Kỳ bí lễ hội màu sắc đầu năm của người Ấn Độ

Lễ hội Holi luôn rực rỡ với đủ loại sắc màu như vậy. (Nguồn: Getty).

Các thương hiệu nổi tiếng thế giới như Soney và Canon cũng từng tận dụng dịp lễ hội màu sắc ở Ấn Độ để thể hiện độ sắc nét hình ảnh của các sản phẩm của họ. Hãng hàng không British Airways của Anh mới đây cũng “nhập hội” khi các thành viên phi hành đoàn của hãng tham gia lễ hội này ở nhiều thành phố trên khắp Ấn Độ.

Ngay cả Chris Martin, một thành viên của nhóm nhạc nổi tiếng Coldplay, cũng tham gia vào lễ hội sắc màu truyền thống có tên Holi trong lúc quay video âm nhạc cho ca hát "Hymm for the Weekend" của họ. Vậy lễ hội sắc màu Holi diễn ra như thế nào và tại sao người dân Ấn Độ lại tổ chức nó?

Lễ hội bắt đầu mùa Xuân

Holi là một lễ hội truyền thống của người Hindu để đánh dấu khoảng thời gian bắt đầu mùa Xuân. Được tổ chức trên khắp lãnh thổ Ấn Độ, nó là một lễ hội có truyền thống lâu đời, và lần đầu tiên được nhắc đến trong một bài thơ có từ thế kỷ thứ 4. Nó thậm chí còn được mô tả chi tiết trong một vở kịch tiếng Phạn có tên "Ratnavali", được Hoàng đế Harsha viết vào thế kỷ thứ 7.

"Hãy chiêm ngưỡng vẻ đẹp của lễ hội lớn này, một sự kiện tạo nên hiềm hứng khởi, nơi mà những người dân nhảy múa trong rực rỡ sắc màu... Mọi thứ chìm trong màu đỏ vàng và cả đống bột màu sắc tung tóe khắp nơi" - Harsha viết trong vở kịch của ông.

Dù là một lễ hội của người Hindu, nhưng Holi được người dân Ấn Độ tổ chức trên toàn lãnh thổ và là một sự kiện lớn góp phần thúc đẩy sự bình đẳng. Trẻ em có thể té nước vào người lớn, phụ nữ có thể té nước vào đàn ông... mọi quy định hà khắc về sự tôn nghiêm hay phân biệt đều không có chỗ trong sự kiện này.

Vào buổi tối trong dịp sự kiện, người ta đến nhà người thân và bạn bè để ăn mừng.

Là một ngày lễ quốc gia, Holi được tổ chức vào ngày trăng tròn cuối cùng theo lịch cổ truyền của người Hindu, thường là vào tháng Ba hàng năm. Và năm nay, dịp lễ này rơi đúng vào ngày thứ Sáu, 2-3. Ở bang Tây Bengal và Odisha, lễ hội này được tổ chức sớm hơn một ngày. Còn ở những nơi khác như bang Uttar Pradesh, hoạt động lễ hội diễn ra trong suốt cả tuần.

Nguồn gốc của Holi

Nguồn gốc của lễ hội nằm nằm ở truyền thuyết của người Hindu về Holika, một nữ quỷ, và cũng là người chị của vị vua ngạo mạn Hiranyakashayap. Vua Hiranyakashayap tin rằng ông là người cai quản toàn vũ trụ và đứng đầu tất cả các vị thần. Nhưng con trai của ông, Prahlad, lại thờ thần Vishnu - vị thần bảo vệ vũ trụ.

Quyết định quay lưng với người cha của Prahlad đã khiến cho vua Hiranyakashayap không còn quyết định rằng khác ngoài việc bàn kế hoạch cùng Holika để sát hại anh ta.

Theo kế hoạch đó, Holika, người bác ác độc của Prahlad đã lừa anh ngồi trên giàn thiêu với bà ta. Holika lúc đó đang mặc một chiếc áo choàng để tránh bị thương bởi lửa, trong khi đó Prahlada thì không như vậy. Khi ngọn lửa bùng lên, áo choàng bay khỏi Holika và bọc lấy Prahlada, giúp anh sống sót trong khi Holika thì bị thiêu sống.

Prahlad đã được thần Vishnu cứu sống. Và ngay sau đó, thần Vishnu cũng tiêu diệt cả vua Hiranyakashayap, giúp cho Prahlad trở thành vị vua mới. Ý nghĩa đạo đức đằng sau truyền thuyết này là cái thiện luôn luôn thắng cái ác.

Chuyện tình đằng sau dịp lễ

Trong các hoạt động lễ hội Holi ngày nay, người Ấn Độ thường tổ chức các buổi đốt lửa lớn nhằm mô phỏng lại sự kiện Holika bị thiêu sống trong truyền thuyết. Nó được tổ chức vào đêm trước lễ Holi, còn gọi là Holika Dahan. Một số người theo đạo Hindu sau đó thu thập tro bụi còn sót lại và trát chúng lên khắp cơ thể như một hành động tẩy uế.

Lễ hội Rangwali Holi được tổ chức trong ngày sau đó và là một lễ hội diễn ra cả ngày, nơi mà người ta ném đủ loại bột màu về phía nhau.

Truyền thống ném bộ màu và nước được tin là bắt nguồn từ một câu chuyện tình ly kỳ giữa hai vị thần Radha và Krishna. Krishna, vị thần Hindu được mô tả là có làn da màu xanh thẫm, được cho là đã phàn nàn với người mẹ của ông về màu da trắng sáng của Radha.

Và để xoa dịu con trai của mình, người mẹ đã đề nghị ông thay đổi màu da của Radha bằng cách trát màu. Người ta tin rằng đó chính là khởi nguồn của lễ hội ném bột màu về phía những người họ yêu thương trong dịp lễ Holi.

Linh Chi