Lần đầu tiên thay khớp gối nhân tạo cho bệnh nhân lao khớp gối

Kíp mổ do các bác sĩ Bệnh viện Phổi Trung ương thực hiện, trong đó có tiến sĩ, BS Nguyễn Khắc Tráng và TH.S.BS. Đỗ Đăng Hoàn.

Trường hợp này là của bệnh nhân H.T.Th (59 tuổi, xã Tân Việt, Yên Mỹ, Hưng Yên), 17 năm chung sống với bệnh viêm khớp dạng thấp, mỗi năm bệnh nhân phải lên bệnh viện tuyến trung ương khám và lấy thuốc điều trị từ 3-4 lần.

Mặc dù, bệnh có cải thiện, có thể đi lại và sinh hoạt cá nhân, nhưng khoảng 6 tháng trước, bà Th. nhập viện vì đau khớp gối bên trái.

Ban đầu bệnh nhân cho rằng, đó là do bệnh viêm khớp dạng thấp mạn tính, cơn đau chưa dữ dội nên bệnh nhân đã chủ quan, không khám xét kĩ.

Đến khi bệnh tiến triển nặng, khớp gối bên trái của bệnh nhân ngày càng sưng to, đau nhiều, không đi lại được, khớp gối vỡ rò mủ, bà Th. mới đến Bệnh viện Phổi Trung ương.

Hình ảnh khớp gối của bệnh nhân sau khi được phẫu thuật thay khớp

Bệnh nhân chia sẻ rằng, do chủ quan và phần không có kiến thức về bệnh lao khớp nên bà Th. đến viện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, các cơ vùng đùi đã teo, khớp cứng, rò mủ liên tục khiến các nhiều người e ngại khi tiếp xúc.

Bệnh nhân trở nên tuyệt vọng, việc di chuyển lại bình thường là một điều không dám mơ ước.

Tháng 1/2021, sau khi bị sưng, đau rất nhiều tại khớp gối trái, bà Th. đi khám và được chuyển sang Bệnh viện Phổi Trung ương và được xét nghiệm dịch khớp gối phát hiện dương tính với vi khuẩn lao.

Ngay lập tức, người bệnh đã được điều trị thuốc lao đa hóa trị liệu.

Qua chụp cắt lớp vi tính, các bác sĩ thấy khớp gối của bệnh nhân bị phá hủy, có nhiều mủ áp xe.

Các bác sĩ đã hội chẩn và quyết định thực hiện phẫu thuật làm sạch khớp gối, song song với điều trị đa hóa trị liệu.

Đến tháng 3/2021, người bệnh nhập viện theo hẹn khám lại, sau khi thăm khám và thực hiện các xét nghiệm, các bác sĩ thấy tình trạng viêm giảm nhiều, chụp phim đánh giá không còn áp xe khớp gối nữa, các bác sĩ Khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Phổi Trung ương quyết định phải tiến hành phẫu thuật thay khớp gối nhằm giúp cho người bệnh có cơ hội trở lại sinh hoạt bình thường.

Hai ngày sau, bệnh nhân được tập phục hồi chức năng ngay, người bệnh có thể gấp duỗi khớp gối trong phạm vi nhất định, so với trước mổ, khớp gối bị cứng, hầu như không gấp duỗi được.

Sau hơn 1 tuần, người bệnh đã có thể bước đi những bước đầu tiên mà không cần sử dụng dụng cụ hỗ trợ, không cần người dìu.

Theo TS.BS. Nguyễn Khắc Tráng – Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết: “Phẫu thuật thay khớp gối bằng khớp nhân tạo là một phương pháp tiên tiến giúp bệnh nhân phục hồi gần như hoàn toàn chức năng vận động của khớp. Chỉ định thay khớp gối nhân tạo đa số do thoái hóa khớp, ngoài ra còn chỉ định trong trường hợp chấn thương làm hỏng khớp, các bệnh lí viêm khớp – màng hoạt dịch làm hỏng sụn khớp”.

Bệnh nhân có thể đi lại được sau ca phẫu thuật thay khớp

Trước khi xuất viện, bệnh nhân Th. chia sẻ: “Tôi cảm thấy rất vui khi đến nay có thể thấy rằng ca phẫu thuật đã thành công tốt đẹp. Ngay từ đầu, tôi cũng xác định rằng nếu không đi được nữa thì cũng đành phải chịu, nhưng khi mổ xong đi được, tôi cảm thấy vô cùng hạnh phúc. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Phổi Trung ương đã phẫu thuật, điều trị và chăm sóc tôi rất tận tình, chu đáo. Đặc biệt tôi vô cùng biết ơn bác sĩ Nguyễn Khắc Tráng, bác sĩ Đỗ Đăng Hoàn cùng kíp mổ và bác sĩ Nguyễn Thành Ninh đã theo dõi điều trị cho tôi trong suốt thời gian tôi nằm viện.”

Trong lao khớp gối, cho đến nay tồn tại quan điểm như không thay khớp.

Đó là do việc phẫu thuật thay khớp do lao là rất khó khăn do vi khuẩn lao phá hủy xương nhiều, không như trong bệnh lí thoái hóa chủ yếu tổn thương vùng sụn ở bề mặt, phần xương phía dưới còn khá nguyên vẹn nên việc thay khớp dễ dàng hơn nhiều.

Nguyên nhân thứ hai, lao là bệnh lí nhiễm trùng nên một số quan điểm rất ngại đặt dụng cụ nhân tạo. Thứ ba, trong lao khớp gối thì việc điều trị thuốc lao là yếu tố quyết định thành công.

Trong lao xương khớp nói chung, nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời người bệnh có thể khỏi hoàn toàn vừa không để lại di chứng gì.

Tuy nhiên người bệnh đến với chúng tôi chủ yếu là ở giai đoạn muộn, khớp đã bị biến dạng và phá hủy nhiều, trước đây đa phần đều làm phẫu thuật hàn cứng khớp.

Từ nhiều năm nay, Bệnh viện Phổi Trung ương đã tiến hành thay đốt sống nhân tạo, khớp háng, khớp vai do lao cho kết quả rất tốt.

Với kinh nghiệm trong phẫu thuật chuyên ngành ngoại lao cùng với việc tư vấn, kiểm soát chặt chẽ việc điều trị lao trước và sau mổ nên chúng tôi đã mạnh dạn tiến hành thay khớp gối cho người bệnh Th. (Hưng Yên).

Đây là trường hợp đầu tiên tại Việt Nam được thực hiện thành công. Hiện nay người bệnh đã được ra viện và có thể vận động đi lại được gần như bình thường. TS.BS. Nguyễn Khắc Tráng cho biết.

Với kết quả thành công của ca thay khớp gối nhân tạo cho người mắc lao xương khớp đầu tiên tại Việt Nam, đây sẽ là cơ hội mới cho những trường hợp mắc lao xương khớp, lao cột sống ở giai đoạn muộn đã có di chứng có thể trở lại cuộc sống, sinh hoạt bình thường.

Quỳnh Hương - Trần Hải