mặt Trời đỏ rực, trong khi bầu trời xung quanh chuyển sang màu cam đậm, gần chạm đến màu đỏ. Nhiều người gọi cảnh tượng này là “ngày tận thế”, so sánh với màu đỏ trên Hỏa tinh và các bộ phim kinh dị. Ảnh: AP.

Cháy rừng còn lan sang Oregon, tiểu bang giáp với California khiến bầu trời hóa đỏ. “Đây là hiện tượng có một không hai trong đời người”, Kate Brown, Thống đốc bang Oregon chia sẻ. Ảnh: Mothership.

Hình ảnh bầu trời hóa cam tại Oroville. Theo Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA), nguyên nhân khiến bầu trời hóa cam (hoặc đỏ) tại California hay Oregon những ngày này là do đám khói bốc lên từ cháy rừng. Ảnh: Getty Images.

Khi Mặt Trời chiếu ánh sáng xuống Trái Đất, nó cũng phát ra bức xạ. Những bức xạ có bước sóng nằm trong quang phổ mà con người nhìn thấy được. Màu sắc có bước sóng dài nhất từ đỏ đến cam, trong khi xanh lam và tím có bước sóng ngắn nhất. Bầu trời có màu xanh lam là do hiện tượng tán xạ ánh sáng. Ảnh: Getty Images.

Ánh sáng Mặt Trời xuyên qua khí quyển Trái Đất có thể gặp hơi nước, sol khí (aerosol), bụi hoặc các hạt phân tử (nitơ và oxy). Nếu bầu trời quang đãng, ánh sáng ở bước sóng màu xanh lam dễ dàng bật khỏi các hạt nitơ, oxy rồi phân tán ra mọi hướng. Đó là lý do chúng ta thấy bầu trời có màu xanh lam vào ban ngày. Ảnh: Getty Images.

Tuy nhiên nếu có cháy rừng, ánh sáng Mặt Trời sẽ xuyên qua lớp khói dày đặc. Theo NASA, những hạt khói từ cháy rừng lớn hơn nhiều so với hạt phân tử khí, cho phép bước sóng dài như đỏ và cam xuyên qua dễ dàng trong khi những bước sóng ngắn bị chặn. Đó là lý do bầu trời chuyển sang màu cam hoặc đỏ nếu có cháy rừng. Ảnh: The Verge.

Có thể so sánh hiện tượng này với bình minh và hoàng hôn. Khi mọc hoặc lặn, Mặt Trời ở gần đường chân trời nên ánh sáng sẽ xuyên qua nhiều lớp khí quyển của Trái Đất. Chúng chặn đi ánh sáng có bước sóng ngắn nên chỉ có bước sóng dài lọt qua được, khiến bầu trời có màu cam hoặc đỏ. Ảnh: The Verge.

Bầu trời cam hoặc đỏ vì cháy rừng còn cảnh báo về chất lượng không khí sụt giảm nghiêm trọng. Tại một số nơi, cháy rừng khiến việc hít thở không khí giống như hút 12 điếu thuốc trong ngày. Ảnh: Getty Images.

Tại San Francisco, cơ quan đo lường chất lượng không khí cho biết khói dày khiến mô hình dự báo không còn hoạt động chính xác. Khi gió giảm, trọng lực sẽ kéo đám khói xuống khiến bầu trời tối hơn và chất lượng không khí kém hơn. Ảnh: Getty Images.

Hồi tháng 1, cháy rừng tại Australia cũng khiến bầu trời chuyển sang màu cam đậm khiến mọi phương tiện phải bật đèn dù là ban ngày. Ảnh: CNN.

Bản thân khói là hỗn hợp của khí và các phần tử như hợp chất hữu cơ dễ bay hơi, carbon monoxide, muội than và tro. Nếu hít phải, chúng có thể gây chảy nước mắt và ngứa cổ họng. Những hạt mịn có đường kính nhỏ hơn 2,5 micron (PM2.5) có thể xâm nhập và gây ảnh hưởng đến khả năng hô hấp. Ảnh: The Verge.

Một yếu tố khác khiến chất lượng không khí suy giảm là quy mô lớn của các đám cháy. Lượng khói dày đặc từ những đám cháy khiến việc phòng tránh hít bụi là rất khó, ngay cả khi ở trong nhà. Ảnh: Beth LaBerge/Twitter.

Bầu trời chuyển sang màu cam vì cháy rừng lan rộng ở Mỹ Đoạn video ghi lại vụ việc xảy ra ở Newberg, Mỹ vào ngày 8/9. Video cho thấy bầu trời đã chuyển sang màu cam rực rỡ vì đám cháy rừng lan rộng.

Phúc Thịnh