Kinh tế Việt Nam nửa cuối năm 2019 đối mặt nhiều thách thức

Phiên khai mạc Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV. Ảnh: Quochoi.vn

Trình bày Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XIV, Phó thủ tướng Trương Hòa Bình nhấn mạnh, năm 2018 là năm bản lề thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm năm 2016 - 2020.

12 chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội năm 2018 đều đạt và vượt, tăng trưởng kinh tế đạt 7,08%, mức cao nhất trong 11 năm gần đây.

Những tháng đầu năm 2019, kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng kinh tế (GDP) quý I đạt 6,79%. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân bốn tháng tăng 2,71%, thấp nhất trong ba năm qua.

Tuy nhiên, theo ông Bình, trong thời gian tới, tình hình kinh tế thế giới và khu vực dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; rủi ro và bất ổn gia tăng nhất là xung đột thương mại, điều chỉnh chính sách giữa các nước lớn và những biến động trên thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế; cạnh tranh ngày càng gay gắt trên nhiều mặt.

Trong khi đó, nền kinh tế Việt Nam còn những hạn chế, yếu kém; tính độc lập, tự chủ, khả năng chống chịu, tiềm lực và năng lực cạnh tranh chưa cao; thách thức an ninh phi truyền thống từ biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh gia tăng, ảnh hưởng lớn đến sản xuất kinh doanh và đời sống của nhân dân.

TS. Võ Trí Thành: Tăng trưởng kinh tế Việt Nam đang giảm tốc

Nhiệm vụ đặt ra từ nay đến cuối năm 2019 và trong thời gian tới là rất nặng nề. Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành tập trung mọi nỗ lực để vượt qua khó khăn, thách thức; kiên định các mục tiêu, chỉ tiêu kế hoạch đề ra, ông Bình nhấn mạnh.

Theo đó, Chính phủ yêu cầu các bộ ngành theo dõi sát, nắm chắc diễn biến tình hình quốc tế, trong nước để có đối sách phù hợp, kịp thời; chú trọng khắc phục những tồn tại, hạn chế, yếu kém, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và giải quyết các vấn đề mới phát sinh.

Chủ động nghiên cứu, có chính sách, giải pháp phù hợp để thúc đẩy các lĩnh vực có tiềm năng, lợi thế tạo động lực cho phát triển; tiếp tục đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh.

Đồng thời, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, phát huy hơn nữa tiềm năng, sức mạnh của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế; nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2019, góp phần hoàn thành kế hoạch năm năm 2016 - 2020.

Với tinh thần đó, báo cáo của Chính phủ nêu rõ bảy nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm Chính phủ thực hiện trong thời gian tới gồm: Một là, kiên định mục tiêu củng cố nền tảng vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng.

Hai là, thực hiện quyết liệt cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh

Phó thủ tướng Trương Hòa Bình. Ảnh: Quochoi.vn

Ba là, chú trọng phát triển văn hóa, xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân.

Bốn là, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu.

Năm là, đẩy mạnh cải cách hành chính, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; tăng cường phòng chống tham nhũng, lãng phí

Sáu là, tăng cường quốc phòng, an ninh; nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế. Bẩy là, chủ động đẩy mạnh thông tin và truyền thông; tăng cường công tác phối hợp giữa Chính phủ với các cơ quan của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể.

Các chủ trương của Đảng và Nghị quyết của Quốc hội được thể chế hóa và triển khai sâu rộng vào thực tiễn ngay từ những ngày đầu quý I/2019.

Về một số nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cũng nhấn mạnh, năm 2019 có ý nghĩa quan trọng trong việc “bứt phá” để hoàn thành các mục tiêu của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm năm 2016 - 2020.

Ủy ban Kinh tế cơ bản đồng tình với các nhóm giải pháp nêu trong báo cáo của Chính phủ và đề nghị quan tâm thêm một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như kịp thời hoàn chỉnh hồ sơ các dự án luật trình Quốc hội theo Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Sớm ban hành văn bản hướng dẫn và tổ chức thực hiện có hiệu quả các luật, trường hợp có vướng mắc, khó khăn liên quan đến việc thực hiện các luật, sớm báo cáo để Quốc hội xem xét.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng yêu cầu giảm bớt thủ tục hành chính một cách thực chất, mạnh mẽ hơn, xử lý nghiêm các sai phạm trong tất cả các lĩnh vực, nhất là lĩnh vực đầu tư, xây dựng và giao thông. Khuyến khích sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân để đầu tư, xây dựng các dự án quan trọng quốc gia. Đồng bộ hóa các giải pháp thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, tạo động lực cho doanh nghiệp phát triển.

Bên cạnh đó cần tập trung thực hiện các giải pháp, tháo gỡ khó khăn vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, đẩy nhanh tiến độ các công trình trọng điểm quốc gia. Nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế, tránh để xảy ra tình trạng thất thu; kiểm soát chuyển giá, trốn thuế đối với doanh nghiệp; có giải pháp quản lý thuế thực sự hiệu quả đối với hoạt động kinh doanh qua mạng.

Tăng cường sự chủ động và phối hợp của các bộ, ngành và địa phương trong xử lý nợ xấu; nghiên cứu, đề xuất giải pháp tháo gỡ vướng mắc để tăng vốn điều lệ cho các ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước.

Mặt khác, cần tăng cường sự phối hợp giữa Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và bộ quản lý ngành; có giải pháp thực hiện mục tiêu cổ phần hóa trong năm 2019, giám sát chặt chẽ hoạt động của các doanh nghiệp Nhà nước, ông Thanh nhấn mạnh.

An Chi