Luật Đầu tư (sửa đổi): Nhà đầu tư thực hiện trái cam kết phải thu hồi ưu đãi?

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày Báo cáo thẩm tra

Không nên cấm “kinh doanh dịch vụ đòi nợ”

Sáng nay, 15/11, sau khi nghe Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), Quốc hội đã nghe báo cáo thẩm tra dự án Luật Đầu tư (sửa đổi) do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày. Báo cáo này đặc biệt phân tích kỹ về ý kiến đưa ngành, nghề “kinh doanh dịch vụ đòi nợ” vào Danh mục ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh.

Cụ thể, có 2 loại ý kiến. Loại ý kiến thứ nhất tán thành Tờ trình của Chính phủ và dự thảo Luật đưa ngành, nghề “kinh doanh dịch vụ đòi nợ” vào Danh mục ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh; đồng thời đề nghị có quy định xử lý chuyển tiếp đối với các doanh nghiệp đang hoạt động kinh doanh dịch vụ đòi nợ hiện nay, làm rõ tác động và phương án xử lý đối với các doanh nghiệp này trong dự thảo Luật.

Loại ý kiến thứ 2 là không nên đưa ngành, nghề “kinh doanh dịch vụ đòi nợ” vào Danh mục ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh.

Ủy ban Kinh tế nhận thấy việc thuê một đơn vị trung gian đứng ra thu hồi nợ xuất phát từ nhu cầu thực tế của cuộc sống, đáp ứng nhu cầu của khách hàng khi các công ty kinh doanh dịch vụ đòi nợ sử dụng các công cụ, biện pháp đạt kết quả, phù hợp với các quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, thời gian qua do chưa có quy định rõ ràng, chặt chẽ về các yêu cầu, điều kiện phải tuân thủ đối với hoạt động này nên đã nảy sinh một số trường hợp biến tướng, lạm dụng, có dấu hiệu vi phạm trật tự, an toàn xã hội, xâm phạm đến sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân.

“Vì vậy, đề nghị không nên cấm đối với hoạt động kinh doanh này, thay vào đó, cần bổ sung quy định về điều kiện kinh doanh dịch vụ đòi nợ, bảo đảm quản lý nhà nước chặt chẽ đối với loại hình kinh doanh này”, Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh nói.

Về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện (Điều 7 Luật Đầu tư), sửa đổi, bổ sung ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh, Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện (Điều 8 Luật Đầu tư): Ủy ban Kinh tế đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện các quy định theo hướng quy định rõ nguyên tắc xác định hình thức áp dụng cụ thể đối với điều kiện đầu tư kinh doanh nhất định để bảo đảm tính chặt chẽ, làm rõ có được áp dụng nhiều hình thức đối với cùng một loại điều kiện đầu tư kinh doanh hay không; bổ sung quy định về đề xuất sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh.

Thực hiện trái cam kết thì thu hồi ưu đãi

Báo cáo thẩm tra dự án Luật Đầu tư (sửa đổi) cũng phân tích khá cụ thể về nội dung ưu đãi và hỗ trợ đầu tư (Chương III dự thảo Luật).

Cụ thể, Ủy ban Kinh tế nhận thấy việc rà soát, sửa đổi các quy định về ưu đãi và hỗ trợ đầu tư là cần thiết, đặc biệt là các quy định về trình tự, thủ tục được hưởng ưu đãi và hỗ trợ đầu tư theo hướng tăng tính khả thi, bảo đảm quyền của nhà đầu tư được tiếp cận các ưu đãi và hỗ trợ đầu tư. Tuy nhiên, Ủy ban đề nghị bổ sung quy định trường hợp nhà đầu tư không thực hiện đúng cam kết đầu tư thì phải có chế tài xử lý thu hồi các khoản ưu đãi.

Bên cạnh đó, Điểm h khoản 1 Điều 20 dự thảo Luật bổ sung hình thức hỗ trợ đầu tư mới là “hỗ trợ vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước”.

“Ủy ban Kinh tế cho rằng dự thảo Luật bổ sung hình thức hỗ trợ vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước nhưng giao Chính phủ quy định chi tiết là chưa phù hợp, đề nghị làm rõ hơn về sự cần thiết bổ sung hình thức hỗ trợ đầu tư này, đánh giá tác động và tính khả thi trong điều kiện ngân sách nhà nước hiện nay, thống nhất với Luật Ngân sách nhà nước và phù hợp với các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia”, Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh nói.

Ngoài ra, theo Ủy ban Kinh tế cần tiếp tục rà soát các quy định về ưu đãi và hỗ trợ đầu tư khắc phục tình trạng còn có cách hiểu khác nhau về phạm vi và đối tượng áp dụng; bổ sung các tiêu chí, điều kiện về hiệu quả và tính liên tục của dự án đầu tư làm căn cứ xác định được hưởng ưu đãi đầu tư; bảo đảm thủ tục hưởng ưu đãi và hỗ trợ đầu tư thực sự rõ ràng, thuận lợi, đặc biệt là các hỗ trợ về khoa học, kỹ thuật và chuyển giao công nghệ.

Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh cho biết thêm: Có ý kiến đề nghị bổ sung các chính sách ưu đãi về thị trường ngoài các chính sách ưu đãi về tài chính vì đối với doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo thì vấn đề thị trường là rất quan trọng.

Có ý kiến đề nghị thay đổi cách tiếp cận, thiết kế quy định theo hướng ưu đãi cho pháp nhân thay ưu đãi cho dự án để ngăn chặn tình trạng chuyển giá giữa các dự án của cùng một nhà đầu tư, tháo gỡ vướng mắc trong công tác quản lý thuế đối với các dự án được sáp nhập, nhưng có thời hạn hưởng ưu đãi khác nhau, tạo sự bình đẳng giữa các doanh nghiệp trong nước, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài…

Theo Tờ trình (rút gọn) Luật Đầu tư (sửa đổi) của Chính phủ, về nhóm các quy định về ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh và đầu tư kinh doanh có điều kiện: Dự thảo Luật này đã hoàn thiện quy định tại Điều 7 của Luật Đầu tư nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả thực thi nguyên tắc bảo đảm quyền tự do đầu tư kinh doanh của người dân và doanh nghiệp trong những ngành, nghề mà pháp luật không cấm hoặc quy định phải có điều kiện.

Cụ thể là: Bổ sung quy định về hình thức áp dụng, nội dung điều kiện đầu tư kinh doanh cũng như các nguyên tắc, điều kiện, thủ tục đề xuất ban hành, sửa đổi, bổ sung Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện; bổ sung quy định về thẩm quyền của bộ, ngành trong việc ban hành văn bản quy định về thủ tục hành chính để thực hiện điều kiện đầu tư kinh doanh trong trường hợp được giao trong luật để thống nhất với Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Bãi bỏ 12 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, đồng thời sửa đổi 19 ngành, nghề và bổ sung 6 ngành, nghề để phù hợp với yêu cầu, thực tiễn quản lý nhà nước đối với các ngành, nghề này và bảo đảm tính thống nhất với các luật có liên quan; bổ sung ngành “kinh doanh dịch vụ đòi nợ” vào Danh mục ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh...

Thanh Nguyễn