Lễ giỗ chung 287 người ở Khâm Thiên bị bom B52 sát hại

XEM CLIP:

Rất đông người sáng nay về Đài tưởng niệm Khâm Thiên (49 Khâm Thiên, Hà Nội) để dâng hương tưởng nhớ 287 người dân phố Khâm Thiên không may nằm xuống.

Vào lúc 22h30 đêm 26/12/1972, khi dư âm của lễ Giáng sinh vẫn còn đọng lại, 30 máy bay B52 của quân đội Mỹ đã ném bom xuống đường phố Khâm Thiên, con phố đông đúc của trung tâm Hà Nội thời bấy giờ. Vệt bom hủy diệt kéo dài 1.000m với chiều rộng 40- 50m.

Trận ném bom ấy đã khiến 287 người dân, trong đó có 94 phụ nữ, 40 cụ già, 55 trẻ em vĩnh viễn ra đi. Trong khi đó, 290 người bị thương, 178 cháu nhỏ thành trẻ mồ côi.

Trung tâm của đài tưởng niệm là bức tượng lấy nguyên mẫu từ chân dung một phụ nữ Hà Nội đã bị chết ở chân cầu thang nhà số 47. Người mẹ chết nhưng vẫn giữ nguyên tư thế đứng ôm chặt, che chở cho con. Và người con bé bỏng, tuy không còn sống nhưng thân còn mềm, cánh tay vẫn bám chặt vào mẹ như muốn bấu víu vào cuộc sống mỏng manh.

Sau bức tượng là cột bia được dựng đầu năm 1973. Xung quanh đài tưởng niệm là các mảng tường đổ nát do bom B52 được lưu giữ nguyên trạng, là chứng tích tội ác mà đế quốc Mỹ đã gây ra cho người dân phố Khâm Thiên năm 1972.

Nền ba ngôi nhà liền kề số 47, 49, 51 bị san phẳng trong trận bom hủy diệt được giữ lại làm đài tưởng niệm

46 năm trôi qua thế nhưng nỗi đau, những ký ức kinh hoàng vẫn in sâu trong tâm trí của mỗi người dân thủ đô. Có mặt từ sớm, bà Nguyễn Bích Phượng (72 tuổi, nhà ở số 68) rưng rưng nhớ lại: "Tôi làm y tá ở BV Giao thông, trực chiến ban ngày, tối được về nhà với mẹ. 22h đêm hôm đó, như thường lệ còi báo động ầm ĩ cả phố, vài phút sau từng đợt máy bay ẫm ĩ trên trời, tiếng máy bay, tiếng bom nổ liên tục gần nửa tiếng.

Hình ảnh phố Khâm Thiên sau trận bom. Ảnh: TTXVN

Mẹ con tôi chui vào gầm cầu thang. Sau trận bom, nhà bị tốc hết mái, 4 ngôi nhà đối diện nhà tôi, to nhất phố Khâm Thiên bị san phẳng. Nhà số 51 mất 2 người, nhà 49 mất 1 người, nhà 47 và nhà 45 mất nhiều người. Đó là đêm kinh hoành nhất của cuộc đời tôi" - bà Phượng ngậm ngùi.

Bà Nguyễn Bích Phượng nhân chứng trong vụ ném bom B52 cách đây 46 năm

Nhà mất 5 người trong vụ rải bom, bà Nguyễn Thị Tâm (79 tuổi) lom khom, bật khóc sau khi thắp nén hương. Bà Tâm rưng rưng cho biết, hình tượng kia chính là lấy mẫu từ cảnh em gái cùng cháu bà.

"Cụ, bố mẹ, em gái và cháu tôi ra đi mãi mãi, tôi trú được dưới hầm sống sót nhưng nhà đổ nát hết nên mắc kẹt, mãi sau chồng tôi mới cứu được tôi ra. Tôi bị gãy toàn bộ xương lưng, phải nằm ở BV Xanh-pôn 4 tháng trời", bà Tâm chia sẻ.

Bà Nguyễn Thị Tâm thương nhớ 5 người trong gia đình vĩnh viễn ra đi

Trung tâm của đài tưởng niệm Khâm Thiên là bức tượng bằng xi măng, cao 2,4 m do họa sĩ Nguyễn Tự lấy nguyên mẫu từ chân dung một phụ nữ Hà Nội đã bị chết ở chân cầu thang nhà số 47

Cột bia căm thù, được dựng đầu năm 1973. Ban đầu, bia được dựng bằng gỗ và cót ép sơn màu trắng, sau này được dựng lại bằng xi măng ốp đá hoa cương vững chãi

Lễ giỗ chung 287 người ở Khâm Thiên diễn ra vào ngày 26/12 hàng năm

Quanh khuôn viên đài tưởng niệm, các mảng tường ghi dấu tích phá hoại của bom Mỹ được lưu giữ nguyên trạng

Tháng 12/1972, không quân Mỹ đã thực hiện cuộc không kích bằng "pháo đài bay" B52 lớn chưa từng có, ném bom dữ dội nhằm hủy diệt Hà Nội và các mục tiêu

12 ngày đêm, Mỹ đã sử dụng 663 lượt máy bay chiến lược B52 và 3.920 lượt máy bay chiến thuật, ném hơn 100.000 tấn bom xuống Hà Nội, Hải Phòng và một số mục tiêu trọng yếu tại miền Bắc

Thủ đô Hà Nội đã hứng chịu 441 lượt máy bay B52, cùng hàng ngàn lượt máy bay chiến thuật, ném hơn 10.000 tấn bom hủy diệt nhiều khu phố, làng mạc, phá sập hơn 5.000 ngôi nhà

Hàng năm, vào mỗi dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn và đặc biệt là vào dịp kỷ niệm trận Điện Biên Phủ trên không, nhân dân lại đến đây dâng hương tưởng niệm những người đã khuất và tri ân công lao của những người anh hùng làm nên chiến thắng B52 trên bầu trời Hà Nội

Con phố Khâm Thiên ngày nay

Trần Thường - Video: VTV2