Kỷ niệm ngày nhà thơ Tố Hữu mất (9-12-2002 – 9-12-2012): Tố Hữu với thơ - đi tìm mùa xuân vĩnh hằng

Nhà thơ Tố Hữu mùa xuân 75 tuổi

Tập thơ “Một tiếng đờn” và “Ta với ta” diễn đạt cung bậc nỗi cô đơn bản thể kinh qua trải nghiệm trường đời. Tập thơ được giải thưởng Văn học của khối Asian năm 1996. “Một tiếng đờn” ông viết trong thời kỳ chan chứa niềm vui vẫn bao gồm những chiêm nghiệm sâu lắng về cuộc đời:

MỚI

Thế nào là mới, hỡi em?

Có bao giờ cũ, ngày đêm, đất trời

Bao giờ chẳng mới dòng đời

Từ nơi vô tận đến nơi vô cùng!

Vẫn là muôn thuở thủy chung

Mầm non nên lá, nên đồng tốt tươi

Dù qua giông bão, quả rơi

Thì từ đất, hạt đâm chồi lên xanh

Và cây lại mọc ra cành

Cho xuân trước lại hóa thành xuân sau (…)

Nhà thơ chính luận hàng đầu sâu sắc trước đây giờ chuyển sang triết luận kết lắng. GS Phong Lê nhận định: chất hùng biện được thay bằng sự suy tưởng. Trước đây tiếng thơ của Tố Hữu là tiếng nói lớn với đời, nói với lòng tin, thì lúc này đã có lúc ông nói với mình!

Nhà thơ Tố Hữu bồng con gái đầu lòng

VƯỜN NHÀ

Cây mơ mọc trước vườn nhà

Đợi mùa xuân để ra hoa trắng ngần

Nước mơ như ước mơ gần

Mát lòng trưa nắng, khỏe chân đường đời.

Cây đào chín mọng quả tươi

Ngày chim rúc rích, đêm dơi lượn vòng

Dịu thơm quả trắng quả hồng

Chát tê chút vị cho lòng nhớ quê.

Sân ngoải, cây bưởi xum xuê

Xuân sang hương ngát, thu về quả treo (…)

Vườn còn mấy gốc hồng xiêm

Quanh năm ủ mật, hết chiêm đến mùa

Đáng yêu cây táo già nua

Cũng dâng đôi chút ngọt chua cho người (…)

Thơ Tố Hữu sau 1975 là mảng thơ trữ tình thế sự. Giọng điệu thơ tươi mới hơn với những cảm hứng đời thường. “Cây Táo Già Nua” đã suy ngẫm trong thơ vào cuối đời. Thế kỷ XX sắp kết thúc, nhà thơ “vào tuổi bát tuần” vẫn còn lạc quan yêu đời:

Bác Hồ lắng nghe Tố Hữu đọc thơ

NHƯ XUÂN

Nghìn năm mà cảnh không già

Như Xuân tươi mãi vẫn là Như Xuân

Rừng vàng biết mấy mà cân

Núi đồi hương quế, hương trầm bay quanh

Hỡi người sức trẻ, tuổi xanh

Lại đây, Bến Mẩy, Bãi Trành đợi ai

Cho ngày nay, cho ngày mai (…)

Đạt đến tuổi thượng thọ, trong số nhà thơ Việt Nam hiện đại Tố Hữu là một người làm thơ xuân khá nhiều. Thơ ông là lời tin tưởng ở tương lai, tạo thêm màu sắc rực rỡ cho vườn hoa xuân đua nở và trìu mến gửi gắm tin yêu đối với bạn đọc:

TẠM BIỆT

Xin tạm biệt đời yêu quý nhất

Còn mấy vần thơ, một nắm tro

Thơ gửi bạn đường, tro bón đất

Sống là cho và chết cũng là cho.

Sinh- Tử là lẽ thường tình của con người. Nhà thơ lớn Tố Hữu "tạm biệt" chúng ta vào một ngày mùa đông năm Nhâm Ngọ (9-12-2002). Những bài thơ Xuân trong toàn bộ sự nghiệp thi ca là tài sản quý báu ông để lại trong kho tàng văn học Việt Nam...

Vũ Hảo