Kỹ thuật mới giúp phụ nữ đối phó tai biến sản khoa thường gặp

Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) vừa công bố đã triển khai thành công phương pháp nút mạch điều trị chảy máu sau sinh. Đây là phương pháp can thiệp xâm lấn tối thiểu, nhanh, chính xác, không cần phẫu thuật để cứu sống sản phụ cũng như bảo tồn tử cung để mang lại cơ hội sinh đẻ và đảm bảo chất lượng cuộc sống sau điều trị.

GS.TS Phạm Minh Thông - Phó giám đốc bệnh viện, Giám đốc Trung tâm Điện quang - cho biết chảy máu sau sinh là tai biến sản khoa thường gặp nhất và là một trong những nguyên nhân tử vong hàng đầu cho mẹ hoặc phải cắt bỏ tử cung.

Nguyên nhân dẫn đến chảy máu sau sinh có thể tại chỗ như vỡ tử cung, rách cổ tử cung, rách âm đạo, rách tầng sinh môn, rau cài răng lược, rau tiền đạo hoặc những bệnh lý toàn thân gây rối loạn, ảnh hưởng đến chức năng đông, cầm máu cho sản phụ dẫn đến tình trạng chảy máu sau sinh.

Theo một số nghiên cứu trên thế giới, tiến hành trong 4-5 năm, cho thấy trong số 20.215 sản phụ, có 636 bệnh nhân chảy máu sau sinh (chiếm tỷ lệ 3,1%), 9 bệnh nhân bị tắc mạch (1,4%), 5 trường hợp tắc mạch sau cắt tử cung cần truyền nhiều máu và nằm viện dài ngày dẫn đến có nhiều biến chứng. Các bệnh nhân trên nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.

Các kỹ thuật viên tại Trung tâm điện quang, Bệnh viện Bạch Mai, đang thực hiện kỹ thuật nút mạch. Ảnh: Dương Ngọc.

Từ cuối năm 2018, Bệnh viện Bạch Mai đã triển khai phương pháp nút mạch điều trị bảo tồn chảy máu sau sinh, cứu sống 5 trường hợp. Chỉ trong một tháng gần đây, bệnh viện đã cứu được 3 sản phụ chảy máu nặng sau sinh.

Nữ bệnh nhân Trương Thị Y. (36 tuổi, ở Hải Dương) - một trong 5 sản phụ may mắn được cứu sống bằng phương pháp mới - cho biết sau nhiều năm chữa chạy hiếm muộn, chị đã mang bầu. Khi song thai đến tuần thứ 36, chị được mổ cấp cứu lấy thai do nhiễm độc thai nghén.

Do có nhiễm độc thai nghén trước đó, chức năng gan bị ảnh hưởng gây chảy máu quá nặng sau sinh, chị phải truyền rất nhiều máu và cắt tử cung. Vẫn không khắc phục được tình trạng chảy máu, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bạch Mai. Các bác sĩ đã áp dụng kỹ thuật nút mạch để cầm máu cho bệnh nhân. Sau khi thực hiện, tình trạng chảy máu đã được kiểm soát, huyết áp của bệnh nhân dần cải thiện, tình trạng toàn thân ổn định. Hiện tại, cả 3 mẹ con đều khỏe mạnh.

PGS.TS Nguyễn Xuân Hiền - Phó giám đốc Trung tâm Điện quang - cho biết: “Nút mạch là một kỹ thuật can thiệp xâm lấn tối thiểu, nhanh, chính xác để cầm máu - khi xác định chảy máu từ động mạch, cứu sống sản phụ cũng như bảo tồn tử cung mang lại cơ hội cho khả năng sinh đẻ và nâng cao chất lượng cuộc sống".

Thực hiện kỹ thuật này, các bác sĩ sẽ đưa dụng cụ vào động mạch đùi, chụp động mạch chậu trong hai bên, và các nhánh mạch vùng tiểu khung 2 bên cũng như động mạch tử cung để tìm ra điểm chảy máu. Sau đó, bơm chất gây tắc vào điểm chảy máu để cầm máu. Bệnh nhân chỉ cần gây tê nên rất ít ảnh hưởng đến cả mẹ và con ngay sau sinh.

PGS Nguyễn Xuân Hiền cho biết điểm ưu việt của phương pháp này là thay vì các bác sĩ sản khoa phải mổ, thắt động mạch bằng con đường từ ngoài vào, các bác sĩ lại “thắt mạch” từ trong ra.

Thời gian để tiến hành kỹ thuật chỉ mất từ 30-45 phút tính từ lúc bệnh nhân nhập viện cấp cứu. Kỹ thuật được bảo hiểm y tế chi trả theo quy định nên chi phí không nhiều. Yêu cầu quan trọng để thực hiện kỹ thuật cấp cứu này là đủ nhân lực với 2 bác sĩ chuyên khoa can thiệp mạch máu, một kỹ thuật viên, một bác sĩ gây mê hồi sức và trang thiết bị: máy chụp mạch, dụng cụ nút mạch (các ống thông, dây dẫn, keo nút mạch, coils, hạt nút mạch....). Vì vậy, những cơ sở y tế có máy chụp mạch, có bác sĩ được đào tạo đều có thể triển khai kỹ thuật này.

Sản phụ sinh 6 em bé liên tục trong vòng 9 phút Một sản phụ tại thành phố Houston (bang Texas, Mỹ) đã trở nên nổi tiếng khi hạ sinh 6 đứa con, được thụ thai hoàn toàn tự nhiên chỉ trong 9 phút.

Hà Quyên