Lo sợ Mỹ trừng phạt vụ Khashoggi, Ả-rập Saudi cầu cứu Putin?

Washington có thể 'té nước theo cái chết của Khashoggi', biến 'Thỏa thuận 110 tỷ USD' thành 'Thỏa thuận 110 tỷ USD + X'....

Lo sợ Mỹ trừng phạt vì vụ nhà báo Khashoggi bị sát hại

Reuters đưa tin, Quốc vương Ả-rập Saudi Salman Bin Abdel Al Saud đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin, để cập nhật những thông tin về cuộc điều tra việc nhà báo Jamal Khashoggi bị sát hại.

Người đứng đầu Hoàng gia Ả-rập đảm bảo với người đứng đầu Điện Kremlin rằng chính phủ Hoàng gia sẽ làm mọi cách để đưa những người có liên quan ra ánh sáng và đảm bảo "họ sẽ bị trừng phạt".

Cái chết của nhà báo Khashoggi, phóng viên tờ báo Mỹ The Washington Post đã khiến cộng đồng quốc tế phẫn nộ và đẩy Ả-rập Saudi tới bờ vực một cuộc khủng hoảng trong bang giao quốc tế.

Quốc vương Salman Bin Abdel Al Saud cần tới Putin để hóa giả vụ Khashoggi

Quốc vương Salman Bin Abdel Al Saud cần tới Putin để hóa giả vụ Khashoggi

Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ Gina Haspel đã nghe trực tiếp đoạn ghi âm về vụ giết hại ông Khashoggi trong chuyến đi tìm kiếm sự thật tại Thổ Nhĩ Kỳ và đã báo cáo chi tiết cho Tổng thống Donald Trump.

Còn theo Bộ Ngoại giao Mỹ thì Ngoại trưởng Mike Pompeo đã thúc giục chính phủ Hoàng gia Ả-rập Saudi trả tự do cho con trai nhà báo Jamal Khashoggi là Salah Khashoggi và cho phép ông ta cùng gia đình rời khỏi đất nước.

Ngày 23/10, Thái tử Ả Rập Saudi Mohammed bin Salman và Quốc vương Salman Bin Abdel Al Saud, được nhìn thấy đã bắt tay Salah Khashoggi tại Hội nghị xúc tiến đầu tư được tổ chức ở Riyadh.

Sau đó ngày 25/10, Salah Khashoggi và gia đình được cho là đã đến Washington. Salah Khashoggi có hai quốc tịch Mỹ-Ả rập Saudi, vốn không thể rời Ả-rập Saudi vì hộ chiếu bị vô hiệu cách đây vài tháng. Vậy là yêu cầu của Mỹ đã được đáp ứng.

Trong khi đó, theo tin mới nhất mà CNN có được thì cảnh sát Thổ Nhĩ kỳ đang điều tra các mẫu nước lấy từ cái giếng trong Lãnh sự quán Ả-rập Saudi tại Istanbul, vốn ban đầu bị cấm tiếp cận kiểm tra.

Trên các phương tiện truyền thông, Tổng thống Trump ngày càng bày tỏ sự thất vọng đối với phản ứng của chính phủ Ả-rập Saudi và Washington muốn biết kết quả cuộc điều tra càng sớm càng tốt.

Vụ sát hại nhà báo Khashoggi tại lãnh sự quán Ả-rập Saudi ở Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 2/10 đã dấy lên nghi ngờ khả năng Thái tử Mohammed bin Salman liên quan tới vụ việc. Vì vậy, Riyadh rất lo sợ bị Washington trừng phạt.

Nga cũng đang bị Mỹ trừng phạt thì làm sao Tổng thống Putin có thể cứu Ả-rập Saudi?

Một động thái rất đáng lưu ý là Tổng thống Trump, dù chỉ trích giới lãnh đạo chính phủ Hoàng gia Ả-rập Saudi về vụ nhà báo Jamal Khashoggi bị sát hại, nhưng lại nhấn mạnh không muốn đặt “Thỏa thuận vũ khí 110 tỷ USD" với Riyadh, vào rủi ro.

Bên cạnh đó, chính quyền Trump và ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ được cho là đang nỗ lực cứu “Thỏa thuận 110 tỷ USD”, khi các doanh nghiệp quốc phòng Mỹ được yêu cầu tập trung vào tầm quan trọng của việc bán vũ khí cho các đồng minh.

Washington có thể biến Thỏa thuận 110 tỷ USD thành Thỏa thuận 110 tỷ USD + X

Các tập đoàn quốc phòng của Mỹ kỳ vọng sẽ duy trì các giao dịch với Ả-rập Saudi để đảm bảo thời hạn giao hàng vào năm 2019-2020, củng cố cam kết giữa Mỹ và Ả-rập Saudi được thiết lập khi ông Trump đến thăm nước nước này tháng 5/2017.

Theo Reuters, có một tài liệu với nội dung “Các quan điểm dự phòng về thỏa thuận quốc phòng cho Ả-rập Saudi” đã được gửi tới các nhà thầu quốc phòng của Hiệp hội Công nghiệp Hàng không vũ trụ (AIA) trong những ngày gần đây.

Trong nội dung văn kiện quan trọng đó, giới lãnh đạo các doanh nghiệp quốc phòng Mỹ được hướng dẫn giải thích rằng việc ngừng thỏa thuận vũ khí sẽ ảnh hưởng tới hoạt động đầu tư nước ngoài của Washington

Các điểm lưu ý trong văn kiện giúp giới lãnh đạo các doanh nghiệp quốc phòng Mỹ có thể dễ dàng trao đổi công việc với nhân viên, giới chức cũng như đối tác trong lĩnh vực quốc phòng nói chung, các thương vụ mua bán vũ khí với Ả-rập Saudi nói riêng.

Như vậy với những diễn tiến mới nhất, việc khả năng Washington trừng phạt Riyadh trong "vụ Khashoggi" đã được giảm thiểu, vậy sao Riyadh còn cầu cứu Putin.

Không những vậy Nga còn đang bị Mỹ trừng phạt thì làm sao có thể cứu Riyadh được?

Khả năng Washington trừng phạt Riyadh thì có thể giảm đi, song thiệt hại của Ả-rập Saudi lại có thể tăng lên rất nhiều, nếu Washington "té nước theo cái chết của Khashoggi", biến “Thỏa thuận 110 tỷ USD” thành “Thỏa thuận 110 tỷ USD + X”.

X là biến số và Riyadh lo ngại điều này nên hướng tới Moscow là nhờ Tổng thống Putin giúp tối thiểu hóa giá trị biến số X, giảm thiệt hại cho Ả-rập Saudi khi "Washing té nước theo cái chết của Khashoggi".

Vậy tổng thống Putin cứu bằng cách nào?

Giới phân tích cho rằng, dù Nga đang bị Mỹ trừng phạt, song Tổng thống Putin hoàn toàn có thể giúp chính phủ Hoàng gia Ả-rập Saudi tối thiểu hóa giá trị của biền số X trong ‘Thỏa thuận 110 tỷ USD + X’.

Thứ nhất, giao dịch vũ khí giữa Moscow và Riyadh hoàn toàn có thể trở thành công cụ lợi hại ngăn chặn "Washington té nước theo cáo chết của Khashoggi", làm lợi từ nỗi lo sợ của Riyadh.

Cái chết của Khashoggi có thể được biến thành công cụ lợi ích

Thứ hai, cơ chế trong-ngoài OPEC mà Moscow và Riyadh đóng vai trò chủ xị cũng có thể được Tổng thống Putin biến thành cây gậy đa năng ngăn chặn Washington làm lợi từ cái chết của nhà báo Khashoggi.

Thứ ba, cơ chế loại bỏ "đồng đô la dầu mỏ" cũng có thể được Tổng thống Putin tận dụng giúp Ả-rập Saudi, nếu Washing không muốn sớm đánh mất vị thế của USD và cơ chế tài chính xoay quanh đồng bạc xanh.

Tổng thống Putin đã đưa nước Nga đóng vai trò lớn hơn trên trường quốc tế, nhất là tại Trung Đông, khi Moscow dần trở thành trung tâm hòa giải giữa các đồng minh của Mỹ, thậm chí hóa giải nguy hại của Washington giúp các đồng mình của Mỹ.

Ngọc Việt

Nguồn Đất Việt: http://baodatviet.vn/the-gioi/quan-he-quoc-te/lo-so-my-trung-phat-vu-khashoggi-a-rap-saudi-cau-cuu-putin-3368017/