Lập danh sách đen công ty Mỹ: Trung Quốc giáng đòn miệng?
Trung Quốc phản ứng với lệnh cấm TikTok, WeChat nhưng cách cảnh báo Mỹ dường như chỉ là đòn dọa miệng.
Hôm 19/9, trong thông cáo phát đi từ Bộ Thương mại Trung Quốc phản đối lệnh cấm của Mỹ lên 2 ứng dụng TikTok và WeChat có đề cập đến một danh sách "những thực thể không đáng tin cậy".
Bộ Thương mại Trung Quốc có thể sớm ban hành các quy định liên quan đến cái gọi là danh sách "những thực thể không đáng tin cậy" trong động thái được xem là trả đũa chuyện Mỹ đưa một số công ty Trung Quốc vào "danh sách đen".
Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, danh sách trên sẽ giúp "duy trì một trật tự kinh tế và thương mại quốc tế tự do và công bằng, đồng thời bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp của Trung Quốc, cũng như các tổ chức và cá nhân khác".
Giới chức sẽ thiết lập một cơ chế làm việc và một văn phòng để hỗ trợ thực thi các công việc liên quan đến danh sách này.
Thông báo của Bộ Thương mại Trung Quốc không đề cập bất kỳ thực thể nước ngoài cụ thể nào nhưng cho biết sẽ xem xét trừng phạt "các công ty và cá nhân nước ngoài có hoạt động gây hại đến chủ quyền quốc gia, an ninh và lợi ích phát triển của Trung Quốc" hoặc vi phạm "các quy định về kinh tế và thương mại đã được quốc tế chấp nhận".
Các biện pháp trừng phạt có thể là phạt tiền, cấm hoạt động kinh doanh, xuất nhập khẩu và đầu tư ở Trung Quốc cũng như việc đưa nhân sự hoặc thiết bị vào nước này.
Ngoài ra, theo Reuters, các công ty nước ngoài có thể được đưa khỏi danh sách nếu chỉnh sửa hành vi và có những bước đi để khắc phục hậu quả hành động của họ.
Còn nhớ hồi năm ngoái, Trung Quốc cũng đã đưa ra lời đe dọa này. Bắc Kinh dự định lập một danh sách nhằm trừng phạt các công ty nước ngoài bị coi là có hại đối với lợi ích của Bắc Kinh nhưng cho đến tận năm nay vẫn chưa công bố một danh sách như thế.
Truyền thông Trung Quốc hồi tháng 5 cảnh báo các biện pháp trên sẽ nhắm vào các công ty Mỹ như Apple, Cisco Systems, Qualcomm, đồng thời đình chỉ việc mua máy bay Boeing.
Tuy nhiên, cần nhớ là bản thân các công ty Mỹ cũng không dễ dàng từ bỏ thị trường nội địa ở quốc gia tỉ dân này.
Chưa kể, với lợi thế dân số, lực lượng lao động và hệ thống logictis được các công ty Mỹ đầu tư cả chục năm nay không dễ gì để Bắc Kinh lại gạt bỏ chính các đối tác lâu năm như vậy.
Thực tế, khi cuộc đối đầu Mỹ-Trung bắt đầu lan sang lĩnh vực công nghệ, giới lãnh đạo Trung Quốc đã có các cuộc gặp giới doanh nhân nước ngoài song không chỉ trích, đe dọa mà có phần kêu gọi sự đồng cảm với tình hình tại Trung Quốc hiện nay.
Gã khổng lồ công nghệ Mỹ Apple đã tuyển dụng gần 3 triệu người tại Trung Quốc, bao gồm cả trực tiếp và gián tiếp qua các nhà thầu như Foxconn.
Reuters chỉ ra từ năm 2015 tới 2019, Apple mở nhiều nhà máy tại Trung Quốc hơn mọi địa điểm khác trên thế giới cộng lại. Gần một nửa nguyên liệu của hãng đến từ Trung Quốc.
Dù vậy, Trung Quốc chưa áp dụng biện pháp cực đoan nào để chặt đứt chuỗi cung ứng cho Apple bởi lẽ bản thân nước này cũng không tránh khỏi thương vong. Trung Quốc hoàn toàn có thể cấm Apple lắp ráp điện thoại tại nhà máy Trịnh Châu, nơi làm ra gần một nửa iPhone trên thế giới hay cấm công ty trong nước cung ứng linh kiện cho Apple.
Bất kỳ quyết định nào cũng gây thiệt hại to lớn cho Trung Quốc với tư cách một đối tác đáng tin cậy trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Trung Quốc xem trọng hệ sinh thái sản xuất công nghệ cao và việc làm mà Apple mang đến đất nước. Đóng cửa nhà máy lắp ráp hay cắt nguồn cung chỉ khuyến khích Apple và doanh nghiệp nước ngoài chuyển sang nơi khác, cản trở nỗ lực củng cố năng lực sản xuất nội địa.