Lòng tin trong hoạt động ngân hàng

Trong vài năm gần đây, hệ số tín nhiệm quốc gia của Việt Nam từng bước được cải thiện sau nhiều năm bị hạ bậc. Từ năm 2014, tổ chức XHTN quốc tế Fitch và Moody’s đã nâng XHTN của Việt Nam lên một bậc, lần lượt ở mức B1/triển vọng Ổn định và BB-/triển vọng Ổn định. Ngày 19-10-2016, tổ chức XHTN Moody’s đã nâng mức xếp hạng tín dụng dài hạn cho hàng loạt ngân hàng Việt Nam, như MB từ Caa1 lên B2, SHB từ Caa1 lên B3 và nâng mức xếp hạng tín dụng dài hạn của năm ngân hàng khác thêm một bậc, từ B3 lên B2. Tỷ lệ nợ có vấn đề của nhóm 15 ngân hàng được đánh giá, theo Moody’s, đã giảm từ 9,4% năm 2012 xuống còn 7,1% năm 2016 và dự kiến sẽ tiếp tục giảm xuống chỉ còn 5,8% trong năm 2018.

Theo thống kê của Ngân hàng nhà nước, tổng tài sản toàn ngành ngân hàng tính đến ngày 31-8-2017 là 9,25 triệu tỷ đồng, tăng 8,79% so đầu năm; trong đó, vốn tự có toàn ngành tăng 6,92%, đạt 683.900 tỷ đồng. Kỳ hạn tín dụng cũng đang có sự chuyển dịch tích cực, với nguồn vốn trung, dài hạn ngày càng tăng, dư nợ tín dụng chuyển dịch từ trung, dài hạn sang ngắn hạn. Tăng trưởng tín dụng với mức hơn 13% trong 10 tháng đầu năm đã giúp cải thiện lãi và nợ xấu của toàn ngành.

Việc thu giữ tài sản và bảo vệ chủ nợ của Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) có nhiều chuyển động tích cực, thu hồi được 16.000 tỷ đồng trong 10 tháng đầu năm 2017; trong đó, có 5.000 tỷ đồng thu được chỉ trong hai tháng thực hiện Nghị quyết số 42/2017/QH14 (thông qua ngày 21-6-2017, hiệu lực từ 15-8-2017).

Hệ số tín nhiệm phản ánh nhận định và là thước đo của các tổ chức XHTN về khả năng, sự sẵn sàng của Chính phủ và tổ chức tín dụng trong việc thực hiện các nghĩa vụ nợ, chất lượng tài sản, dự trữ ngoại hối, cán cân thanh toán và độ ổn định kinh tế vĩ mô nói chung.

Để tiếp tục cải thiện chỉ số XHTN quốc gia, ngành ngân hàng cần tiếp tục triển khai mạnh mẽ Kế hoạch hành động; bám sát phương pháp, cách tính điểm của chỉ số XHTN quốc gia và coi trọng tiếp xúc làm việc với các tổ chức XHTN; chủ động, minh bạch và cung cấp kịp thời các thông tin, số liệu theo yêu cầu; tăng cường sự phối hợp các bộ, ngành trong tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh và thực hiện có hiệu quả các chính sách ưu đãi đối với doanh nghiệp, tạo điều kiện ở mức cao nhất có thể cho doanh nghiệp tiếp cận với nguồn vốn tín dụng ngân hàng, cũng như các sản phẩm, dịch vụ đa dạng của ngân hàng hiện đại với chi phí hợp lý nhất. Thường xuyên rà soát, áp dụng các biện pháp khai thác nguồn vốn, quản lý chất lượng tăng trưởng, tiết giảm chi phí làm cơ sở điều chỉnh giảm lãi suất cho vay; góp phần tích cực vào việc cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Tập trung nhất quán và kiên trì thực hiện Chỉ thị số 02/CT-NHNN về tăng cường bảo đảm an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng, tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng, xử lý vi phạm về sở hữu vốn của cổ đông lớn, sở hữu chéo, đầu tư chéo và xử lý nợ xấu; Thúc đẩy hiện đại hóa hoạt động và tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng sáp nhập, hợp nhất, mua lại và khuyến khích các nhà đầu tư có đủ điều kiện tham gia cơ cấu lại tổ chức tín dụng, nhằm xử lý những đơn vị yếu kém, tăng quy mô và nâng cao năng lực cạnh tranh.

TS NGUYỄN MINH PHONG