Lợi nhuận lớn, xử phạt nhẹ khiến xăng giả 'tung hoành'

Các khách mời tham gia tọa đàm. Ảnh: Nguyễn Thanh

Thủ đoạn ngày càng tinh vi

Phát biểu tại buổi tọa đàm “Xăng dầu giả, thiệt hại thật” do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức sáng nay 29/11, ông Trần Hữu Linh, Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) cho biết: Thời gian qua, những thủ đoạn buôn lậu, gian lận thương mại trong lĩnh vực xăng dầu ngày càng tinh vi, gây khó khăn trong công tác kiểm tra, kiểm soát.

Đơn cử như năm 2017, lực lượng Quản lý thị trường đã phát hiện vụ pha chế và tiêu thụ 2 triệu lít xăng dầu ở địa bàn Nghệ An. Gần đây ngay trong năm 2019, Công an tỉnh Đăk Nông đã triệt phá được một đường dây pha chế xăng giả, xăng pha với chất dung môi hòa với chất tạo màu để tạo thành xăng RON95 và xăng E5.

Từ năm 2018 đến nay, lực lượng Quản lý thị trường các địa phương đã tiến hành kiểm tra, xử lý nhiều vụ việc liên quan đến xăng dầu với gần 5.000 cuộc kiểm tra, xử lý vi phạm hơn 1.000 vụ việc…

Ông Trần Quốc Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý sản phẩm hàng hóa (Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng, Bộ Khoa học và Công nghệ) cũng cho biết: Là cơ quan có chức năng kiểm tra chất lượng xăng dầu, trong năm 2018, Bộ đã tổ chức các cuộc thanh tra chuyên đề diện rộng tại 2.723 cơ sở, đã phát hiện 113 cơ sở kinh doanh xăng dầu có vi phạm và xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền hơn 6,8 tỷ đồng.

Trong năm 2019, qua kiểm tra đột xuất trên thị trường, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã phát hiện ra một số cửa hàng xăng dầu vi phạm chất lượng tại khu vực Hà Nội, Hưng Yên, Bắc Giang. Có những cửa hàng đã bị xử phạt trên 200 triệu đồng, tịch thu hàng hóa…

Về nguyên nhân dẫn tới tình trạng gian lận thương mại xăng dầu ngày càng diễn biến phức tạp, tinh vi, ông Nguyễn Anh Toàn, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOil) đánh giá: Việc buôn bán xăng giả, xăng kém chất lượng chủ yếu xảy ra ở các cửa hàng nhỏ lẻ khi những khách hàng mua nhỏ lẻ ít khi có nhu cầu lấy hóa đơn. Điều này khiến cho các đại lý xăng dầu rất dễ hợp thức hóa khi mua xăng dầu trôi nổi trên thị trường.

Ông Trần Hữu Linh thông tin thêm: Do hạn chế về cơ sở vật chất, nguồn thông tin cũng như quy chế, cách thức phối hợp giữa các cơ quan chưa tốt nên thời gian qua đã không phát hiện kịp thời các vụ vi phạm về chất lượng xăng dầu.

Sửa chính sách để tăng tính răn đe

Để ngăn chặn hiệu quả buôn lậu, gian lận thương mại xăng dầu thời gian tới đòi hỏi cần sự điều chỉnh cả về mặt chính sách cũng như thúc đẩy phối hợp giữa các lực lượng chức năng.

“Nếu không có gì thay đổi, trong tháng 12 tới sẽ có Nghị định mới thay thế Nghị định 67/2017/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực dầu khí, kinh doanh xăng dầu và khí. Đồng thời, Bộ Công Thương cũng đang xây dựng dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định 83/2014/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu. Những chính sách mới này hy vọng sẽ có những chế tài đủ mạnh, đủ sức răn đe để hạn chế các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại trong lĩnh vực xăng dầu”, ông Linh nhấn mạnh.

Ông Bùi Minh Tiến, Tổng Giám đốc Công ty CP Lọc hóa dầu Bình Sơn đề xuất: Các lực lượng chức năng cần phải thực hiện hết trách nhiệm, quyết liệt mới nâng cao được công tác chống buôn lậu xăng dầu, từ tuyến biên giới, ngoài biển đến vào sâu trong đất liền.

Bên cạnh đó, phải tăng cường thông tin, phát động quần chúng nhân dân chủ động, mạnh dạn tố giác những đối tượng như cửa hàng xăng dầu nghi vấn qua đường dây nóng của lực lượng Quản lý thị trường.

Về việc sửa đổi Nghị định 83, ông Tiến cho rằng: Nếu có sửa đổi Nghị định cũng cần có quy định chặt chẽ việc hợp tác kiểm tra của các lực lượng chức năng đối với các thương nhân đầu mối. Khâu kiểm tra cần tránh tình trạng chồng chéo, gây phiền hà cho doanh nghiệp.

Thanh Nguyễn