Lãnh đạo đối lập Malaysia thách thức ghế thủ tướng đương nhiệm

Lãnh đạo phe đối lập tại Malaysia, ông Anwar Ibrahim, ngày 23-9 tuyên bố ông đã có được sự ủng hộ của đa số nghị sĩ trong quốc hội để thành lập chính phủ liên bang mới, qua đó trở thành thủ tướng của nước này. Động thái bất ngờ này báo hiệu một sự thay đổi chính phủ có thể sẽ sớm xảy ra ở quốc gia Đông Nam Á này.

Ông Anwar Ibrahim. Ảnh: Asia Times

Phát biểu trong cuộc họp báo bất ngờ tại khách sạn Le Meridien ở Kuala Lumpur, ông Anwar- Chủ tịch đảng Parti Keadilan Rakyat (PKR) -cho biết “Chúng tôi đang có một đa số rất mạnh”. “Với đa số vững chắc và thuyết phục, có nghĩa là vào thời điểm này, chính phủ của Thủ tướng Muhyiddin Yassin đã sụp đổ”, ông Anwar tuyên bố. “Chúng ta cần một chính phủ vững mạnh để điều hành và cứu đất nước này”, ông Anwar nhấn mạnh. Chính khách lãnh đạo phe đối lập tại Malaysia không cho biết cụ thể số nghị sĩ mà phe của ông sẽ kiểm soát, nhưng cho hay đó là một con số “thuyết phục”.

Hiện tại, PKR và các đối tác liên minh Pakatan Harapan (PH), Đảng Hành động Dân chủ (DAP) và Parti Amanah Negara (Amanah), có 91 ghế trong Quốc hội, thiếu 112 ghế để đạt đa số. Parti Warisan Sabah và Tổ chức Kinabalu Tiến bộ Thống nhất (UPKO), các đảng liên minh với PH do ông Anwar lãnh đạo, có 10 ghế. Trong khi đó, Liên minh Perikatan Nasional (PN) lỏng lẻo của Thủ tướng Muhyiddin đã tập hợp được 113 ghế trong quốc hội 222 thành viên, số ghế để trở thành đảng cầm quyền mỏng nhất trong lịch sử của Malaysia.

Tuyên bố này của lãnh đạo phe đối lập có thể mở đường cho một cuộc tổng tuyển cử trước thời hạn. Theo tiết lộ của ông, các nghị sĩ ủng hộ ông gồm mọi sắc tộc, tôn giáo, và việc tổ chức bầu cử không phải là cấp bách. Các nghị sĩ từ cả đảng cầm quyền và phe đối lập tại Malaysia gần đây đều kêu gọi bầu cử sớm để chấm dứt những tháng bất ổn chính trị sau khi Thủ tướng Muhyiddin lên cầm quyền với một đa số mong manh hôm 1-3 sau cuộc tranh giành quyền lực chính trị. Thủ tướng Muhyiddin cho biết ông có thể kêu gọi bầu cử sớm nếu liên minh của ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử ở bang Sabah vào ngày 26-9 này.

Ông Anwar cho biết ông đã có cuộc trò chuyện diễn ra qua điện thoại với Quốc vương Malaysia Yang di-Pertuan Agong và sẽ sớm có cuộc tiếp kiến Quốc vương. Sau đó ông sẽ tiết lộ các động thái tiếp theo của mình. Quốc vương hiện đang điều trị tại Viện Tim mạch Quốc gia ở Kuala Lumpur hôm 22-9. Ông Ahmad Fadil Shamsuddin, Người điều hành Hoàng gia, cho biết tình trạng của Quốc vương không đáng lo ngại và dự kiến ông sẽ sớm được xuất viện. “Đáng lẽ chúng tôi đã gặp nhà vua hôm qua nhưng ông ấy nhập viện, vì vậy chúng tôi sẽ sớm được yết kiến. Nhưng chúng tôi đã gửi một bức thư cho Quốc vương”, ông Anwar nói.

“Quốc vương nên là người đầu tiên được thông báo chi tiết nhưng đó không phải là đa số nhỏ”, ông Anwar cho biết, tuyên bố đa số này chiếm gần 2/3 số ghế quốc hội và có sự ủng hộ từ các nghị sĩ PN.

Trong cuộc họp báo, ông Anwar cho biết “chính phủ mới” sẽ không tìm kiếm các cuộc bầu cử chớp nhoáng và một cuộc tổng tuyển cử sẽ chỉ được tổ chức vào thời điểm thích hợp. Ông cho biết cần có một chính phủ mới để củng cố nền kinh tế của đất nước, do chính quyền PN hiện tại quá bất ổn.

Ông Anwar cũng cho biết ông sẵn sàng xem xét “một vai trò phù hợp” cho ông Muhyiddin nếu ông hợp tác trong quá trình chuyển giao quyền lực một cách “hòa bình và có trật tự”. Chủ tịch PKR tuyên bố, chính phủ mới của ông “có nhiệm vụ và các chính sách rõ ràng và những người quyết định gia nhập phải chấp nhận vấn đề liêm chính, quản trị tốt, chống tham nhũng, pháp quyền”. Tuy nhiên, theo ông James Chin, giám đốc của Viện Châu Á thuộc Đại học Tasmania, “ông Muhyiddin có thể đề nghị nhà vua nhanh chóng cho tổ chức bầu cử, đó là quyền của ông ấy với tư cách là thủ tướng”.

A.B