Liên minh chiến lược Mỹ - Brazil

Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro trong chuyến thăm Florida, Mỹ

Việc nhà lãnh đạo này được Tổng thống nước chủ nhà Donald Trump đón tiếp tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-lago ở bang Florida là minh chứng rõ nét cho mối quan hệ mật thiết giữa hai nước đồng minh chiến lược.

Quan hệ giữa Brazil và Mỹ không chỉ gắn kết ở sự gần gũi và tương đồng cá nhân giữa hai nhà lãnh đạo. Florida đã được Tổng thống Bolsonaro chọn làm điểm đến bởi đây là nơi sinh sống của hơn 250.000 người Brazil và là địa chỉ thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư Brazil. Chính tại đây, ông Bolsonaro đã cam kết sẽ tái lập một liên minh chiến lược “Bắc-Nam” với Mỹ và sẽ loại bỏ những quy định quan liêu không cần thiết để thúc đẩy đầu tư. Dù không đề cập tới những số liệu cụ thể, song nhà lãnh đạo Brazil nhấn mạnh tới một chương trình đầy tham vọng để thúc đẩy hợp tác thương mại với Mỹ, trong đó theo ông Bolsonaro thì điều quan trọng nhất là “lòng tin” mà hai bên đã tạo dựng được.

Ngoài cuộc hội đàm chính thức với Tổng thống Trump, trong thời gian có mặt tại Florida, ông Bolsonaro còn làm việc với Thị trưởng Miami Dade Carlos Gimenez và các thượng nghị sĩ của bang Florida, thăm trụ sở Bộ Chỉ huy phương Nam của Mỹ (SOUTHCOM) và ký kết một thỏa thuận về công nghệ và đầu tư quốc phòng, qua đó giúp quốc gia Nam Mỹ này bán trang thiết bị quân sự và thực hiện các dự án chung, chia sẻ các chương trình quốc phòng cùng với lực lượng vũ trang Mỹ. Bên cạnh đó, người đứng đầu Brazil còn tới nhà máy của công ty sản xuất máy bay Embraer của Brazil ở thành phố Jacksonville, vừa được tập đoàn Boeing của Mỹ mua lại hồi tháng 1/2020 với một lộ trình 2 giai đoạn, trong đó trước tiên Boeing sẽ thực hiện việc mua 80% cổ phần của bộ phận thương mại của Embraer; và sau đó sẽ thành lập một liên doanh để sản xuất máy bay vận tải quân sự KC-390, loại máy bay quân sự lớn nhất được sản xuất tại Brazil.

Tại các cuộc gặp, hai bên đều nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư trong bối cảnh Brazil hiện đang là đối tác thương mại chính của Miami ở khu vực châu Mỹ.

Có thể thấy mối quan hệ giữa Brazil và Mỹ đang ở vào thời điểm tốt đẹp nhất trong nhiều năm trở lại đây và điều này được nhìn nhận như là một động lực đem lại lợi ích lớn cho cả hai bên. Trong bối cảnh Brazil dưới thời Tổng thống Bolsonaro đang tìm cách chứng minh vai trò đầu tàu ở khu vực thì một liên minh chặt chẽ với Mỹ sẽ có những tác động quan trọng trong chính sách ở Mỹ Latinh. Một điểm đáng chú ý được giới phân tích chỉ ra sau cuộc hội đàm giữa hai tổng thống là việc ông chủ Nhà Trắng dường như vẫn bỏ ngỏ việc thảo luận về cơ chế thuế mới đối với các sản phẩm của Brazil, đặc biệt là vấn đề áp thuế đối với các sản phẩm nhôm thép nhập khẩu từ quốc gia Nam Mỹ này. Trong thông cáo chung sau cuộc gặp, hai nhà lãnh đạo chỉ đề cập tới việc chỉ đạo các cơ quan chức năng của hai nước đẩy nhanh tiến trình đàm phán thỏa thuận thương mại song phương để có thể thông qua ngay trong năm nay. Ngoài ra, Tổng thống Trump cũng bày tỏ ủng hộ Brazil sớm gia nhập Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD).

Một mối quan hệ chặt chẽ đi cùng nhiều lợi ích là lý do chính để Tổng thống Brazil lựa chọn Mỹ là điểm đến cho chuyến công du nước ngoài đầu tiên, trong khi Mỹ cũng đang muốn siết chặt lại mối quan hệ với các nước lớn ở khu vực để khôi phục ảnh hưởng tại Tây bán cầu. Rõ ràng, việc xích lại gần nhau giữa Mỹ va Brazil hoàn toàn có thể tạo ra “liên minh chiến lược" ở Tây bán cầu, với tầm ảnh hưởng không nhỏ ở châu lục.

Ngọc Hà