Làn sóng nhập tịch và sự bế tắc của Malaysia

Chỉ 2 ngày sau khi đăng ký hậu vệ Dion Cools vào danh sách dự vòng loại World Cup 2022, HLV Tan Cheng Hoe đã để cầu thủ này ra sân luôn. Ở tuổi 26, Dion Cools từng khoác áo U19 và U21 Bỉ, chơi 13 trận tại Champions League. Sự góp mặt của Dion Cools, trên lý thuyết, bổ sung chất thép cho hàng phòng ngự Malaysia.

Nhưng một nửa đội hình mang gốc gác quốc tế, Malaysia vẫn thua thảm 4 bàn không gỡ trước UAE. Vấn đề của “Harimau Malaya" là những ngôi sao không lập tức tạo nên một tập thể mạnh. Ngược lại, việc Tan Cheng Hoe vá víu con người, đập đi xây lại khuôn mẫu chiến thuật khiến Malaysia phải chơi trận đấu thảm hại nhất trong 2 năm qua.

Malaysia nhập tịch 3 cầu thủ và vừa hoàn thành thủ tục để triệu tập Dion Cools (trái) - cựu tuyển thủ U21 Bỉ lên ĐTQG. Ảnh: BH Online.

Đêm ác mộng của Malaysia

HLV Tan Cheng Hoe đã đặt cược vào các cầu thủ nhập tịch. Ngoại trừ thủ môn Samuel Jacob Somerville, cả ba ngôi sao mới nhận quốc tịch Malaysia là Dion Cools, Guilherme de Paula và Liridon Krasniqi. Thậm chí, Dion Cools được xếp đá trung vệ. Anh có trọn vẹn 1 ngày tập cùng đồng đội rồi ra sân chỉ huy hàng thủ.

Dion Cools ở đẳng cấp cao, nhưng phải ra sân ở sân chơi khắc nghiệt với đội bóng hoàn toàn mới, đòi hỏi cầu thủ này chơi tốt là chuyện không tưởng. Thực tế đúng như dự đoán. Cựu cầu thủ Club Brugge thi đấu lóng ngóng, thiếu liên lạc với đồng đội, đặc biệt trong những pha bóng bẫy việt vị. Có thể hình tốt, Dion Cools làm chủ các pha bóng trên không, nhưng không kiểm soát được tình hình ở những đường chuyền sệt.

Sự xuất hiện của nhân tố mới khiến mối liên kết ở hàng thủ Malaysia bị phá vỡ. Sau khi mắc lỗi ở bàn thua đầu tiên, cựu trung vệ U21 Bỉ không vực được tinh thần đồng đội. Anh liên tục bị Fabio Lima và Ali Mabkhout qua mặt, đồng thời vụng về, luống cuống ở những tình huống đập nhả của UAE.

Đội chủ nhà đã có trận đấu dạo chơi đúng nghĩa, khi Malaysia hầu như không có phương án phòng ngự cụ thể. Hệ thống của Tan Cheng-hoe bối rối, vỡ tan trước sức ép và bất lực khi phải đưa ra phương án phản kháng.

Tuy nhiên, Dion Cools không phải người duy nhất bối rối. Trên sân, De Paula và Krasniqi mờ nhạt, dù được ưu ái dồn nhiều bóng để phối hợp. HLV Tan Cheng Hoe hy sinh 2 cầu thủ trên hàng công để dọn chỗ cho bộ đôi nhập tịch, nhưng người xem nhanh chóng nhận ra đây là sai lầm.

Ở trận này, UAE không chủ động áp sát tầm cao. Các mũi công Malaysia như De Paula, Mohamadou Sumareh, Safawi Rasid vẫn có không gian để cầm bóng. Dù vậy, Malaysia không tạo ra pha phối hợp có nét nào trong suốt hiệp 1, khi các cầu thủ chỉ cố gắng đẩy bóng ra biên rồi tạt bổng vào. Bài tấn công này không thể làm khó hàng thủ cao to của UAE.

Trong cả trận, hàng công Malaysia cũng chỉ có một pha phối hợp cho thấy sự hiện diện của họ trên sân là có giá trị. Đó là pha phối hợp tuyến hai mang dấu ấn của Krasniqi, khi cầu thủ gốc Kosovo nhả bóng khéo léo để đồng đội sút chệch cột. Đây là miếng đánh đã giúp Malaysia đánh bại Thái Lan và Indonesia (2 lần) trong năm 2019. Nhưng, dàn sao quốc tế của “Harimau Malaya” phải rất cố gắng mới dàn xếp được 1 lần duy nhất trước UAE.

Chủ nhà chơi hay, nhưng HLV Tan Cheng Hoe khó biện hộ cho trận đấu kém cỏi và quyết định dùng người của ông. Malaysia nhập tịch cầu thủ để cải thiện lối chơi nhưng có họ, đội bóng còn đá kém đi. Như thế nhập tịch để làm gì?

Ngoại trừ Mohamadou Sumareh, cả 3 cầu thủ nhập tịch còn lại chưa có kinh nghiệm thi đấu cho Malaysia. Ảnh: Minh Chiến.

Nước đi vội vã

Sau danh hiệu á quân AFF Cup, Malaysia đặt mục tiêu vươn ra biển lớn. Có 2 con đường để đạt mục tiêu: Đào tạo trẻ tốt để tạo dựng một lứa cầu thủ tài năng hoặc nhập tịch để nhanh chóng tìm kiếm gương mặt chất lượng.

Malaysia có thế hệ cầu thủ tốt, với minh chứng là 2 lần vào tứ kết U23 châu Á và vòng 1/8 ASIAD, đều trong năm 2018. Olympic Malaysia còn là đội duy nhất ở ASIAD quật ngã Olympic Hàn Quốc của Son Heung-min, Hwang Ui-jo hay Hwang Hee-chan, cho thấy lớp trẻ của Malaysia không phải “dạng vừa”.

Tuy nhiên, liên đoàn bóng đá nước này vẫn chọn phương án nhập tịch.

Lực lượng cầu thủ nhập tịch Malaysia tăng lên 4 lần so với 2 năm trước. Cộng với những cầu thủ sinh ra ở nước ngoài, nhưng có bố hoặc mẹ là người Malaysia như La'Vere Corbin-Ong, Matthew Davies, Junior Eldstal, Brendan Gan, hay mới nhất là Dion Cools, HLV Tan Cheng-hoe có thể tung ra đội hình có 9 cầu thủ nhập tịch hoặc có gốc gác nước ngoài.

Điểm mạnh của chính sách nhập tịch là HLV có sẵn các cầu thủ ở đẳng cấp cao mà không cần thông qua quá trình đào tạo. Chỉ sau một vài thủ tục, họ được dùng luôn một tuyển thủ chất lượng. Trong bối cảnh Malaysia bế tắc với chất lượng cầu thủ trong nước, sự hiện diện của cầu thủ nhập tịch có thể giải quyết bài toán ngắn hạn.

Tuy nhiên, việc nhập tịch ồ ạt là con dao hai lưỡi. Ngoại trừ Sumareh, cả De Paula, Krasniqi hay Dion Cools đều chưa có kinh nghiệm thi đấu cho Malaysia. 3 cầu thủ này như những chi tiết thừa thãi, không ăn khớp với tổng thể đội hình khiến Malaysia không thể chơi bóng theo định hướng nào.

“Tôi không ủng hộ các cầu thủ nhập tịch, nó sẽ ảnh hưởng đến cơ hội của cầu thủ nội. Điều gì sẽ xảy ra với các cầu thủ địa phương - những người đã tập luyện rất chăm chỉ để được khoác áo đội tuyển quốc gia? Họ sẽ chơi cho ai nếu không phải là đội tuyển quốc gia?”, huyền thoại Datuk Singh của bóng đá Malaysia nhấn mạnh.

HLV Tan Cheng Hoe từng xây dựng đội hình Malaysia trẻ trung và giàu khát vọng ở AFF Cup, nhưng tại vòng loại World Cup, ông chỉ ưu tiên cầu thủ kinh nghiệm. Ảnh: Minh Chiến.

Nhập tịch cầu thủ có thể giải quyết bài toán thành tích ngắn hạn, nhưng nếu đội tuyển chỉ sống nhờ những cầu thủ “đánh thuê” có thể tạo ra cảm hứng cho công tác đào tạo trẻ và động lực cho các cầu thủ nội? Một đội quân tứ xứ, có đủ năng lực tạo ra lối đá bản sắc để lôi cuốn và thuyết phục CĐV?

HLV Tan Cheng Hoe đang gác lại hoài nghi để tập trung cho mục tiêu World Cup. Liên đoàn bóng đá Malaysia cũng bật đèn xanh. “Harimau Malaya” cần lọt vào vòng loại cuối dù phải trả cái giá đắt thế nào. Malaysia cần thành tích trước mắt, phần còn lại thì tính sau.

Tuy nhiên, động thái nhập tịch ồ ạt của Malaysia cho thấy dấu lặng của bóng đá trẻ nước này, khi HLV Tan Cheng Hoe dường như hết kiên nhẫn với những “măng non”. 6/11 cầu thủ đá chính trong chiến thắng lịch sử của Malaysia trước Hàn Quốc được triệu tập, nhưng chỉ Safawi Rasid có cơ hội.

Nếu ở AFF Cup, Malaysia tung ra sân đội hình trẻ trung và giành ngôi á quân, thì ở vòng loại World Cup, 4 trong tổng số 11 cầu thủ thi đấu nhiều nhất cho Malaysia đã trên 30 tuổi, và Safawi là cái tên duy nhất dưới 25 tuổi. Thêm De Paula và Krasniqi, cơ hội đá chính của các cầu thủ trẻ còn hẹp hơn nữa.

Malaysia đang đầu tư tối đa cho thành tích trước mắt, nhưng ngay ở vòng loại World Cup, những ngôi sao nước ngoài đang chưa thể nâng cấp năng lực cho Malaysia. Đẳng cấp cầu thủ chỉ là một trong nhiều yếu tố đảm bảo cho vinh quang. Sự gắn kết, tinh thần và khát khao đôi khi quan trọng hơn thực lực.

“Với những gì đã thể hiện thì việc đưa các cầu thủ nhập tịch ra sân có ích lợi gì? Lần trước, ngay cả khi không có cầu thủ nhập tịch, Malaysia vẫn có thể đủ điều kiện tham dự Olympic. Bây giờ, sự hiện diện của họ không thể giúp chúng tôi giành chiến thắng. Tôi không tức giận với bất kỳ bên nào nhưng tôi rất buồn khi họ không thể hiện chất lượng như từng thể hiện ở Super League. Hãy chơi vì tình yêu của đất nước”, Datuk Singh khẳng định.

HLV Tan Cheng Hoe có thể đã nhận ra điều đó, nhưng ông sắp hết cơ hội sửa sai.

Tiền vệ Malaysia nhập tịch ngơ ngác khi nhận thẻ đỏ Cuối hiệp 2 trận giao hữu giữa tuyển Bahrain và Malaysia, Liridon Krasniqi nhận thẻ vàng thứ hai dù đã được cho ra nghỉ trước đó.

Nam Nhi