Lúng túng trong quản lý xe điện tự cân bằng

Tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn

Theo tìm hiểu của chúng tôi, loại xe điện tự cân bằng này có thể đạt được tốc độ tối đa 20 km/giờ và gần như không có thiết bị hỗ trợ nên khi chạy nhanh có thể gây chấn thương cho người sử dụng hoặc gây nguy hiểm cho người khác. Loại phương tiện này có thiết kế nhỏ gọn, hoạt động nhờ hệ thống pin sạc, người chơi chỉ cần giữ thăng bằng trên xe bằng đôi chân của mình rồi nghiêng người qua trái, phải hoặc dồn trọng tâm về phía trước hoặc sau thì hướng di chuyển của xe cũng thay đổi theo.

Tuy nhiên, nhiều người lần đầu đặt chân lên xe điện tự cân bằng tỏ ra loạng choạng, thậm chí có người còn bị ngã văng ra khỏi xe, dẫn đến nặng thì gãy tay, chân, đập đầu xuống đường, nhẹ thì bị trầy xước chân tay,... Điều đáng nói là do chưa có sân chơi riêng nên đa số người sử dụng vẫn “lướt” ngay trên hè phố hay dưới lòng đường. Chưa kể đến việc người chơi đa phần là thiếu niên, chưa làm chủ được tốc độ và cách điều khiển. Nhiều người tham gia giao thông khi chứng kiến đã rất lo lắng vì sự không an toàn của loại phương tiện này.

Thực tế đã cho thấy, có nhiều vụ tai nạn liên quan đến xe điện tự cân bằng. Mới đây nhất, ngày 23-10-2016, một cô gái trẻ đã bị trượt ngã, đập đầu xuống đất dẫn tới chảy máu, người co giật, nằm bất tỉnh do sử dụng xe điện tự cân bằng trên khu vực phố đi bộ chung quanh hồ Hoàn Kiếm (Hà Nội). Ngay sau đó, cô gái trẻ đã được đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện Việt Đức. Cùng với nguy cơ gây tai nạn thì chất lượng của các sản phẩm này cũng còn là một dấu hỏi bởi cách đây bốn tháng tại TP Hồ Chí Minh, hai chiếc xe điện tự cân bằng đã bất ngờ nổ và gây cháy khi đang được giao hàng. Cán bộ điều tra nhận định nhiều khả năng hai chiếc xe này trong lúc vận chuyển đã bị dính nước rồi chập điện và gây ra cháy nổ.

Đầu năm nay, hãng tin CNN (Mỹ) bình chọn xe điện tự cân bằng là một trong 10 “điểm trừ” của làng công nghệ thế giới trong năm 2015. Nhu cầu về sản phẩm này, sau một thời gian tăng trưởng mạnh, đã nhanh chóng tuột dốc sau khi loại phương tiện này liên tục bị cháy nổ. Các nhà bán lẻ hàng đầu nước Mỹ như Target, Amazon,… đều ngừng bán loại xe này. Trong tháng bảy vừa qua, Cục An toàn người tiêu dùng Mỹ đã cho thu hồi hơn 500 nghìn xe điện tự cân bằng vì có ít nhất 99 vụ tai nạn dẫn tới thương tật do loại xe này phát nổ.

Cần sớm có chế tài quản lý

Hiện ở nước ta chưa có văn bản quy định về đăng kiểm cũng như phương thức di chuyển loại phương tiện này nên không chỉ tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho người sử dụng mà còn gây khó cho cơ quan quản lý trong việc kiểm tra, xử phạt vi phạm. Với các loại đồ chơi trẻ em đều có quy định rõ ràng nên rất dễ xử lý, trong đó quy định rõ cả về hàm lượng độc tố, tính năng sử dụng… Tuy nhiên, với xe điện tự cân bằng thì chưa có văn bản hướng dẫn nên chưa kiểm tra, xử lý được. Các lực lượng quản lý thị trường, kiểm định đo lường chất lượng vẫn đang chờ văn bản hướng dẫn từ các cơ quan chức năng trong việc kiểm tra, xử lý vi phạm về loại phương tiện này.

Sau một số tai nạn xảy ra liên quan đến xe điện tự cân bằng, lực lượng chức năng đã quyết liệt chỉ đạo cấm toàn bộ các hình thức kinh doanh, cho thuê xe điện tự cân bằng và giới hạn việc dùng loại xe này tại khu vực riêng. Tuy nhiên, theo ghi nhận của chúng tôi, vì tư lợi cá nhân, một số người dân vẫn cho thuê xe điện tự cân bằng với giá từ 50 nghìn đến 60 nghìn đồng/giờ tại khu vực chung quanh hồ Hoàn Kiếm. Đặc biệt, vẫn có rất nhiều người sử dụng loại phương tiện này khi không đeo đồ bảo hộ và đi dưới lòng đường khu vực phố đi bộ quanh hồ, nơi có đông người qua lại.

Trao đổi với chúng tôi khi đang cho con nhỏ chơi trên phố đi bộ quanh hồ Hoàn Kiếm, chị Huỳnh Bích Thủy, trú tại ngõ Thông Phong, phố Tôn Đức Thắng (Hà Nội) cho rằng: “Chỉ nên đi xe điện tự cân bằng trong bãi rộng rãi, ít chướng ngại vật. Bởi có nhiều hôm cả gia đình đang thong dong dạo phố, bỗng tôi giật bắn người kéo vội con về phía mình khi thấy một thanh niên đang “lướt” trên xe điện loại này vụt qua. Tôi đã chứng kiến không ít vụ va quệt xảy ra khi người đi xe điện tự cân bằng lao vào những người chơi dưới lòng đường do không kịp né tránh hoặc phanh lại. Theo tôi cần phải cấm triệt để việc xe điện tự cân bằng tham gia giao thông bởi nó rất nguy hiểm cho những người chung quanh hoặc cơ quan chức năng cần có quy hoạch không gian riêng cho loại phương tiện này”.

Theo Phó Chánh Văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia Uông Việt Dũng, hiện không có quy định nào khẳng định xe điện tự cân bằng là phương tiện giao thông. Do đó, cơ quan chức năng rất khó xử lý nếu phát hiện người dân sử dụng xe điện tự cân bằng ở ngoài đường hay trên phố đi bộ. Việc kiểm tra, xử lý cần phải cụ thể, chi tiết, nên chưa thể triển khai kiểm tra mà chỉ có thể nhắc nhở vì phải chờ văn bản hướng dẫn của các cơ quan chức năng. Vì vậy, trước mắt mỗi người hãy tự nâng cao ý thức của chính mình trong việc bảo đảm an toàn giao thông cho mình và những chung quanh. Nếu sử dụng xe điện tự cân bằng thì cần có đồ bảo hộ để tránh gây thương tích khi xảy ra va chạm cũng như ngã xuống đường, đặc biệt, không lạng lách hay đi quá nhanh và không nên đi ở những nơi đông người qua lại.

Vì vậy, thiết nghĩ các cơ quan chức năng cần sớm có biện pháp quản lý cũng như đưa ra những quy định cụ thể về việc kinh doanh, sử dụng xe điện tự cân bằng để bảo đảm an toàn cho người sử dụng cũng như những người chung quanh, tránh những hậu quả đáng tiếc như đã xảy ra thời gian vừa qua.