Liệu chúng ta có đang đi ngược với thế giới trong lối sống gia đình?

Tôi có người bạn sống ở Đức gần hai mươi năm. Công việc kinh doanh thuận lợi đã giúp vợ chồng họ có cuộc sống ổn định.

Họ sống trong ngôi nhà lớn, có vườn hoa bao quanh, hoa phủ xuống cuộc sống của họ, phủ bóng ngôi nhà bình yên và sang trọng. Bạn về nước chơi ít ngày và bày tỏ cảm xúc: "Về thăm mới thấy cuộc sống ở đây thay đổi nhiều quá, sung túc hơn và lối sống cũng đã thay đổi nhiều. Điều làm tôi ngạc nhiên là cách xài tiền của người Việt mình "dữ dội" quá”.

Theo lời kể của bạn, cô ấy ngạc nhiên khi sáng nào cả gia đình cô cũng kéo nhau đi uống cà phê, ăn sáng ở quán sang trọng, có khi chi trả hết một triệu đồng, còn vào quán bình dân cũng tốn vài trăm ngàn. Chưa hết, cô ấy còn "sửng sốt" khi thấy rất nhiều người phải dùng vừa iPhone X, vừa iPhone 8 cho đủ cặp.

Dân Việt Nam làm gì mà có nhiều tiền và tiêu xài thoải mái như thế? Họ tiêu tiền không cần suy nghĩ khiến những người sống ở nước ngoài phải ngạc nhiên. Người Việt sống ở châu Âu chi tiêu cũng phải tính toán. Bạn tôi nói: "Bọn tôi ở bên đó phải làm việc cật lực. Mọi khoản thu nhập đều vào tài khoản và đóng thuế cao lắm.

Về Việt Nam một thời gian ngắn nghỉ ngơi, thăm bà con họ hàng, đi mua sắm rất thích. Nhưng chỉ hai tuần đầu tôi còn thấy vui, sang đến tuần thứ ba là bắt đầu chán vì thấy người bên nhà quá trọng hình thức và sống bon chen. Ngay cả bạn bè thân cũng nhìn từ cái xe mình đi, quần áo mình mặc, cách mình tiêu tiền với ánh mắt dò xét.

Ở Việt Nam có tiền thì sướng, không có tiền thì khổ thân và khổ tâm. Khi ra sân bay trở về Đức, tự dưng tôi thấy đầu óc mình vô cùng thanh thản, không bị cảm giác bon chen chi phối, sống không cần phải hình thức. Mình có nhiều tiền hay ít tiền không ai quan tâm, không phải lo ra đường nên ăn mặc thế nào cho hợp mốt, không sợ ai để ý hoặc bình phẩm, thấy vô cùng thoải mái".

Hỏi về cách sống ở châu Âu mới biết ngay những người có thu nhập cao cũng không mua sắm phung phí như người Việt. Hầu hết người thuộc tầng lớp trung lưu thường mua sắm quần áo giảm giá vì đã lỗi mốt hoặc qua mùa. Họ hay rủ rê bạn bè ăn uống vui vẻ ở nhà, tự làm bánh trái, nấu món ngon đãi bạn rất thân tình và quý trọng, không phải cứ có bạn đến là kéo đi nhà hàng, quán ăn, cũng không quen thói phô trương mà phải tiêu xài phí phạm.

Và việc mời bạn bè du lịch đến nhà nhau ở để giảm chi phí rất thịnh hành ở châu Âu, không phải lúc nào cũng khách sạn, resort và nhà hàng như người Việt trung lưu, dù thu nhập của người Việt trung lưu còn cách rất xa các nước trong khu vực, chưa thể so sánh với châu Âu được. Tuy nhiên, thói quen văn hóa thể hiện rất rõ trong tiêu xài và tiết kiệm đúng đắn chứ không nặng về khoe mẽ.

Rất nhiều Việt kiều có chung ý nghĩ về Việt Nam thấy nhiều người xài tiền mà họ xót ruột. Họ bảo ngày trước chưa ra nước ngoài định cư, thấy bạn bè Việt kiều về chơi xài tiền thoải mái cứ nghĩ qua bên đó dễ kiếm tiền lắm, đến khi sống ở trời Âu, thấy quen với cuộc sống có kỷ luật, không quá coi trọng bề ngoài, vật chất, nên tinh thần nhẹ nhõm, có cảm giác như hạnh phúc hơn.

Chuyện Việt kiều sốc vì người Việt ở thành thị hầu hết bỏ thói quen tự nấu ăn sáng, thưởng thức cà phê ở nhà, và chi tiêu một khoản tiền khá lớn cho bữa điểm tâm, cà phê hay nhậu nhẹt không phải hiếm. Cứ nhìn vào lượng quán cà phê và quán ăn chúng ta đã thấy cuộc sống đang dần thay đổi, con người ít co cụm trong tổ ấm, và hình như phụ nữ tự giải phóng theo cách... càng ít nấu ăn càng hiện đại. Hình như chúng ta đang đi ngược với thế giới!