Leo thang căng thẳng, Nhật-Hàn loại nhau khỏi danh sách ưu đãi thương mại

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in bước qua Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tại Thượng đỉnh G20. Ảnh: AP

Nội các Nhật Bản ngày 2-8 thông qua đề xuất loại Hàn Quốc khỏi danh sách các đối tác thương mại đáng tin cậy, còn gọi là "Quốc gia trắng" (White Countries), động thái đáp trả kinh tế nhằm vào Seoul vì bất đồng chưa thể giải quyết giữa hai nước từ quá khứ, theo Reuters.

Quyết định này diễn ra một tháng sau khi Nhật Bản hạn chế xuất khẩu sang Hàn Quốc ba chất hóa học chủ chốt được sử dụng trong sản xuất chất bán dẫn và màn hình điện tử - linh kiện chính của điện thoại, tv và nhiều đồ dùng khác là fluorinated polyimide (nhựa nhiệt dẻo), hydrogen fluoride và resist (chất cản màu).

Biện pháp mới của Nhật Bản sẽ có hiệu lực vào cuối tháng 8-2019. Được biết, dưới lệnh này, các nhà xuất khẩu vật liệu công nghệ cao của Nhật Bản phải xin giấy phép cho mỗi đơn hàng sang Hàn Quốc, vốn sẽ mất tới 90 ngày để được thông qua.

Các hãng công nghệ Hàn Quốc hiện phụ thuộc rất lớn, nếu không nói là hoàn toàn vào Nhật Bản khi nhập từ 92-94% loại nguyên liệu trên từ nước láng giềng. Việc nguồn cung nguyên liệu cho Hàn Quốc bị hạn chế đã dấy lên lo ngại chuỗi cung ứng sản phẩm điện tử toàn cầu bị đình trệ.

Cùng ngày, phía Hàn Quốc lên án quyết định của Nhật Bản và đáp trả bằng cách loại bỏ Nhật Bản khỏi "danh sách trắng" các đối tác thương mại được nước này tin cậy, Yonhap thông báo.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục nỗ lực giải quyết vấn đề này bằng biện pháp ngoại giao", Bộ trưởng Kinh tế và Tài chính Hàn Quốc Hong Nam-ki ngày 2-8 phát biểu. "Tuy vậy, chúng tôi cũng sẽ loại Nhật Bản khỏi danh sách trắng của Hàn Quốc và thắt chặt xuất khẩu".

Căng thẳng thương mại giữa Hàn Quốc và Nhật Bản leo thang sau những tranh cãi về vấn đề bồi thường cho các nạn nhân bị cưỡng bức lao động trong thời kỳ Nhật Bản kiểm soát Bán đảo Triều Tiên trước Thế chiến II.

Năm ngoái, Tòa án Hàn Quốc ra phán quyết yêu cầu các công ty Nhật, gồm hãng thép Nippon, phải bồi thường thêm cho các nạn nhân Hàn Quốc. Tuy nhiên, Nhật Bản khẳng định vấn đề bồi thường liên quan thời chiến đã được giải quyết dứt điểm theo hiệp định bình thường hóa quan hệ năm 1965.

Theo Reuters, mâu thuẫn về những vấn đề trong quá khứ từng kéo theo các cuộc tranh cãi giữa Hàn Quốc và Nhật Bản, nhưng các cuộc va chạm trước đây thường không ảnh hưởng đến lĩnh vực kinh tế.

Thiện Minh