Lợi ích kép nếu biết tận dụng và xử lý đúng cách phụ phẩm nông nghiệp
Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Huy Đăng nhấn mạnh, các loại phế phụ phẩm trong sản xuất nông nghiệp đều có khả năng thu gom và tái chế sử dụng. Nếu được tái sử dụng những phụ phẩm này không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Theo các chuyên gia nông nghiệp, Hà Nội có diện tích trồng trọt lớn nhất đồng bằng sông Hồng và đàn vật nuôi đứng tốp đầu cả nước, do đó Hà Nội có khối lượng phế phụ phẩm phát thải trong nông nghiệp khá dồi dào.
Theo số liệu tính toán, với 244.560ha gieo trồng cây hàng năm và 22.336ha cây lâu năm, trung bình mỗi năm, ngành nông nghiệp Hà Nội phát sinh khoảng 3,26 triệu tấn phế phụ phẩm, trong đó, lúa gạo phát sinh 2,43 triệu tấn phế phụ phẩm, chiếm 74,5% tổng sản lượng phế phụ phẩm.
Hà Nội là địa phương có khối lượng phế phụ phẩm phát thải trong nông nghiệp khá dồi dào.
Chia sẻ về vấn đề này, Giám đốc Trung tâm Bảo vệ môi trường trong sản xuất nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới Hà Nội Đỗ Quý Hùng cho biết, số lượng phế phụ phẩm chiếm tỷ lệ nhiều nhất là rơm rạ khoảng 2,06 triệu tấn, chiếm khoảng 84,8% khối lượng phế phụ phẩm sản xuất lúa gạo; vỏ trấu và cám chiếm 15,2% khối lượng phế phụ phẩm còn lại.
Cũng theo ông Đỗ Quý Hùng, đối với cây ngô, phát sinh 163,8 nghìn tấn phế phụ phẩm, trong đó, chủ yếu là lõi và vỏ. Rau các loại, lượng phế thải đồng ruộng tạo ra cũng rất lớn, gồm các loại thân, lá già còn lại sau thu hoạch với số lượng 657,4 nghìn tấn.
Chất thải do hoạt động chăn nuôi gồm phân, nước thải, chất độn chuồng trong ngành chăn nuôi của Hà Nội cũng khá lớn. Trung bình mỗi năm, TP chăn nuôi khoảng 24.000 con trâu, 134.500 con bò, hơn 1,1 triệu con lợn, 40,1 triệu con gia cầm đã phát thải từ hoạt động chăn nuôi gia súc khoảng 2,35 triệu tấn/năm, lượng chất thải rắn thải ra môi trường từ hoạt động chăn nuôi gia cầm khoảng 570 nghìn tấn/năm; lượng nước thải từ chăn nuôi khoảng 5.528 triệu lít/năm.
Theo Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Huy Đăng, các loại phế phụ phẩm trong sản xuất nông nghiệp đều có khả năng thu gom và tái chế sử dụng. Nếu được tái sử dụng những phụ phẩm này không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
“Chẳng hạn như việc sử dụng thức ăn chăn nuôi từ phụ phẩm nông nghiệp giúp nông dân vừa tiết kiệm chi phí, vừa chủ động nguồn thức ăn chăn nuôi, giảm dần sự phụ thuộc vào cám công nghiệp”, ông Nguyễn Huy Đăng nêu ví dụ.
Chia sẻ về giải pháp hỗ trợ để người dân tận dụng phế phụ phẩm, ông Nguyễn Huy Đăng cho rằng, có nhiều cách chế biến nguồn phụ phẩm đơn giản, dễ thực hiện như ủ rơm khô dạng cuộn với Urê, ủ rơm tươi với Urê theo phương pháp đóng bánh, ủ men phục vụ chăn nuôi bò sữa, bò thịt…
Tuy nhiên, ông Đăng cũng cho rằng, vấn đề đặt ra là các cấp, các ngành TP cần triển khai và thực hiện tốt các chính sách, quy định của Nhà nước về quản lý, sử dụng phế phụ phẩm nông nghiệp, ứng dụng các biện pháp quản lý phế phụ phẩm nông nghiệp hiệu quả vào đời sống.
Đồng thời, cần thường xuyên tập huấn cho người dân về chế biến rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp và công nghệ chế biến thực phẩm làm thức ăn cho gia súc; đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, giới thiệu mô hình tận dụng phế phẩm nông nghiệp hiệu quả, hướng dẫn nông dân phương pháp áp dụng...
Ông Nguyễn Huy Đăng nhấn mạnh, trên thực tế hiện nay, nhiều công nghệ mới đã được ứng dụng trong xử lý phụ phẩm trong nông nghiệp như sản xuất than, dầu sinh học, năng lượng, vật liệu từ vỏ trấu; vật liệu xây dựng; trồng nấm, linh chi; đồ thủ công mỹ nghệ; xử lý nước thải chăn nuôi… đã đem lại hiệu quả rõ nét.
