Kỳ 1: Sự hụt hẫng đằng sau những quyết định thu hồi đất

Nổi bật tại khu đất Chéo đường tàu thuộc xóm Tiền Phong, xã La Phù là công trình mang tên: “Nhà văn hóa điểm dân cư khu chéo đường tàu”. Đây là một dự án được hình thành trong quá trình UBND huyện Hoài Đức và UBND xã La Phù tiến hành dự án khác có tên gọi: “Dự án xây dựng HTKT khu đất dịch vụ xã La Phù” với mục đích giúp người dân có địa điểm tổ chức hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao…đẩy mạnh nếp sống trong khu dân cư. Việc đầu tư xây dựng công trình là hết sức cần thiết.

Đến giờ, nhà văn hóa đã xây xong nhưng cửa đóng then cài. Dân không vào được bên trong, còn ngay khu vực cổng nhà văn hóa là sự nhếch nhác khi chủ một công trình xây dựng nhà đối diện đã tận dụng gần như toàn bộ mặt tiền để làm bếp đun, lán trại cho thợ xây. Ngay tấm biển gắn tên nhà văn hóa cũng xuống cấp với hàng loạt chữ gắn biển tên bị rụng lả tả.

Khung cảnh tan hoang sau cưỡng chế của UBND xã La Phù đối với công trình trên đất gia đình anh Nguyễn Hưng Toàn và bố đẻ anh. Ảnh: G.B

Dự án xây dựng HTKT khu đất dịch vụ xã La Phù” được hình thành từ một văn bản của UBND tỉnh Hà Tây, ra đời cách đây 11 năm. Năm 2017, dự án được khởi động. Năm 2018 các hạng mục về san nền, hạ tầng, chia lô gần như xong xuôi nhưng cho đến ngày 4-3-2019, UBND huyện Hoài Đức mới ra được Quyết định bồi thường, hỗ trợ GPMB gửi tới một số hộ dân. Điều này cũng đồng nghĩa với việc, dân chưa nhất trí giao đất, chưa nhận được đầy đủ các văn bản pháp lý, chưa nhận được hỗ trợ hay bồi thường liên quan đến dự án… thì UBND huyện, UBND xã và đơn vị thi công đã cho người cùng máy móc vào đất của dân.

Chỉ vào những mặt đường đã được rải nhựa, một hộ dân nghẹn ngào kể: “Đây là đất ruộng của gia đình tôi. Chủ trương về dự án, về bồi thường không rõ ràng nên chúng tôi không đồng ý cho thợ làm. Ấy thế mà cứ chờ đêm xuống, khoảng 1 đến 2g sáng là người cùng máy móc lại ập vào phá ruộng, phá vườn để thi công. Chúng tôi chạy tới UBND xã gặp ông Tạ Văn Thắng, Chủ tịch UBND xã và ông Nguyễn Hữu Khoa, Phó Chủ tịch UBND xã thì được hai ông này trấn an cứ yên tâm. Đất bị lấy, phương án bồi thường vẫn chưa rõ. Có hộ dân văn bản pháp lý có vẻ chắc chắn hơn nhưng cũng không khỏi thất vọng khi gần 150m2 đất chỉ được hỗ trợ gần 3,5 triệu đồng. Đất được hỗ trợ còn rẻ hơn cả rau ăn, trong khi đó chính quyền đem bán đấu giá 1m2 đất gần 20 triệu đồng.

Cạnh khu đất Chéo đường tàu là khu đất Đồng Gường, thôn Độc Lập. Khu đất này cũng được lấy để giao cho những hộ dân bị mất đất ở một dự án khác. Giờ cả khu đất này cỏ mọc hoang tàn, hạ tầng xuống cấp, cống thoát nước mất nắp, gạch lát vỉa hè xếp ngổn ngang…

Cũng tại thôn Độc lập, UBND huyện và xã đang tiến hành song song hai dự án khác. Đó là dự án xây dựng nhà văn hóa và dự án làm đường vào nhà văn hóa. Trong khi những văn bản pháp lý về đấu thầu, đơn vị trúng thầu hết sức mập mờ, biển báo thi công dự án không có thì UBND xã La Phù với tư cách là chủ đầu tư đã cho người, máy móc vào cưỡng chế đất nhà anh Nguyễn Hưng Toàn cho dù anh khẳng định đây là đất ông cha để lại, đang có đơn khiếu nại cần làm rõ về mặt pháp lý.

UBND xã La Phù cưỡng chế đất và công trình trên đất gia đình anh Toàn bằng một quyết định cưỡng chế nhưng chưa đưa đến tay người dân. Cho đến khi UBND xã cung cấp quyết định này cho báo chí, chúng tôi mới biết đây là Quyết định số 435/QĐ-CCXP ngày 9-11-2018 do ông Tạ Văn Thắng, Chủ tịch UBND xã ký. Nội dung quyết định cho biết anh Toàn đang sử dụng và xây dựng công trình trên diện tích 1.459m2 đất.

Thông báo số 20/TB-UBND, ngày 18-3-2019 do ông Nguyễn Hữu Khoa, Phó Chủ tịch UBND xã ký về việc tổ chức cưỡng chế công trình xây dựng gia đình anh Toàn vẫn vin vào lý do cưỡng chế dựa trên Quyết định số 435/QĐ-CCXP. Nhưng không hiểu dựa vào đâu mà ông Khoa lại cho rằng anh Toàn đang có công trình vi phạm trên diện tích đất 2.095m2 - một diện tích vi phạm “nở” ra gần gấp đôi mà Quyết định số 435/QĐ-CCXP không hề nói tới.

Sự tăng gấp đôi diện tích cưỡng chế này đã dẫn đến hậu quả bi hài là cùng một lúc UBND xã tiến hành cưỡng chế cả đất của anh Toàn lẫn trên 1.000m2 đất của bố đẻ anh đang sử dụng. Quyết định cưỡng chế áp dụng con nhưng bố cũng bị vạ lây. Điều này sẽ được chúng tôi phân tích sâu hơn ở những số báo tới.

Vậy đằng sau mỗi quyết định xây nhà văn hóa là gì? Là việc UBND huyện Hoài Đức sẽ hợp thức hóa bằng những văn bản pháp lý, rồi trao cho UBND xã La Phù làm chủ đầu tư. Tiền thực hiện dự án lấy từ đâu? Chủ yếu lấy từ việc bán đấu giá đất trên chính địa bàn xã La Phù. Điều này khiến nhiều người dân không khỏi thắc mắc: “Liệu UBND huyện Hoài Đức và UBND xã La Phù đang muốn xây nhà văn hóa cho dân hay chỉ lấy dự án nhà văn hóa như một lý do để hợp thức hóa cho các lô đất được bán đấu giá?”.

(Còn nữa)

Gia Bảo