Kỹ năng giúp trẻ thoát hiểm và ứng phó với kẻ xấu

Gần đây, liên tiếp những vụ trẻ em bị xâm hại, dâm ô, gạ tình cho thấy, trẻ nhỏ đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ bị xâm hại, ngay cả ở những nơi tưởng chừng như an toàn nhất.

Theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam (UNFPA), cứ 4 trẻ em gái thì có 1 trẻ bị xâm hại tình dục. Đối với các bé trai, khả năng bị xâm hại tình dục chỉ thấp hơn một chút, trong khoảng 6 bé trai thì có 1 bé bị xâm hại.

Độ tuổi trung bình mà các em thường bị xâm hại là 9 tuổi. Trong đó, có đến 93% kẻ xâm hại là người quen của các em và 47% khả năng là những người trong gia đình hoặc có quan hệ họ hàng và phần lớn vụ việc xảy ra ở những địa điểm được coi là an toàn như trường học, khu dân cư hay… trong chính nhà nạn nhân.

93% trẻ bị xâm hại tình dục từ người quen. Ảnh minh họa

Do đó, để bảo vệ con em mình khỏi những nguy cơ xấu có thể xảy ra, bố mẹ cần dạy con những kỹ năng tự bảo vệ bản thân khỏi những cạm bẫy, cám dỗ để tránh rơi vào hoàn cảnh bị xâm hại, lạm dụng tình dục.

Một là, cha mẹ cần dạy trẻ từ khi trẻ bước sang tuổi thứ 3. Vì khi trẻ bước sang tuổi thứ 3, trẻ đã bắt đầu biết nhận thức và nhận biết về cơ thể mình.

Theo đó, bố mẹ cần dạy trẻ về tên gọi của các bộ phận trên cơ thể, nhất là những vùng nhạy cảm. Dặn trẻ tuyệt đối không được cho người lạ sờ vào những bộ phận ấy.

Hai là, để tránh trường hợp trẻ bị dụ dỗ bắt cóc dẫn đến việc bị xâm hại, bố mẹ cần dặn con tuyệt đối không nhận quà của người lạ; không đi một mình nơi đường vắng hoặc khi trời tối.

Ba là, khi gặp người lạ có hành vi theo dõi, nhìn chằm chằm hoặc sờ vào cơ thể của mình, trẻ cần tìm cách chạy thoát ngay lúc đó hoặc nhờ sự trợ giúp (nếu có) từ những người lớn xung quanh để thoát khỏi nguy hiểm.

Trong trường hợp biết không thể chạy thoát, không có người hỗ trợ, cha mẹ cần dạy trẻ bình tĩnh và xử lý khôn khéo. Ví dụ dạy bé trả lời: Chú ơi mẹ/bố cháu đang đến, chú đừng làm vậy, lúc khác cháu sẽ đi với chú…

Ngoài việc dạy trẻ lý thuyết, bố mẹ cũng cần đặt ra cho trẻ những tình huống giả định về từng trường hợp cụ thể trẻ có thể gặp kẻ xấu và bị họ tấn công để cho trẻ thực hành.

Việc lặp đi lặp lại các kỹ năng thoát hiểm và ứng phó với kẻ xấu sẽ tạo thành phản xạ và thói quen cho trẻ.

Lưu ý đặc biệt: Cha mẹ phải thường xuyên nhắc nhở con về việc tự bảo vệ bản thân bằng cách không cho ai được phép đụng chạm vào những vùng nhạy cảm của con, không đi theo, không nhận quà người lạ khi chưa có sự cho phép từ bố mẹ. Trường hợp nếu bị tấn công con phải tự phản kháng và đặc biệt phải nói cho bố mẹ, người thân biết sự việc.

Để bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ bị xâm hại tình dục, UNFPA cũng khuyến nghị bố mẹ thực hiện theo 3 bước cơ bản như sau:

Bước 1: Hướng dẫn con biết tự báo động khi thấy có người nhìn vào vùng kín của trẻ hoặc dụ dỗ con nhìn vào vùng kín của họ. Dạy trẻ biết những điều báo động đối với trẻ:

- Báo động Nhìn: Khi nhận thấy người lạ đang nhìn vùng kín của trẻ nhỏ hoặc dụ dỗ các em nhìn vào vùng kín của họ.

- Báo động Nói: Dạy trẻ nói ra khi có người nói chuyện với bé về vùng kín, sử dụng các danh từ chỉ vùng kín.

- Báo động Chạm: Khi có người lạ sờ vào vùng kín của trẻ hoặc dụ dỗ trẻ sờ vào vùng kín của họ.

- Báo động Bắt cóc: Đưa trẻ đến chỗ vắng mà không có sự cho phép của bố mẹ trẻ. Bố mẹ phải dạy cho con biết tránh xa và không đi theo những người lạ mặt.

- Báo động Ôm: Khi có người ôm, bế trẻ một cách bất thường, không đúng đắn.

Bước 2: Khi thấy các báo động trên, cần hành động chứ không nên im lặng. Hãy đứng lên bảo vệ trẻ nhỏ và thông báo với gia đình và chính quyền liên quan.

Trong trường hợp đáng tiếc xảy ra chúng ta không được đổ lỗi cho trẻ nhỏ. Luôn bình tĩnh và trò chuyện nhẹ nhàng với trẻ bị xâm hại.

Bước 3. Hãy chia sẻ kiến thức trên với những người bạn quen. Điều đó sẽ tạo thêm cơ hội cho nhiều đứa trẻ thoát khỏi sự xâm hại tình dục đến từ những kẻ xấu.

Nga Quỳnh (Tổng hợp)