Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIV: 'Nếu là tài sản tham nhũng thì phải tịch thu'

Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng phát biểu tại hội trường Ảnh: QUỐC KHÁNH

Theo đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình), chúng ta đã có Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng nhưng trong dự án Luật lại không có qui định về quyền hạn, trách nhiệm của Ban này, vì thế cần thiết phải bổ sung. Góp ý về việc mở rộng phạm vi áp dụng một số biện pháp phòng chống tham nhũng ra khu vực ngoài nhà nước, đại biểu Phương cho rằng điều đó là phù hợp với thực tiễn xã hội, nguyện vọng của cử tri và cần thiết trong giai đoạn hiện nay. Bởi trên thực tế, tình hình tham nhũng khu vực ngoài nhà nước đã và đang làm ảnh hưởng bất lợi đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, hoạt động của các cơ quan nhà nước và hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng. Đại biểu này cũng đề nghị bổ sung thêm qui định về việc nghiêm cấm việc “chạy tội, chạy án, phân tán tài sản” khi bị pháp luật truy tố.

Góp ý về qui định xử lý tài sản, thu nhập tăng thêm giải trình không hợp lý về nguồn gốc, đại biểu Phương đồng ý với phương án 2: Quy định trong trường hợp kết luận tài sản, thu nhập tăng thêm mà người có nghĩa vụ kê khai giải trình không hợp lý về nguồn gốc và cơ quan có thẩm quyền cũng không chứng minh được tài sản, thu nhập này do vi phạm pháp luật mà có thì trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày ban hành kết luận xác minh, cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập chuyển vụ việc cho cơ quan quản lý thuế có thẩm quyền yêu cầu thu thuế thu nhập cá nhân theo quy định của pháp luật về thuế.

Tuy nhiên đại biểu Lưu Bình Nhưỡng lại cho rằng phương án này sẽ dẫn đến việc thuế chồng thuế vì trước đó tài sản này đã đóng thuế trước khi mua. “Nếu tài sản đã có nghi vấn về nguồn gốc thì theo tôi, dứt khoát phải đưa vào quá trình điều tra. Nếu là tham nhũng thì phải tịch thu”, đại biểu Nhưỡng nói. Đại biểu của đoàn Bến Tre này cũng không đồng tình với 2 phương án đưa ra trong dự thảo Luật (phương án 1: Việc xử lý tài sản, thu nhập tăng thêm mà người có nghĩa vụ kê khai giải trình không hợp lý về nguồn gốc sẽ do Tòa án xem xét, quyết định) vì như thế sẽ là nửa vời, chưa đảm bảo được tính nghiêm khắc của pháp luật.

Đồng tình với quan điểm, Luật này chủ yếu hướng tới việc phòng, chống tham nhũng của đại biểu Nhưỡng, đại biểu Hoàng Văn Cường cũng nêu ví dụ, ở các nước trên thế giới, người ta sẽ kiểm soát đồng tiền đi từ ngân sách đến cùng chứ không phải chỉ đến doanh nghiệp, có hóa đơn, chứng từ là đủ. Khi kiểm toán cũng phải kiểm toán đến cùng dấu vết của đồng tiền, có đúng những yếu tố, vật tư, nguyên liệu... hay chỉ đúng trên chứng từ.

Đại biểu này cũng đồng ý với phương án không dùng tiền mặt để thanh toán nhằm tránh việc hối lộ bằng tiền mặt. “Hoạt động không dùng tiền mặt bây giờ rất phổ biến. Tôi đề nghị, ở khoản 2 Điều 29, Chính phủ phải có biện pháp tài chính và công nghệ để quy định các giao dịch có liên quan đến tiền vốn, tài sản, ngân sách Nhà nước đều phải thực hiện không dùng tiền mặt. Việc này sẽ góp phần phòng chống tham nhũng, đồng thời có tác động tích cực khuyến khích doanh nghiệp gia đình chuyển thành doanh nghiệp kinh doanh có hóa đơn chứng từ”.

Cũng theo đại biểu này, đối tượng ở khu vực tư đang tiếp tay cho tham nhũng ở khu vực công chính là các doanh nghiệp sân sau. Đấy mới là đối tượng chính cần kiểm soát, mà lại không được đề cập đến. Vì thế phải có quy định đối tượng cần kiểm soát là doanh nghiệp tư có quan hệ về kinh tế như cung cấp, mua bán tài sản, dịch vụ cho khu vực công, phải kiểm soát bằng hình thức kiểm toán công khai tài chính 3 năm vào năm trước, năm sau và năm có nảy sinh giao dịch mua bán. Kiểm soát những việc này giống như minh bạch với doanh nghiệp nhà nước. Về trách nhiệm của cơ quan phòng chống tham nhũng, vị đại biểu Hà Nội đề nghị bổ sung trong Điều 32 trách nhiệm của cơ quan kiểm soát tài sản khi không phát hiện được tài sản kê khai có nguồn gốc bất minh giống như trách nhiệm với thanh tra, kiểm toán.

Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng cho rằng, khen thưởng với người phản ánh, tố cáo tham nhũng hiện tại quá chung chung, không xứng đáng với người đứng lên phòng chống tham nhũng vốn chịu thiệt thòi rất nhiều, mất công sức, mất việc, liên lụy tới gia đình, thiệt hại kinh tế rất lớn. Do đó, cần quy định rất rõ chế độ khen thưởng cho người tố cáo tham nhũng để bù đắp cho họ. Ông cũng nêu quan điểm, với tài sản không kê khai, cố tình che giấu, gian dối, phải xử lý thật nghiêm khắc. Còn đối với tài sản kê khai nhưng không chứng minh được nguồn gốc mà cơ quan quản lý nghi ngờ song cũng không chứng minh được đó là tài sản bất minh, thì phải chuyển cho cơ quan điều tra.

THU SÂM