Lễ hội Bà Thu Bồn đón bằng Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia

Lễ hội Bà Thu Bồn được người dân xã Duy Tân (huyện Duy Xuyên) và làng Trung An (huyện Nông Sơn) tổ chức Ảnh: L.T.KHANG

Theo UBND huyện Nông Sơn, vào ngày 10-12 tháng hai Âm lịch hằng năm, người dân ở xã Quế Trung tổ chức lễ hội Bà Thu Bồn chu đáo, trang trọng. Phần lễ tế chính thức tổ chức tại di tích Dinh Bà Thu Bồn (thôn Trung An, xã Quế Trung). Bên cạnh đó còn có nhiều hoạt động khai hội, giao lưu, biểu diễn văn hóa nghệ thuật, thể thao,… được người dân địa phương tổ chức. Năm nay, lễ hội được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia nên người dân thêm vui mừng, phấn khởi. Địa phương cũng thành lập ban tổ chức, chuẩn bị chu đáo cho lễ cúng tế chính thức, thả hoa đăng, đón nhận Bằng... Đặc biệt, chú trọng tuyên truyền, thực hiện công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 trong tình hình hiện nay. Trong lễ hội năm nay cũng sẽ có phần trình diễn trích đoạn thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu phù hợp với văn hóa truyền thống lễ hội Bà.

Tương truyền, Bà Thu Bồn là nữ tướng người Chăm xinh đẹp, từng chinh chiến nhiều trận mạc. Trong một lần giao tranh bịthất bại, bàcho quân sĩtheo dòng sông Thu Bồn chạy vềhướng Tây khi đến Phường Rạnh (nay thuộc thôn Trung An) thì cho quân lính tập trung, lập doanh trại để chờ cơ hội. Đồng thời, cho người đào giếng lấy nước sinh hoạt, trồng lúa nước để đảm bảo lương thực, chỉ vẽ dân làng cách ng c loại cây lương thực, hoa màu, chăn nuôi súc vật… Bà còn dùng và dạy cho dân làng cách trồng các loại lá cây thuốc để chữa bệnh cho người, súc vật. Trong một lần giao chiến thất bại, bàtrầm mình xuống sông tuẫn tiết, trôi theo dòng nước về dưới miền xuôi. Sau khi mất, cónhiều giai thoại vềsựhiển linh của bàtrong việc cứu nhân độthế, phùhộcho dân làng. Tiếng nh đồn xa, xét thấy công trạng cũng như sự hiển linh của bà trong việc cứu nhân độ thế nên triều Nguyễn đãban sắc phong cho bàlà“Mỹ đức thục hạnh Bô Bô phu nhân thượng đẳng thần”.

THU HOÀI