Lễ hội kết hôn cho cây

Phụ nữ ở thị trấn diễu hành với tháp nến trên đầu.

Truyền thống kết hợp với tín ngưỡng

Giữa cuối tháng 5 và đầu tháng 6 hằng năm, các con ngõ hẹp của Accettura – một thị trấn nhỏ nằm sâu trong vùng đồi núi vùng Basilicata, miền Bắc Italy - trở thành những mê cung nhộn nhịp, đông đảo cư dân và du khách tham dự Maggio di San Giuliano (Tháng 5 của Thánh Julian), một lễ hội thiêng liêng của địa phương.

Thường được gọi là "Đám cưới của cây", Maggio di San Giuliano là một nghi lễ có nguồn gốc tà thần, tượng trưng cho khả năng sinh sản của Trái đất. Theo các chuyên gia, bằng chứng lịch sử đầu tiên về phong tục này bắt nguồn từ người Lombard, một dân tộc Đức định cư ở khu vực này vào khoảng thế kỷ thứ 7.

Theo nghi lễ, một Maggio nam (cây sồi) và một Cima nữ (cây nhựa ruồi) sẽ được ghép lại với sự giúp đỡ của hai nhóm tình nguyện viên ở địa phương, được gọi là Maggiaioli (những người thu thập Maggio) và Cimaioli (những người thu thập Cima). Đến cuối thế kỷ 18, một khía cạnh tôn giáo đã phối hợp với truyền thống, thông qua việc thờ cúng San Giuliano, vị thánh bảo trợ địa phương. Người ta mang tượng thánh này diễu hành quanh thị trấn trong những ngày diễn ra "Đám cưới của cây".

"Truyền thống phải thích nghi với sự thay đổi văn hóa", Marina Berardi, một nhà nhân chủng học thuộc Đại học Basilicata ở Nam Italy, giải thích, "Sau khi Accettura trở thành một môi trường Kitô giáo nhiệt tâm, việc kết hợp bản sắc địa phương là nông nghiệp và đức tin Công giáo đã khiến lễ hội phong phú hẳn lên".

Lễ hội tưng bừng kéo dài trong ba ngày, bắt đầu từ Chủ nhật Pentecost (50 ngày sau lễ Phục sinh) cho đến ngày thứ Ba sau đó. Nhưng sự chuẩn bị trước lễ diễn ra sớm hơn nhiều. Vào Chủ nhật đầu tiên sau lễ Phục sinh, một nhóm đàn ông được tuyển chọn sẽ đi vào khu rừng gần bên tìm chọn một cây sồi cao, khỏe mạnh để làm Maggio hay chú rể. Chủ nhật sau nữa, Cima hay cô dâu được chọn từ một cánh rừng khác.

"Nhiệm vụ ban đầu này là một vinh dự và trách nhiệm lớn lao", ông Franchino Volpe 73 tuổi, từng là một Maggiaioli kể từ năm 1972, cho biết. "Khi thế hệ già qua đời, họ được thay thế bởi những người có kinh nghiệm lâu năm nhất trong thị trấn. Đó là một truyền thống được truyền miệng và hướng dẫn trực quan từ người già cho thanh niên".

Những cây được chọn sớm nhất vào đầu tháng Giêng và người ta dành ra nhiều tuần để bàn bạc đi đến thống nhất. "Chúng tôi phải bảo đảm chọn ra cây chú rể tốt nhất có thể cho cây cô dâu. Không phải là ngoa ngôn, khi chúng tôi cho rằng, mọi chuyện đã được chăm lo kỹ càng như một đám cưới của người", ông Volpe nói.

Vào ngày thứ Năm Ascension, Maggio đã chọn được hạ xuống và 8 ngày sau đó, nó được kéo bởi 56 cặp bò đến để tại một khu vực cách Accettura 4km. Ngày hôm sau, nó được đưa xuống thị trấn. Không như đối tác nam, Cima nữ khi hạ xuống lập tức được đưa đến Accettura vào sáng sớm của ngày đầu tiên bởi Cimaioli. Trên đường đi, đoàn người dừng một số chặng, mỗi chặng họ được chào đón với những chiếc bàn bày đầy thực phẩm do cư dân địa phương chuẩn bị sẵn.

"Trong dịp này, không mối thâm thù nào được phép xen vào. Nó như khoảnh khắc thiêng liêng của sự ngừng chiến khi diễn ra Olympic thời Hy Lạp cổ", Labbate người chơi trong dàn nhạc phục vụ lễ hội, nói, "Chúng tôi đặt mọi sự chia rẽ sang một bên và ăn thức ăn từ những đĩa của nhau, như một gia đình lớn. Đây là cách để bảo tồn và thắt chặt mối quan hệ trong cộng đồng", anh nói.

Những cây đã hứa hôn được trang hoàng, chuẩn bị cho đám cưới vào thứ Hai. Thứ Ba là ngày bận rộn hơn cả. Sau khi mặt trời mọc, phụ nữ ở Accettura diễu hành khắp thị trấn với cente (tháp nến) trên đầu. Cảnh này tạo tiền đề cho đám rước tôn giáo với hàng ngàn tín đồ mang bức tượng San Giuliano đi quanh các con đường chính của Accettura, ra đến quãng trường, ngập tràn trong tiếng nhạc rộn ràng.

Kết nối cộng đồng

"Khi nhìn vào đám đông, trong số đó có hàng ngàn khách du lịch, đông hơn cả người dân địa phương, tôi nhận ra khuôn mặt của nhiều người trẻ tuổi, bao gồm những đứa trẻ ở thị trấn di cư ra nước ngoài. Tôi cảm thấy hy vọng", Linh mục Giuseppe Filardi, người đứng đầu đám rước từ năm 1995, nói về lễ hội.

"Sau đó, tôi nhận ra rằng, mặc dù giáo hội Italy có thể gặp khó khăn trong việc kết nối với người trẻ, nhưng lễ hội này đã gắn bó họ với tôn giáo. Tôi tin rằng, dù có bất cứ điều gì xảy ra, truyền thống này sẽ giúp chúng tôi kết nối với nhau qua thời gian và không gian" - linh mục Giuseppe Filardi cho biết thêm.

Dưới sự chứng kiến của San Giuliano, Maggio vươn lên trên quảng trường chính vào tối thứ Ba. Sau đó, Cima được gắn lên phía trên của nó, tạo thành một thân cây cao 27m. Khi mặt trời bắt đầu lặn, một nhóm nhỏ người dân địa phương dũng cảm sẽ tìm cách trèo lên cây để tìm kho báu ẩn giấu, kết thúc lễ hội nhộn nhịp.

Năm nay, lần đầu tiên kể từ khi Chiến tranh thế giới thứ Hai kết thúc, lễ hội không diễn ra. Virus Corona bùng phát ở Italy, biến đất nước này nằm trong số những quốc gia có nhiều người chết trên thế giới, khiến phải hủy bỏ các sự kiện mang tính dân gian trên toàn quốc, kể cả ở Accettura.

"Đây là một cú sốc tâm lý đối với nhiều người trong chúng tôi, bởi vì Maggio di San Giuliano không chỉ là truyền thống dân gian ở địa phương, nó còn thể hiện bản sắc của chúng tôi", Alfonso Vespe, thị trưởng của Accettura kể từ năm 2015 nói.

Để bù đắp sự mất mát này, thị trưởng đã đề xuất tặng cho mỗi cư dân một miếng Maggio nhỏ, được chọn từ cây chú rể trước khi phong tỏa, như một hình thức kết nối trong thời gian giãn cách xã hội phòng bệnh ở địa phương. Linh mục Giuseppe sẽ quyên góp tặng 5.000 brochurekinh cầu nguyện mà ông đã in để khuyến khích sự sùng kính San Giuliano tại nhà trong năm nay.

"Tôi hiểu rằng, đây chỉ là những hành động mang tính tượng trưng, không thể so sánh với Maggio thật", ông Ves Vespe thừa nhận, "Nhưng chúng tôi sẽ trở lại mạnh mẽ vào năm tới. Đó là ý Chúa".

Theo Nationalgeographic