Lợi dụng kẽ hở luật BHXH, bảo hiểm tự nguyện ốm đau thai sản để trục lợi

Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, trong 5 năm qua, BHXH Việt Nam đã phối hợp với công an và các cơ quan liên quan địa phương thực hiện 835 cuộc thanh tra, kiểm tra, xác minh tại 2.308 đơn vị, trong đó có 2.228 đơn vị sử dụng lao động, 80 cơ sở Khám chữa bệnh BHYT

Đặc biệt nhiều trường hợp vi phạm về chiếm đoạt, trục lợi quỹ BHXH về Ốm đau – Thai sản đã được phát hiện, tiêu biểu tại tỉnh thành như TP Hồ Chí Minh, một số cá nhân phối hợp, tổ chức chiếm đoạt tiền trợ cấp thai sản và BHXH một lần với số tiền hơn 1,3 tỷ đồng (gồm 39 hồ sơ: 35 hồ sơ hưởng chế độ thai sản với số tiền hơn 1,28 tỷ và 4 hồ sơ hưởng chế độ BHXH một lần với số tiền 29 triệu đồng).

Ảnh minh họa.

Tại tỉnh Đồng Nai phát hiện đối tượng làm giả các chứng từ như Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH, Giấy khai sinh, Giấy ra viện, Giấy Chứng minh nhân dân… nộp đến cơ quan BHXH để thanh toán các chế độ BHXH. Qua phối hợp điều tra giữa 2 ngành, cơ quan BHXH đã chuyển 116 hồ sơ, giấy tờ làm giả để hưởng chế độ ốm đau, thai sản với số tiền 394 triệu đồng cho cơ quan công an để xác minh, làm rõ.

Tại Cần Thơ, có đơn vị lập thủ tục tuyển lao động là phụ nữ mang thai, thực hiện đăng ký đóng BHXH nhưng thực tế không làm việc tại đơn vị để trục lợi BHXH thông qua việc giải quyết chế độ thai sản khi sinh con.

Ở tỉnh Hải Dương, nhân viên nhân sự và kế toán của 1 đơn vị đã cấu kết lập khống 36 hồ sơ, làm giả 44 hồ sơ thanh, quyết toán chế độ thai sản tại cơ quan BHXH để chiếm đoạt số tiền 867 triệu đồng.

Tại tỉnh Bến Tre, nhân viên đơn vị lập hồ sơ khống của 13 công nhân hoàn toàn không có mang thai, sinh con và đang làm việc tại đơn vị để đề nghị thanh toán chế độ thai sản với cơ quan BHXH số tiền 255 triệu đồng.

Ở Đồng Tháp, có đơn vị đề nghị thanh toán chế độ thai sản cho người lao động theo mức lương đã đăng ký tham gia BHXH là 18 triệu đồng/ tháng trong khi đăng ký mức lương với cơ quan Thuế là 2,5 triệu đồng/tháng; việc đăng ký chênh lệch mức lương này để lạm dụng chế độ thai sản…

Kết quả, đã yêu cầu thu hồi, xuất toán hơn 48 tỷ đồng do lạm dụng các chi phí khám chữa bệnh BHYT, đồng thời kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính 459 tổ chức, cá nhân vi phạm…

Có thể dễ dàng chỉ ra một số kẽ hở trong Luật BHXH như: quy định lao động nam tham gia BHXH có vợ sinh con được hưởng chế độ nhưng trong thông tư số 14/2016/TT-BYT ngày 12/5/2016 quy định giấy chứng sinh không ghi tên cha nên khó xác định việc tham gia BHXH của người vợ trong trường hợp lao động nam hưởng trợ cấp một lần khi vợ sinh con.

Bên cạnh đó điều kiện hưởng chế độ thai sản theo quy định của Luật BHXH đóng BHXH từ đủ 6 tháng trong vòng 12 tháng trước khi sinh con; người lao động nghỉ hưởng hết chế độ thì ngừng tham gia BHXH.

Tổng hợp