Luật mới sẽ giúp thu hút được nhà đầu tư lớn vào các dự án PPP

Trả lời tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8/2019 về thực trạng trong suốt 10 năm qua, khung chính sách thực hiện dự án đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP) đã để lại nhiều hệ lụy cho sự phát triển kinh tế, xã hội, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Đức Trung cho biết, mặc dù còn nhiều tồn tại nhưng các dự án PPP trong thời gian qua đã góp phần hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng phục vụ sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Để hoàn thiện khung pháp lý cho các dự án này, Chính phủ nhận thấy hiện khung pháp lý chỉ dừng ở các nghị định nên chưa đảm bảo khung pháp lý cao nhất để điều chỉnh các hoạt động PPP.

Bên cạnh đó, các dự án PPP hiện nay chưa có sức hấp dẫn để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài. Do đó, trong dự luật PPP mới sẽ đưa ra các cơ chế bảo lãnh như bảo lãnh việc chuyển đổi ngoại tệ, bảo lãnh cơ chế chia sẻ rủi ro.

Đây là cơ chế thực sự cần thiết để thu hút được các nhà đầu tư thực hiện các dự án PPP. Bản chất của dự án PPP là dự án có tính chất đầu tư công nhưng do chưa có nguồn lực nên kêu gọi các nhà đầu tư tư nhân thực hiện và trong tất cả các dự án Chính phủ đều tham gia để đảm bảo khả năng thực hiện dự án hiệu quả.

Ông Trung lấy ví dụ tại dự án đường cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết. Đây là dự án thí điểm đầu tư theo hình thức PPP có sự hỗ trợ của Nhà nước. Khi đó dự án có tổng mức đầu tư khá lớn, khoảng 750 triệu USD. Nhà nước hỗ trợ khoảng 250 triệu USD từ phần vốn bảo lãnh của Ngân hàng Thế giới.

Nhà đầu tư gồm Bitexco và nhà đầu tư thứ 2 sẽ bỏ ra 500 triệu USD, trong đó riêng Bitexco phải bố trí 60%, khoảng 350 triệu USD, để thực hiện dự án. Tuy nhiên, quá trình đàm phán thực hiện dự án này đã không thành công và đến tháng 3/2018, Thủ tướng Chính phủ quyết định chấm dứt việc thí điểm dự án theo cơ chế này.

Dự án Dầu Giây - Phan Thiết sau khi dừng thí điểm đã được đưa vào một trong 8 dự án thành phần theo hình thức BOT thuộc dự án đường cao tốc Bắc Nam theo Nghị quyết 52 của Quốc hội. Dự án tổng mức đầu tư là 14.300 tỷ đồng và Nhà nước tham gia khoảng 3.000 tỷ đồng để đảm bảo phương án tài chính cho dự án.

Theo ông Trung, hhiện nay Chính phủ đang trình Quốc hội để thông qua dự án Luật Đầu tư theo hình thức PPP. Quốc hội sẽ cho ý kiến vào kỳ họp thứ 8 vào tháng 10/2019 và dự kiến sẽ thông qua vào kỳ họp thứ 9, tháng 5/2020.

Dự luật này trên cơ sở kế thừa các quy định hiện nay đang có để thực hiện các dự án PPP, trước đây là Nghị định 108, sau đó là Nghị định 15, Nghị định 63/2018/NĐ-CP. Các nghị định này là khuôn khổ pháp lý để thực hiện các dự án PPP trong suốt thời gian qua, đã thực hiện được 336 dự án PPP, trong đó có 140 dự án BOT.

Minh Anh