Lo chênh lệch giá đất bồi thường dự án sân bay Long Thành dễ sinh khiếu kiện

Đồng Nai lo không ôm được dự án đền bù, tái định cư sân bay Long Thành

Sáng 27.10, Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Theo ĐB Hồ Văn Năm, Đồng Nai, việc thu hồi sớm sẽ có lợi về giá đền bù hơn. Tuy nhiên, ông Năm cho biết có mấy điểm rất băn khoăn: khái toán dự án là 23.000 tỉ đồng, nhng hiện Trung ương chỉ duyệt ứng trước 5.000 tỉ đồng, chưa đáp ứng yêu cầu khi triển khai dự án.

“Ngân sách chủ yếu giao địa phương, nhưng khó ôm, quán xuyến nổi. Phải tính toán để khi triển khai dự án đồng bộ, thu hồi đất được phải có khu tái định cư. Trung ương ứng hơn 5.000 tỉ thì hơn 4.000 tỉ đồng xây tái định cư, chỉ còn hơn 900 tỉ đồng, trong khi tiền bồi thường thu hồi đất trên 18.000 tỉ đồng”, ông Năm nói và cho rằng nên cân nhắc xem xét nguồn kinh phí để khi Quốc hội thông qua dự án có nguồn, không thể giao hết cho địa phương. Nếu Đồng Nai không đủ kinh phí thực hiện dự án thì xử lý thế nào cũng phải đặt ra.

Đại biểu Đồng Nai cũng băn khoăn kinh phí tái định cư bằng hình thức nào. Đặc biệt, chi phí 388 tỉ đồng đào tạo tay nghề phải quản lý cho chắc vì dễ bị lợi dụng, lập danh sách đưa đi đào tạo nhưng thực chất không đào tạo, chuyện này đã xảy ra trong thực tế.

Ông Năm cũng nêu vấn đề giá bồi thường hỗ trợ tái định cư đang theo sát giá nhà nước, nhưng thực tế chênh lệch giữa khung giá nhà nước và giá thị trường rất lớn, trên 50%. “Phải dân vận tốt cho dân thông mới thu hồi đất được, nếu không dễ bị lợi dụng kích động, người dân dễ có sự so sánh, sinh khiếu kiện. Đất nông nghiệp chỉ 100 – 200.000 đồng/m2, trong khi giá đất ở ngoài 1 – 2 triệu/m2”, ông Năm nói.

Theo đại biểu Đồng Nai, cần phải tính việc bị thu hồi đất nhiều nhưng khi người dân mua 1 suất tái định cư lại không đủ tiền.

“Dự án nói rất hay, bài bản nhưng sợ nhất khi triển khai thực hiện không đồng bộ dẫn đến phức tạp tại địa phương, nhất là đối tượng thanh niên, nếu không bố trí được việc làm ổn định. Phải tăng cường vai trò giám sát kiểm tra của cơ quan trung ương, tránh lãng phí, lợi ích nhóm. Xây nhà tái định cư mà dân về ở năm trước năm sau nứt thì rất phan cảm. Quan điểm là triển khai dự án này càng sớm càng tốt”, ông Năm nói.

Nhiều đại biểu khác băn khoăn khi cho rằng nhận được báo cáo dự án quá muộn, ngang “đánh đố” đại biểu, không đủ thời gian nghiên cứu. Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương thậm chí cho rằng, với những vấn đề mà báo cáo thẩm tra nêu ra và băn khoăn của Đồng Nai, việc thông qua dự án cần thận trọng.

Cắt chi tiêu bộ máy, lấy tiền xây Long Thành

Thảo luận tại tổ, ông Phạm Minh Chính, Trưởng ban Tổ chức Trung ương, chia sẻ băn khoăn của các đại biểu về việc nguồn vốn cho dự án lên tới trên 23.000 tỉ đồng, trong khi nhà nước mới bố trí được khoảng 5.000 tỉ, còn thiếu 18.000 tỉ, trong khi giải pháp chưa rõ.

Nhắc lại kỳ họp lần trước đã hiến kế cho Quốc hội phải tiết kiệm, theo ông Chính, chi thường xuyên của bộ máy chiếm 65% tổng chi ngân sách Nhà nước, tăng 2,2 lần so với 5 năm trước. Đây là con số tăng rất lớn và tập trung chủ yếu chi lương và các khoản phụ cấp (chiếm 52,8%), còn lại là chi hành chính.

Theo ông Chính, dự kiến chi thường xuyên trong cân đối ngân sách Nhà nước năm 2017 là gần 900.000 tỉ đồng, như vậy nếu tiết kiệm 1% trong số đó thì sẽ có 10.000 tỉ đồng, tiết kiệm 2% là 20.000 tỉ đồng, đủ tiền giải phóng mặt bằng, tái định cư để xây sân bay Long Thành.

Nếu tiết kiệm theo hướng này trong 5 năm sẽ đủ tiền khởi động giai đoạn một của Cảng hàng không quốc tế Long Thành, gồm hơn 23.000 tỉ giải phóng mặt bằng và trên 120.000 tỉ xây dựng giai đoạn một.

Sáng nay, tân Bộ trưởng Giao thông Nguyễn Văn Thể đã trình Quốc hội dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Tổng diện tích đất dự kiến thu hồi đất là 5.600 ha, trong đó, diện tích đất thu hồi phục vụ xây dựng sân bay là 5.000 ha; xây dựng các khu tái định cư khoảng 565 ha (thuộc địa bàn xã Bình Sơn và xã Lộc An); xây dựng khu nghĩa trang khoảng 20 ha (địa bàn xã Bình An).

Mai Hà