Làm hết sức mình để 'cứu' Israel khỏi 'ác mộng' Iran ở Syria, Nga vẫn bị chỉ trích một cách vô lý?

Nga-Israel vẫn cần nhau.

Suy tính của Nga

Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã có chuyến bay tới Sochi để gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tháng trước. Sự kiện này được coi là chiến lược của nhà lãnh đạo Israel trong việc tăng cường quan hệ với Nga trước thềm bầu cử.

Mặc dù có bước đầu thành công, giới quan sát vẫn nghi ngại về triển vọng tương lai mối quan hệ Tel Aviv-Moscow, đặc biệt trong bối cảnh bế tắc ở Syria.

Kể từ khi tham gia vào cuộc chiến ở Syria để ủng hộ chính quyền Tổng thống Bashar Assad vào năm 2015, Nga đã thiết lập một kênh an ninh với Israel để tránh rủi ro và cam kết thấu hiểu những lo ngại lớn của nước này trước sự cố thủ khó chịu của Iran.

Tuy nhiên, Nga vẫn thường xuyên lên án các cuộc không kích của Israel ở Syria được thiết kế để ngăn chặn sự hiện diện đó.

Vào ngày 20/9, trang web Avia.pro dẫn nguồn tin chưa xác nhận tuyên bố, máy bay chiến đấu của Nga đã bắn hạ một máy bay không người lái của Israel được cho là đang trên đường tấn công mục tiêu ở Syria.

"Tôi nghĩ chúng ta đang trong giai đoạn chờ đợi, vì ông Putin muốn chờ xem kết quả bầu cử ở Israel có gì", Charles Freilich, cựu phó cố vấn an ninh quốc gia Israel, nói với JNS.

Chuyên gia này cho biết, một phần mối quan hệ đặc biệt mà ông Putin có với ông Netanyahu "dựa trên cảm giác cả hai đều là những nhà lãnh đạo mạnh mẽ, với tương lai chính trị gần như được đảm bảo. Do đó cả hai đều có khả năng đưa ra quyết định và đạt được thỏa thuận một cách yên ả".

"Tôi không nghĩ bất cứ điều gì đã thay đổi lợi ích chiến lược của hai nước đối với nhau", ông nói tiếp. "Israel vẫn cần sự giúp đỡ của Nga trong việc cách ly người Iran và Hezbollah càng xa biên giới càng tốt, đồng thời ngăn chặn sự cố thủ của Iran ở Syria và hoạt động chuyển giao vũ khí qua lãnh thổ này”.

Nga tất nhiên không muốn công khai một sự bênh vực nào ở Syria, do muốn cân bằng với các bên khác. Bởi vậy, Nga có thể chấp nhận các cuộc không kích của Israel ở cấp độ thấp, lặp đi lặp lại, nhưng muốn đảm bảo rằng mọi thứ không nằm ngoài tầm kiểm soát.

Tình thế khó chịu

Nga muốn ổn định Syria nhưng Iran và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ là yếu tố quấy nhiễu.

Tuy nhiên, một số quan điểm ở Israel vẫn còn nghi ngờ về mối quan hệ này. Tướng Nitzan Nuriel, người từng đứng đầu Cục Chống khủng bố thuộc Văn phòng Thủ tướng cho rằng, với việc các thỏa thuận của lãnh đạo Nga về Israel bị vi phạm trong những năm gần đây, điều đó đồng nghĩa với việc "ông Putin đã không làm điều gì tốt cho chúng tôi”.

Bất chấp mối quan hệ có vẻ tốt đẹp giữa hai nhà lãnh đạo Netanyahu và Putin, Moscow đã quyết định cung cấp "hệ thống phòng không cho tất cả kẻ thù của chúng ta cùng với những hành động phản ứng liên quan. Do đó Nga không thể tin tưởng được", tướng Nuriel cảnh báo.

Về phần mình, nhà ngoại giao Zvi Mazel, người trước đây từng là đại sứ của Israel tại Ai Cập, Romania và Thụy Điển, bênh vực rằng, mặc dù Nga "không thích Iran, nhưng họ không có lựa chọn nào khác ngoài việc làm việc với Tehran. Bên cạnh đó, Moscow vẫn cho Israel tấn công. Đây được cho là sự lựa chọn tốt nhất”.

"Người Nga biết rất rõ nếu Iran cố chấp một cách nghiêm túc ở Syria và không dừng lại, thì chiến tranh sẽ nổ ra. Đó sẽ là một cuộc chiến rất khó khăn", nhà phân tích Mazel nhận định.

"Ở vào thời điểm nhất định, nếu không có sự lựa chọn nào khác, Israel thậm chí sẽ phải gửi lực lượng mặt đất đến Syria. Điều này có thể làm phức tạp toàn bộ tình hình, bao gồm cả tình hình của chính Nga", ông nói thêm.

Cuối cùng, mục tiêu của Nga là ổn định Syria, một nhiệm vụ cực kỳ khó thực hiện trước sự can dự của Iran và Thổ Nhĩ Kỳ tại đây. Theo Mazel, hai nước này đang theo đuổi những lợi ích trái ngược nhau, với mỗi bên đang tìm cách khai thác điểm yếu ở Syria để thực hiện hoạt động đó.

"Nga đang ở trong một tình huống không thoải mái", ông nói. "Thổ Nhĩ Kỳ muốn thiết lập một khu vực an ninh dài 32 km và đưa một triệu người Syria vào đó. Người Mỹ cũng bối rối trước tình huống này”.

"Tôi nghĩ rằng Nga không có lựa chọn nào trong tình huống hiện tại", ông tiếp tục. "Họ tham gia với tất cả các bên, ngoằn ngoèo, nhưng hiểu rất rõ lợi ích của chúng tôi. Còn với Israel, đó gần như là vấn đề sống hay còn".

Mạnh Kiên