Linh hồn văn hóa Indonesia

Kỳ quan Phật giáo giữa đất nước Hồi giáo

Đất nước Indonesia rộng lớn bao gồm nhiều hòn đảo lớn, nhỏ khác nhau; mỗi địa phương mang một nét đặc trưng riêng tạo nên một bức tranh đa sắc màu của đảo quốc này. Trong đó, vùng đất Yogya là một nơi rất đặc biệt, được mệnh danh là vùng đất linh hồn của người Java.

Trái với Thủ đô Jakarta hiện đại phát triển, Yogya giữ nguyên cho mình nét cổ xưa với những ngôi nhà cũ, thấp nhỏ; những con đường nhỏ, hẹp chỉ đủ cho người đi bộ, hay một vài chiếc xe máy hoặc một ôtô đi lại. Chính vì thế, vào mùa cao điểm du lịch, tình trạng kẹt xe ở đây cũng thường xuyên xảy ra, nhưng tuyệt nhiên bạn sẽ không thấy một tiếng còi xe ồn ã nào vang lên, nhường nhịn nhau cũng giống như những nền văn hóa Phật giáo, Hồi giáo, Ấn giáo… tồn tại song song tại vùng đất này qua bao nhiêu năm tháng.

chắc chắn, bạn được giới thiệu ghé thăm đầu tiên là ngôi đền ngàn năm tuổi Borodudur - đền thờ Phật lớn nhất từ thế kỷ thứ IX. Theo tiếng cổ, Borobudur có nghĩa là "đền thờ Phật trên núi". Cao hơn mặt nước biển 265m, đền Borobudur tựa lưng vào núi, từng bị tro bụi núi lửa và rừng rậm bao phủ hàng thế kỷ. Đến những năm 70 của thế kỷ trước, Borobudur mới được trùng tu và được UNESCO xếp vào danh sách di sản thế giới.

Đền Borobudur cách thành phố Yogyakarta hơn 40km về phía tây bắc. Quần thể đền Borobudur gồm nhiều tháp nhỏ bao bọc xung quanh một tháp chính cao 42m với 12 tầng tháp. Để lên đến đỉnh tháp cao nhất, du khách phải trèo lên các bậc thang và đi qua hành lang của 12 tầng tháp với tổng chiều dài 5km. Mỗi tầng tháp có những bức phù điêu chạm trổ tinh tế mô tả đời sống của đức Phật và trần thế. Ước tính, có tới hơn 2.500 bức phù điêu và hơn 500 bức tượng Phật tại ngôi đền này... Trải qua nhiều biến cố của lịch sử, hiện nay, các bức tượng Phật phần lớn đã mất đầu hoặc tay. Thêm vào đó, khói bụi từ ngọn núi lửa Merapi phun trào hồi tháng 10/2010, dù cách xa 28km, cũng khiến bụi phủ dày tới 2,5cm, nên giờ đây, ngôi đền có màu đen khá đặc trưng.

Lâu đài nước Taman Sari - cung điện hoàng gia Hồi giáo

Bên cạnh Borobudur, không thể không nhắc đến lâu đài nước Taman Sari. Được xây dựng vào năm 1758 - 1765, Taman Sari là một phần của cuộc sống hoàng gia khi xưa và là nơi khơi gợi sự thích thú nhất với nhiều du khách. Trong văn chương, Taman Sari có nghĩa là "khu vườn thơm ngát". Đây vốn là một địa điểm bí mật được thiết kế tỉ mỉ, phức tạp và tinh vi, dùng làm nơi hoan lạc cho các vị vua Hồi giáo trong quá khứ cùng với tùy tùng của mình. Nó có hình dáng của một khu vườn với những lối đi dưới nước và hàng trăm cây hoa.

Mặc dù hầu hết các công trình của khu phức hợp đều đã bị hư hại, nhưng hồ bơi đã được phục hồi với khu vực tắm trung tâm được bảo tồn tốt nhất. Làn nước xanh trong vắt cùng với lối kiến trúc đặc trưng Hồi giáo chắc chắn sẽ khiến bạn như được quay ngược dòng thời gian, trở về quá khứ với những hình ảnh xưa cũ nhưng cũng hết sức tráng lệ.

Nghệ thuật batik độc đáo

Cùng với các công trình kiến trúc, một hình ảnh đặc trưng nữa tại Yogya mà du khách có thể bắt gặp ở khắp nơi trên hòn đảo là những người nghệ nhân batik. Nghệ thuật batik đã xuất hiện từ rất lâu ở khu vực Trung Á, trải dài trên nhiều quốc gia như: Indonesia, Thái Lan, Malaysia, Ấn Độ. Nhưng ở Indonesia, nghệ thuật batik đã được đưa lên hàng đỉnh cao, vải batik được xem như một thương hiệu nổi tiếng toàn thế giới của đất nước Indonesia. Cư dân Yogyakarta nổi tiếng là những người thợ thủ công vô cùng lành nghề trong việc làm ra loại vải này.

Để làm vải, trước tiên, người nghệ nhân bắt đầu bằng việc vẽ các họa tiết bằng sáp ong pha trộn với nhiều sắc độ khác nhau. Các họa tiết, hoa văn trên nền vải lúc đầu được vẽ bằng tay và sử dụng một dụng cụ gọi là canting, có hình dáng như một cây viết, đầu nhọn chĩa xuống phía dưới, phía trên hình phễu để đựng sáp. Phương pháp thủ công này giúp các nghệ nhân thỏa sức sáng tạo theo ý thích của mình cho nên du khách sẽ thấy rất hiếm khi các tấm vải batik có trùng một nội dung. Sau khi đã phơi khô, các nghệ nhân nhúng vào dung môi để hòa tan hết sáp, để lộ ra những hoa văn tuyệt đẹp. Chính vì việc làm thủ công cầu kỳ và rất mất thời gian, vải batik với nhiều hình trang trí cầu kỳ chỉ được dành cho các vua chúa thời xưa và các dịp quan trọng trong cuộc sống. Thậm chí, mỗi vị vua, hoàng hậu ở Yogya xưa còn có một họa tiết batik đặc trưng riêng. Hiện nay, vải batik đã được phổ biến hơn trong cuộc sống. Người dân và du khách có thể mua sắm trải nghiệm loại vải này tại các cửa hàng thời trang trên những con phố chính của Yogya.

Tản bộ và tìm mua trên con phố Malioboro - trung tâm mua sắm và buôn bán ở Yogya - hàng trăm cửa hàng, cửa hiệu, cung cấp vô số sản phẩm truyền thống nổi tiếng sẽ là trải nghiệm thú vị để mỗi người tìm cho mình những cảm nhận riêng về văn hóa xưa - nay của vùng đất Yogya…

Thu Hà