Lễ Đặt tên - nét văn hóa tín ngưỡng của người Dao Tiền

Xóm Tra, xã Toàn Sơn, huyện vùng cao Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình, hiện có 70 hộ dân với gần 300 nhân khẩu và 100% là người dân tộc Dao Tiền. Những năm gần đây, cuộc sống người dân nơi đây đã có nhiều đổi thay. Song các phong tục truyền thống độc đáo của bà con vẫn được bảo tồn và gìn giữ qua nhiều thế hệ. Trong đó, có một nghi Lễ từ xa xưa vẫn hiện hữu trong mỗi gia đình, dưới mỗi nếp nhà đã phần nào nói lên được nét văn hóa tín ngưỡng mang đậm bản sắc của người dân tộc Dao, đó là lễ Đặt tên.

Với đồng bào Dao Tiền nơi đây, lễ Đặt tên là một nghi thức có vai trò, dấu mốc quan trọng trong vòng đời người con trai Dao và bắt buộc người con trai nào cũng phải trải qua. Bởi nó đánh dấu sự trưởng thành của các chàng trai từ tuổi ấu thơ sang tuổi trưởng thành. Đây là lễ báo cáo với các thần linh, tổ tiên về việc đặt tên thứ hai (tên âm) cho người con trai trong dòng tộc được ghi vào gia phả. Khi qua đời, con cháu sẽ cúng giỗ theo tên âm. Đặc biệt, khi cúng lễ xưng tên với tổ tiên, người Dao kiêng dùng tên thật mà chỉ dùng tên âm đã được đặt trong Lễ đặt tên.

Ngày làm lễ Đặt Tên là ngày vui của gia đình, dòng họ và cũng là ngày vui của cả bản làng. Nghi lễ bắt buộc gồm có gà, rượu, gạo và 4 con lợn to. Lễ chính được tổ chức vào ban đêm và kéo dài liên tục đến sáng. Bốn ông thầy mo có uy tín được mời đến cúng suốt hai ngày, hai đêm. Buổi lễ còn có sự chứng kiến của bà con xóm, bản đến chúc mừng đứa trẻ đã có tên (Bia ton); cầu chúc cho khỏe mạnh, sống lâu, hạnh phúc, con cái đầy đủ.

Ngày nay, thực hiện nếp sống mới, lễ Đặt tên đã có phần đơn giản hơn. Nhưng để làm được lễ Đặt tên, người Dao Tiền cũng phải chuẩn bị trước đó 1 năm để có ít nhất một tạ gạo, 100 lít rượu, 50 con gà, 4 con lợn bản. Có thể nói lễ Đặt tên của người Dao Tiền vừa là nơi giữ gìn nét đẹp truyền thống vừa hội tụ tính cộng đồng, tinh thần đoàn kết, giao lưu văn hóa; đồng thời, góp phần lưu giữ nhiều loại hình văn hóa dân gian của dân tộc Dao.../.

Nguồn VNEWS: http://vnews.gov.vn/le-dat-ten-net-van-hoa-tin-nguong-cua-nguoi-dao-tien