Lý do Israel dẫn đầu về tiêm chủng vaccine Covid-19

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tiêm vaccine ngừa Covid-19 tại Trung tâm Y tế Sheba ở Ramat Gan, Israel. (Nguồn AP)

Theo trang nghiên cứu trực tuyến Our World In Data, tính đến ngày 1/1/2021, tỷ lệ tiêm chủng tại các quốc gia phát triển như Mỹ, Anh, Canada lần lượt là 0,84%, 1,47% và 0,26%. Trong khi đó, Israel ghi nhận con số 11,55% và đặt mục tiêu tiêm chủng cho 1/4 dân số vào cuối tháng 1/2021.

Hệ thống y tế hoàn chỉnh

Quy trình tiếp nhận một lượng lớn vaccine và công tác huy động người dân nhanh chóng triển khai tiêm phòng là một trong những yếu tố đưa Israel trở thành quốc gia hàng đầu trong bảng xếp hạng phổ cập vaccine Covid-19 trên toàn thế giới.

Theo ông Allon Moses, giám đốc Khoa Vi sinh lâm sàng và Bệnh truyền nhiễm của Tổ chức Y tế Hadassah, các dịch vụ y tế của Israel được tập trung hóa dưới sự điều hành của 4 Tổ chức Bảo hiểm Y tế (HMO). Với hệ thống y tế đã được số hóa, Chính phủ của quốc gia 9 triệu dân tiếp cận người dân thông qua thư điện tử và khuyến khích họ đặt lịch hẹn tiêm chủng. Tất cả công dân trên 18 tuổi của Israel bắt buộc phải đăng ký tiêm phòng với một trong bốn tổ chức bảo hiểm y tế trên.

Hãng thông tấn CBA đưa tin, bầu không khí bên trong trụ sở tiêm chủng ở Jerusalem ngày 2/1 rất yên ắng và trật tự, người dân ngồi xếp hàng đợi để tiêm phòng, mỗi lượt tiêm mất khoảng 1-2 phút. Tại Tel Aviv, Tòa thị chính và Trung tâm Y tế Sourasky cho biết, để đáp ứng nhu cầu của người dân, các cơ quan nói trên đã thành lập trung tâm tiêm chủng quy mô lớn tại quảng trường Rabin ngay đầu tháng Một.

Phát biểu trên sóng truyền hình gần đây, giới chức Bộ Y tế Israel Sharon Alroy-Preis cho biết, những công dân không thuộc diện ưu tiên tiêm vaccine Covid-19 cũng được mời đến tiêm phòng nhằm tiết kiệm những khay vaccine đã rã đông còn sót lại. “Vaccine phòng Covid-19 không thể bảo quản được đến ngày hôm sau, do đó chúng tôi phải tận dụng từng giọt vaccine”.

Đảm bảo nguồn cung

Với lợi thế kinh tế dựa trên công nghệ cùng ưu thế vượt trội trong ngành công nghiệp dược phẩm, Israel đã và đang trở thành khách hàng tiềm năng, đáng tin cậy đối với nhiều nhà cung cấp vaccine trên thế giới như Pfizer-BioNTech, Moderna,...

Trả lời phỏng vấn truyền thông, Bộ trưởng Y tế Yuli Edelstein cho biết, Israel đã sớm tham gia đàm phán với các nhà sản xuất vaccine và nhận được sự quan tâm trong việc cung cấp vaccine từ phía các công ty trên do tin tưởng vào năng lực của các Tổ chức Bảo hiểm Y tế nước này. Ông Edelstein cho rằng, Israel dẫn đầu cuộc đua chống lại Covid-19 là nhờ vào kế hoạch chuẩn bị từ sớm và lâu dài.

Mặc dù giới chức Israel không công khai chính xác số lượng vaccine đặt mua cũng như số tiền đã chi trả, song Bộ trưởng Edelstein tiết lộ, quốc gia Trung Đông này đã trả nhiều tiền hơn các quốc gia khác, dù vậy, chi phí đó vẫn xứng đáng để Israel mở cửa lại nền kinh tế dù chỉ sớm hơn một tuần.

Về phần mình, Giáo sư Jonathan Halevy, Chủ tịch Trung tâm Y tế Shaare Zedek tại Jerusalem nhận định, chuẩn bị sớm là một “chiến lược hoàn toàn đúng đắn” của Israel.

Xét về số lượng, Israel đứng thứ ba thế giới với một triệu người được tiêm chủng, chỉ xếp sau Trung Quốc với 4,5 triệu liều và Mỹ với 2,79 triệu liều.

Quy trình vận chuyển chặt chẽ

Theo khuyến cáo của nhà sản xuất vaccine Pfizer, việc vận chuyển số lượng lớn vaccine có thể dẫn đến nguy cơ giảm chất lượng thuốc. Vì vậy, Israel đã quyết định tự đóng gói vaccine để phân phối trên toàn quốc. Đây được cho là một nỗ lực giúp đẩy nhanh đáng kể tiến trình tiêm chủng.

“Giải pháp vận chuyển vaccine an toàn đã cho phép chúng tôi thực hiện tiêm chủng ở những vùng quê nhỏ và xa xôi, trong các viện hưu trí và viện dưỡng lão”, ông Hezi Levy - Tổng cục trưởng Bộ Y tế Israel cho hay.

Tuy nhiên, chiến dịch tiêm chủng của Israel cũng gây ra một số tranh cãi khi người Palestine ở Bờ Tây Dải Gaza không được tiêm phòng. Các chuyên gia pháp lý và các nhà hoạt động nhân quyền cho rằng, Israel có nghĩa vụ cung cấp vaccine cho người Palestine.

Cơ quan Liên hợp quốc phụ trách vấn đề nhân đạo đối với các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng cho biết, Chính quyền Palestine đã xin hỗ trợ tài chính từ Hệ thống chia sẻ vaccine toàn cầu (COVAX) và đang làm việc với các tổ chức quốc tế về hậu cần.

Bộ trưởng Y tế Israel cho biết, nghĩa vụ hàng đầu của chính phủ Israel là chăm sóc công dân của mình, nhưng Israel sẵn sàng giúp ngăn chặn tình trạng lây nhiễm virus SARS-CoV-2 ở người Palestine trong khả năng của mình.

Với những thành công bước đầu trong việc thiết lập hệ thống đăng ký tiêm chủng cho người dân, quản lý tốt các rào cản quan liêu, đảm bảo nguồn cung vaccine, chứng minh năng lực y tế đối với các nhà sản xuất vaccine, cũng như kiểm soát tốt quá trình vận chuyển vaccine trong phạm vi quốc gia, Israel đã và đang trở thành một “hình mẫu” trong việc giúp người dân tiếp cận tốt hơn vaccine chống Covid-19.

(theo CBC News)