Kỷ lục gia Đông Dương Đinh Công Tường - 'Người lưu giữ hồn Việt qua những cổ vật'

Kỷ lục gia Đinh Công Tường hiện đang sinh sống tại Khu phố 5, P. Hiệp Thành, Q. 12, TP. Hồ Chí Minh. Ông sinh năm 1968 tại Hà Nội, trong một gia đình có ông bà nội - ngoại đều yêu chuộng đồ cổ. Trong nhà ông ngày ấy cũng có rất nhiều đồ gốm sứ cổ được ông bà lưu giữ từ thời các cụ để lại. Quê nội ở Bến Tre nhưng sinh ra tại Hà Nội, Đinh Công Tường được nuôi dưỡng tình yêu quê hương từ cả hai miền Nam Bắc. Niềm đam mê sưu tầm đồ cổ đã ăn sâu vào tâm trí ông từ nhỏ. Sau giải phóng năm 1975, 8 tuổi, ông theo gia đình vào Sài Gòn lập nghiệp và chỉ mang theo một chiếc đĩa, một cái tô cổ của bà ngoại tặng làm “quà” đi xa. Chính hai kỷ vật này đã tiếp sức cho ông để ông vượt qua những lúc khó khăn nhất và đánh thức niềm đam mê cổ vật trong ông. Cho đến tận bây giờ ông vẫn còn lưu giữ rất cẩn thận hai món cổ vật này. Kể về những khó khăn ban đầu, nhà sưu tầm cổ vật Đinh Công Tường vẫn không khỏi xúc động khi ông nhớ về quãng thời gian phải lăn lộn với đời để kiếm sống, để mưu sinh và để theo đuổi niềm đam mê của mình. “Đại gia” đồ cổ đã phải làm đủ thứ nghề để kiếm sống. Đinh Công Tường từng làm công việc thu gom rác, làm bồi bàn, buôn hoa quả,... Và rồi cơ duyên đưa ông tới nghề trồng và chăm sóc cây cảnh, bon-sai. Dành dụm được chút vốn, ông tiếp tục đầu tư vào kinh doanh lĩnh vực mua bán dây cáp. Có được ít kinh phí từ công việc kinh doanh này, năm 24 tuổi, ông bắt đầu đi khắp các vùng quê Việt Nam từ Bắc chí Nam tìm mua các cổ vật bằng gốm, sứ nhằm “gom” gốm sứ cổ về nhà mình để thỏa mơ ước. Nhiều người cho rằng Đinh Công Tường là một “cao thủ” trong giới săn lùng đồ cổ. Bất kì một sản phẩm đồ gốm cổ nào được người dân tìm thấy hay lưu giữ dù là xa hay gần, giá trị hay không giá trị đều được ông tìm mua cho bằng được. Với tính cách phóng khoáng, vui vẻ, dễ gần, Đinh Công Tường nhanh chóng “lấn” sâu vào thú chơi cổ vật. Mỗi lần có dịp đi nước ngoài, ông đều bỏ thời gian truy tìm cổ vật để làm giàu cho “kho tàng” của mình. Thế nên, bộ sưu tập gốm sứ cổ của ông rất đa dạng và phong phú. Trong đó, phải kể đến những Bộ sưu tập đạt kỷ lục Đông Dương của ông như Bộ sưu tập lộc bình xưa có số lượng nhiều nhất Việt Nam với hơn 5000 chiếc (năm 2014); Người sở hữu bộ sưu tập đĩa cổ xưa có số lượng nhiều nhất Việt Nam (năm 2015); Người sở hữu Bộ sưu tập bát (tô) cổ số lượng nhiều nhất Việt Nam (năm 2016).

Nhiều người nghe tiếng ông “nghiền” cổ vật gốm sứ nên thường tự tay mang đồ cổ tới tận nhà ông để bán được giá cao hơn. Kỷ lục gia Đinh Công Tường đã được Tổ chức Kỷ lục Đông Dương tại Việt Nam trao bằng Kỷ lục Đông Dương về Bộ sưu tập gốm sứ xưa và nay nhiều nhất Đông Dương. Đây là giải thưởng nhằm tri ân những đóng góp cùng những thành tựu cống hiến mà các Kỷ lục gia và đơn vị sở hữu Kỷ lục trên toàn thế giới đạt được. Hàng năm, Viện sẽ hợp tác với các Tổ chức Kỷ lục các quốc gia để công bố 2 giải thưởng: Giải thưởng thành tựu trọn đời dành cho các giá trị nội dung không bao giờ bị phá vỡ và Giải thưởng cống hiến của các Kỷ lục gia đã tạo nên những giá trị nội dung và để lại những dấu ấn đặc biệt cho xã hội. Tối ngày 6/5/2017, tại TP. Hồ Chí Minh kỷ lục gia Đinh Công Tường được Giáo sư, Viện sĩ Hoàng Quang Thuận - Chủ tịch Hội đồng Sáng lập Tổ chức kỷ lục Việt Nam, đại diện Tổ chức Kỷ lục Đông Dương tại Việt Nam trao bằng xác lập kỷ lục Đông Dương với Bộ sưu tập “Gốm sứ xưa và nay nhiều nhất Đông Dương”. Đây là một giải thưởng vô cùng danh dự giành cho những đóng góp to lớn của những kỷ lục gia trên toàn thế giới đạt được mà Đinh Công Tường là đại diện duy nhất cho các nhà sưu tầm đồ cổ của Việt Nam vinh dự được nhận giải.

Qua hơn 25 năm trong hành trình vừa làm việc vừa sưu tầm đi khắp mọi miền đất nước sưu tầm gốm sứ cổ, bộ sưu tập gốm sứ cổ của ông Tường đã có số lượng cổ vật “vượt ngưỡng” sức chứa của ngôi nhà 3 tầng (600 m2), một căn chòi và một căn nhà gỗ trong khu vườn nhà ông. Những cổ vật gốm sứ của ông Tường đều thuộc hàng “độc, lạ” ở Việt Nam bao gồm đủ các loại hình như: tô, chén, đĩa, ché, lộc bình, chum, thìa, chân đèn... có xuất xứ từ Trung Hoa, Singapore, Pháp, Nhật Bản, Hồng Kông... với niên đại từ thế kỷ XII đến đầu thế kỷ XX. Trong số đó, bộ sưu tập ấm chén và các loại lộc bình cổ quý hiếm của Nhật thế kỷ 19, là một điểm nhấn “Độc và lạ” trong bộ sưu tập gốm sứ cổ của ông. Ngoài ra, ông còn có hàng chục chiếc tô một trăm chữ bùa của đời Minh, bình vuông đời Thanh cuối thế kỷ 17, bình bát huệ tôn, bình song tâm thế kỷ 18... Riêng gốm sứ Việt Nam, ông Tường có đầy đủ bộ gốm sứ của ba miền Bắc, Trung, Nam của các nền văn hóa Việt cổ như gốm Óc Eo, Đông Sơn, Chăm, Bát Tràng hay gốm Biên Hòa thế kỷ 18 - 19, gốm Cây Mai ở quận 5 Sài Gòn xưa... Trong đó ông sở hữu cặp lộc bình độc nhất vô nhị hình thoi với nước men trắng xanh cực hiếm được mua ở Tiền Giang, chiếc đĩa mai hạc của vua triều Nguyễn được tương truyền có hai câu thơ chữ Nôm của đại thi hào Nguyễn Du: “Nghêu ngao vui thú yên hà/ Mai là bạn cũ, hạc là người quen” đề tự khi ông thăm một lò sứ ở Trấn Cảnh Đức năm 1813 cùng hàng ngàn đồ ngự dụng men Lam Huế thời nhà Nguyễn. Ngoài ra, ông còn sưu tập những cổ vật bằng đồng, bạc, đá quý, gỗ hiếm… Có thể thấy, với khối gia sản khổng lồ bằng gốm sứ cổ ông “Vua gốm sứ” Đinh Công Tường đã lưu giữ biết bao giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc Việt Nam qua các niên đại. Một trong những giải thưởng vinh dự mà ông nhận được chính là giải thưởng Trí thức tiêu biểu Việt Nam năm 2016. Đây là hoạt động truyền thống và thường niên của Hội Trí thức Khoa học và Công nghệ trẻ Việt Nam được tiến hành từ năm 2012 nhằm tôn vinh kịp thời các gương mặt tri thức trên cả nước đạt thành tích xuất sắc trên mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội. Ngày 17/12/2017, Ngài George Christophides – Chủ tịch danh dự Liên hiệp các hội Unesco Thế giới và Ông Nguyễn Xuân Thắng - Chủ tịch Liên hiệp các hội Unesco Việt Nam - trao giải thưởng và chứng nhận cho ông Đinh Công Tường vì đã có nhiều đóng góp đối với sự nghiệp bảo tồn di sản văn hóa và thiên nhiên.

Được chiêm ngưỡng bộ sưu tập gốm sứ cổ của ông, không ít người bị choáng ngợp bởi giá trị vật chất lẫn tinh thần trong từng sản phẩm. Phải có một tình yêu vô cùng lớn với gốm sứ cổ, kỷ lục gia Đinh Công Tường mới dành trọn thời gian, tiền bạc và công sức của mình để “góp nhặt” cho Bộ sưu tập gốm sứ ngày càng phong phú hơn. Ông khẳng định: “Mua thì mất nhiều tiền nhưng khi trưng bày thì giá trị của nó không thể tính được bằng tiền, tôi sẽ không bán bất kì món nào.” Ước mơ của nhà sưu tầm Đinh Công Tường là xây dựng một Bảo tàng tư nhân trưng bày gốm, sứ cổ để cho mọi người đam mê cổ vật, nhất là giới trẻ sau này có dịp chiêm ngưỡng, nghiên cứu và tìm hiểu.

Mỹ Nhật