Lấy doanh nghiệp làm trung tâm, động lực cho phát triển

Tham dự diễn đàn có ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư và ông Ousmane Dione, Giám đốc Quốc gia của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam.

Diễn đàn lần này là sự tiếp nối và kế thừa Diễn đàn Thường niên lần thứ nhất về cải cách và phát triển Việt Nam với các nội dung bao trùm hơn, bao gồm cả việc cải cách về thể chế kinh tế thị trường, đổi mới sáng tạo để vượt bẫy thu nhập trung bình trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0 và ưu tiên vì một Việt Nam thịnh vượng.

Mục tiêu chính của diễn đàn nhằm chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, trao đổi, thảo luận về các bài học thành công và thất bại của các quốc gia và hàm ý chính sách cho Việt Nam. Thông qua những nội dung thảo luận, diễn đàn kì vọng sẽ đóng góp nhiều nội dung cho Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội năm 2021 - 2030 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021 - 2025 của Việt Nam.

Phát biểu chỉ đạo diễn đàn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao việc Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp với Ngân hàng Thế giới, Cơ quan Phát triển quốc tế Úc (AusAid) và các đối tác phát triển của Việt Nam tổ chức Diễn đàn thường niên về cải cách và phát triển Việt Nam lần thứ hai với chủ đề: “Việt Nam: Khát vọng thịnh vượng - Ưu tiên và hành động”.

Chia sẻ về một Việt Nam khát vọng thịnh vượng, Thủ tướng Chính phủ cho biết, vào những thập niên đầu sau chiến tranh, đất nước Việt Nam khi đó còn muôn vàn khó khăn, tỷ lệ nghèo đói rất cao, những gia đình Việt Nam chỉ mơ ước có được bữa cơm no, có áo mặc ấm, con em được đến trường học hành tử tế, một cuộc sống không còn đói rét và vất vả. Từ năm 1986, công cuộc đổi mới lan tỏa sâu rộng, đã chắp cánh cho bao giấc mơ được hiện thực hóa để rồi hơn 70 triệu người, gần 1,3% dân số thế giới, trong những thập niên sau đó, đã vươn lên vượt qua cái đói, cái nghèo, muôn nhà ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành như chính mong ước bình dị của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Trong 30 năm đổi mới, nền kinh tế Việt Nam đã đạt mức tăng trưởng cao và đó là cơ sở để tỷ lệ đói nghèo ở mức rất cao là 53%, năm 1992 (tính theo mức 1,9 USD/ngày và theo tỷ giá PPP năm 2011), giảm 10 lần còn 5,23% năm 2018. Đồng thời, tầng lớp trung lưu cũng tăng lên hơn 15% dân số và đang tăng nhanh. Xét về quy mô dân số, có thể nói rằng đây là một trong những cuộc vượt đói nghèo vĩ đại trong lịch sử các nước.

Bên cạnh sự phát triển vượt bậc của nền kinh tế, Thủ tướng Chính phủ cũng thẳng thắng nhìn nhận về thách thức, khó khăn trong tình hình hiện nay. Thủ tướng đồng tình với nhiều nhận định xác đáng của các chuyên gia quốc tế về những tồn tại, hạn chế và tiềm ẩn nhiều rủi ro; khả năng chống chịu, thích ứng với tác động bên ngoài của Việt Nam còn yếu; năng lực tiếp cận nền kinh tế số còn nhiều hạn chế. Gần đây, tốc độ tăng GDP có xu hướng chững lại, nguy cơ rơi vào bẫy thu nhập trung bình và tụt hậu còn cao. Năm 2018, dân số Việt Nam đứng thứ 3 trong ASEAN, nhưng quy mô kinh tế là thứ 6…

Thủ tướng Chính phủ khẳng định: "Những hạn chế yếu kém đó không làm chúng tôi chùn bước mà càng thôi thúc chúng tôi không chỉ có khát vọng, ước mơ mà phải hành động, phải vươn lên mạnh mẽ và trong tiến trình còn nhiều gian khó thách thức này rất mong có sự hợp tác, đồng hành của quý vị và cộng đồng quốc tế".

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nêu 5 định hướng phát triển nền kinh tế, gồm: Thứ nhất, gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định chính trị xã hội cho phát triển nhanh, bền vững.

Thứ hai, thực hiện đổi mới mạnh mẽ thể chế kinh tế, chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường Việt Nam hiện đại hội nhập, phục vụ người dân, doanh nghiệp, hướng tới nền kinh tế số, xã hội số.

Thứ ba, phát huy nội lực, giải phóng các nguồn lực tiềm năng trong xã hội trên cơ sở thúc đẩy mạnh mẽ khoa học công nghệ mới, phát triển khu vực tư nhân năng động, sáng tạo, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, động lực cho phát triển; đặc biệt là đầu tư cho giáo dục thế hệ trẻ dám ước mơ, dám hành động để vươn xa.

Thứ tư, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, có sức chống chịu và khả năng thích ứng cao; thực hiện mục tiêu phát triển bền vững ở mỗi quốc gia thành viên của Liên hợp quốc mang thịnh vượng đến mọi nhà, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Thứ năm là mở rộng đối ngoại, chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, thực hiện hiệu quả các Hiệp định FTA đã ký, tích cực tham gia vào các chuỗi giá trị toàn cầu...

“Không có cách nào khác là Việt Nam phải hành động vươn lên, phát huy nguồn nhân lực năng động, sáng tạo, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ mới nhằm nâng cao trình độ để ngày càng có nhiều doanh nghiệp Việt Nam đủ năng lực tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu và tiếp nhận chuyển giao công nghệ, mạnh mẽ tiến lên những “nấc thang” có giá trị gia tăng cao hơn. Nhìn rộng ra, phải chăng đây là một phương cách để nâng cao năng lực, sức cạnh tranh của từng sản phẩm, từng doanh nghiệp và cả nền kinh tế, góp phần giúp Việt Nam nâng cao quốc lực, tự tin phát triển nhanh, bền vững, không bị rơi vào bẫy thu nhập trung bình", Thủ tướng phát biểu.

Tại Diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ đề nghị Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư và lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương lắng nghe những chia sẻ về kinh nghiệm và kiến thức quốc tế, những ý kiến nhận định, đề xuất của các chuyên gia quốc tế và trong nước, để tìm ra những cách làm phù hợp cho Việt Nam, đóng góp trực tiếp cho việc hoàn thiện dự thảo Chiến lược phát triển năm 2021-2030, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025 nhằm hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường, trở thành nước công nghiệp, thuộc nhóm dẫn đầu các nước có thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và trở thành nước công nghiệp phát triển hiện đại, theo định hướng xã hội chủ nghĩa vào năm 2045.

Thanh Hoa