Lúa đông xuân Nam Trung bộ được mùa chưa từng có

Những cánh đồng lúa ĐX 2019 - 2020 ở Bình Định sôi động không khí ngày mùa từ đầu tháng 3 đến nay. Ảnh: Vũ Đình Thung.

Lúa ĐX 2019 - 2020 ở Bình Định sôi động ngay từ những ngày đầu tháng 3. Suốt gần tháng rưỡi qua, những cánh đồng lúa ở Bình Định ngày nào cũng nhộn nhịp không khí ngày mùa.

Những chiếc máy gặt đập liên hợp hoạt động hết công suất, máy chạy đến đâu lúa hạt chạy từ máy ra bao đến đó, nông dân chỉ có việc chở những bao lúa đầy ắp về nhà.

Do thu hoạch gần như đồng loạt nên máy gặt đập liên hợp không thể phục vụ cùng lúc, do đó cũng có những thửa ruộng phải thu hoạch bằng máy cắt tay, hoặc thuê cắt thủ công để kịp tiến độ gieo sạ vụ hè thu.

Không khí hối hả trên những cánh đồng lúa ĐX 2019 - 2020 ở Bình Định đến ngày 12/4 đã lắng dịu, đến thời điểm này toàn bộ 48.257ha lúa đã thu hoạch hoàn tất, những cánh đồng chỉ còn trơ lại gốc rạ.

Điều dễ nhận thấy là bên cạnh không khí hối hả thu hoạch, niềm hân hoan được mùa bao trùm tất cả các cánh đồng. Không chỉ những vùng đất có nhiều “bờ xôi ruộng mật” như TX An Nhơn hoặc huyện Tuy Phước năng suất lúa mới đạt cao, cả những vùng đất nghèo dinh dưỡng cũng cho lúa bề bề.

Theo ông Nguyễn Tấn Phát, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV Bình Định, năng suất lúa bình quân toàn tỉnh này trong vụ ĐX 2019 - 2020 đạt 71 tạ/ha, cao hơn vụ ĐX 2018 - 2019 là 1,2 tạ/ha.

Tuy nhiên, đó chỉ là con số thống kê, năng suất thực thụ còn cao hơn nhiều, năng suất lúa đại trà phải đạt trên 80 tạ/ha. Cá biệt có những diện tích bà con sạ giống lúa có tiềm năng năng suất cao, thâm canh tốt, lại gặp thuận lợi về thời tiết nên năng suất đạt đến 100 tạ/ha.

Nông dân Nguyễn Văn Trung ở khu vực 5, phường Nhơn Phú (TP Quy Nhơn, Bình Định), người chỉ có 2 sào lúa (500 m2/sào) mà vụ ĐX này thu hoạch được đến 1,3 tấn lúa khô.

Trong khi ruộng của ông Trung không phải là đất loại 1, mà là đất chân cao, sạ giống xong phải bơm nước giếng đóng tưới liên tục mà đã đạt năng suất cao chừng ấy, những diện tích chủ động nước tưới, màu mỡ hơn, năng suất còn cao ngất ngưởng.

“Quy trình canh tác của tui chẳng khác mọi năm, thế nhưng năm nay nhờ thời tiết thuận lợi nên cho năng suất lúa cao ngoài mong đợi. Lúa vụ này lại có giá, cao hơn so năm trước hơn 1.000 đồng/kg, nông dân thu nhập càng cao, phấn khởi lắm”, nông dân Nguyễn Văn Trung bộc bạch.

Theo chỉ đạo của ngành chức năng, để tiết kiệm nước tưới trong vụ hè thu, những diện tích SX 3 vụ lúa/năm ở Bình Định thu hoạch đến đâu bà con tiến hành làm đất gieo sạ đến đó, đến nay toàn bộ diện tích ruộng 3 vụ đã xuống giống được gần 7 ngày.

Những diện tích sản xuất 2 vụ lúa/năm được dự báo sẽ bị thiếu 1 - 2 lứa nước vào cuối vụ, vào ngày 12/4, ngành thủy lợi Bình Định cũng đã bắt đầu cho nước vào ruộng để nông dân làm đất tiến hành sạ ngay để né hạn cuối vụ. Những diện tích bảo đảm nước tưới từ đầu đến cuối vụ thì dự kiến đến ngày 1/5 mới bắt đầu gieo sạ.

“Năm nay vụ HT ở Bình Định chỉ sản xuất 37.000ha, giảm 4.000ha so cùng kỳ năm trước. Diện tích 4.000ha này sẽ được chuyển đổi sản xuất sang các loại cây trồng cạn ít sử dụng nước tưới hơn. Ngoài ra, trong vụ HT năm 2020 Bình Định cũng sẽ dừng sản xuất khoảng 5.000ha bởi thiếu nước để tránh thiệt hại”, ông Nguyễn Tấn Phát, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt - BVTV Bình Định, cho hay.

Vụ ĐX này, nông dân Khánh Hòa hồ hởi không kém. Theo ông Trần Thiện Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt - BVTV Khánh Hòa, cho biết tỉnh gieo sạ hơn 19.000ha, chủ yếu các giống như ML202, ML108, TH41, TH6, OM4900, Đài thơm 8… đến nay đã thu hoạch hơn 16.000ha.

Các vùng lúa ở huyện Diên Khánh và TP Nha Trang cho năng suất cao, dao động từ 70 - 80 tạ/ha. Hầu hết nông dân thu hoạch lúa đều được mùa, được giá nên rất phấn khởi.

Máy gặt đập liên hợp đang thu hoạch lúa ĐX 2019 - 2020 tại Khánh Hòa. Ảnh: Kim Sơ.

Nông dân Trịnh Đình Khôi ở thôn Phú Trạch, xã Diên Toàn hồ hởi cho biết: Chưa bao giờ nông dân sản xuất lúa được mùa lại được giá như năm nay.

Vụ này, ai thu hoạch lúa bèo lắm cũng được 65 tạ/ha, phần nhiều đạt từ 75 - 80 tạ/ha, nhiều diện tích đạt trên 90 tạ/ha.

Giá lúa hiện nay được thương lái thu mua tăng khoảng 1.000 đồng/kg so với năm ngoái. Trong đó, giá lúa thu mua thấp từ 6.000 - 6.200 đồng/kg, còn cao nhất lên đến 7.200 đồng/kg, ví như lúa thơm Đài Thơm 8. Với năng suất trên và giá lúa hiện nay, trung bình 1ha nông dân lãi từ 25 - 30 triệu đồng.

Còn tại Phú Yên, vụ ĐX gieo sạ khoảng 26.000ha, với các giống lúa ML 213, ML48, OM 2695-2, BĐR27, ANS1, PY1, PY2, DV 108…, đến nay bà con đã thu hoạch khoảng 10.000ha.

Theo đánh giá của ông Đào Lý Nhĩ, Phó Giám Sở NN-PTNT Phú Yên và ông Nguyễn Lê Lanh Đa, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt - BVTV, vụ này năng suất lúa toàn tỉnh ước đạt 76 tạ/ha, tăng khoảng 1,5 tạ/ha so với vụ ĐX năm ngoái, cao nhất từ trước đến nay. Trong đó tại các vùng sản xuất lúa chủ lực như huyện Tây Hòa, Đông Hòa, Phú Hòa và TP Tuy Hòa cho năng suất trung bình từ 75 - 80 tạ/ha.

Ghi nhận tại huyện Tây Hòa chủ yếu sản xuất các giống lúa hạt tròn như ML 48, OM 2695-2, BĐR27…với tổng diện tích 6.650ha.

Ông Nguyễn Dũng, Trưởng phòng NN-PTNT Tây Hòa cho biết, dự kiến khoảng 2 tuần nữa bà con sẽ thu hoạch xong vụ lúa ĐX; với năng suất ước đạt 78 tạ/ha, tương đương như năm ngoái. Đặc biệt các giống lúa như ML213, BĐR27, DV 108 phục tráng… nông dân thu hoạch cho năng suất đều từ 80 tạ/ha trở lên.

Ông Nguyễn Thanh Minh, Giám đốc HTX Nông nghiệp Kinh doanh dịch vụ Hòa Đồng nói vụ này toàn HTX gieo sạ 913ha, chủ yếu các giống lúa như OM 2695-2, BĐR27, DV 108 phục tráng…

Đến thời điểm này, bà con đã thu hoạch khoảng 2/3 diện tích, năng suất lúa trung bình trên 81 tạ/ha, tăng gần 2 tạ/ha so với năm ngoái.

Lúa ĐX 2019 - 2020 tại Phú Yên đang được nông dân thu hoạch. Ảnh: Kim Sơ.

“Năm nay bà con được mùa lúa nhất từ trước tới giờ. Giá lúa thu mua lại cao hơn từ 500 - 1.000 đồng/kg so với mọi năm.

Cụ thể, đầu vụ giá lúa dao động 5.500 - 5.600 đồng/kg, nay còn 5.300 đồng/kg. Vì vậy, trung bình 1ha lúa bà con lãi trên dưới 20 triệu đồng”, ông Minh chia sẻ.

Tương tự, tại cánh đồng lúa hạt dài gồm giống như PY1, PY2, ANS1… thuộc HTX Nông nghiệp Tây Hòa An (Phú Hòa) vụ này cho năng suất lúa ước đạt 87,4 tạ/ha, tăng hơn 5 tạ/ha so với năm ngoái.

Giải thích về năm nay lúa được mùa lớn, theo các tỉnh Khánh Hòa, Phú Yên, bên cạnh thời tiết thuận lợi, ít sâu bệnh, điều tiết nước tốt thì nông dân áp dụng KHKT trong canh tác như “1 phải 5 giảm”, sạ hàng, sạ thưa và hầu hết sử dụng giống xác nhận để sản xuất.

Ông Nguyễn Thanh Minh, Giám đốc HTX Nông nghiệp Kinh doanh dịch vụ Hòa Đồng, cho biết từ 10 ngày nay trên địa bàn luôn có vài xe container của thương lái phía Bắc túc trực để gom lúa.

Do đó, các thương lái trong xã tỏa ra khắp nơi để thu mua cả lúa khô và tươi để cung ứng. Hiện các thôn trong xã Hòa Đồng đều có từ 4 - 10 thương lái đi gom lúa của nông dân. Các thương lái đều tranh nhau mua lúa để cung ứng cho nhu cầu các bạn hàng.

Giá lúa năm nay tăng mạnh được các thương lái giải thích do lúa các tỉnh phía Bắc chưa thu hoạch, nên cần gạo để sử dụng giáp hạt. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng đang có nhu cầu xuất khẩu gạo.

Đình Thung - Kim Sơ